De toverhazelaar
staat al in bloei
1
2
ROMKE VAN DE KAA
w ;u itv
Transnationaal De ene helft van het jaar wonen en werken
in Utrecht en de andere helft in Hong Kong. Overwinteren in
Suriname en terugkeren naar de Hollandse klei zodra de
dagen hier weer lengen. Mensen die 'transnationaal wonen'
hebben het beste van twee werelden.
Rook je eigen zalmmoot
Column
Zo gek als vorig jaar was het ditmaal niet:
toen bloeiden de sneeuwklokjes al in de
eerste week van januari. Maar ze staan al
wel boven de grond en in hun knoppen is het wit
van de bloemblaadjes al zichtbaar. Wat je wél al
hier en daar ziet bloeien is de toverhazelaar.
alleen grijzer en donziger. En wat dat toveren be
treft: dat berust op een wat al te vrije vertaling
van de Engelse naam witchhazel. Want in dit ge
val is een witch geen heks, maar een twijg. Uit
het hout van de gewone hazelaar - die van de ha
zelnoten - worden wichelroedes gesneden. Toen
de Britten de kolonie
Virginia aan de Ameri
kaanse oostkust hadden
gesticht, gingen ze op
zoek naar hazelaars.
Je kunt geen kolonie
stichten zonder met
een wichelroede naar
water te speuren.
Er groeiden geen haze
laars in Virginia,
waarop ze de boom ko
zen die er het meest op leek: de toverhazelaar, die
later Hamamelis virginiana werd gedoopt.
De littekens
van het
snoeien blijven
jarenlang
zichtbaar
Ook in Azië komt de Hamamelis voor, in China
en in Japan. De Chinese soort heet Hamamelis
mollis en de Japanse Hamamelis japonica. Deze
drie toverhazelaars - twee Aziaten en een Ameri
kaan - zijn de voorouders van de toverhazelaars
die nu in onze tuinen bloeien. De Amerikaanse
Hamamelis virginiana bloeit in de herfst, maar
heeft weinig sierwaarde. De struik is wel erg
tierig en wordt daarom gebruikt als onderstam
waarop de paar dozijn verkrijgbare variëteiten
worden geënt. De Chinees - Hamamelis mollis -
heeft de sterkste geur, maar de Japanner heeft de
grootste bloemen. Door die twee met elkaar te
kruisen is een toverhazelaar ontstaan die Hama
melis x intermedia wordt genoemd en die het
beste van de twee soorten - sterke geur en grote
bloemen - in zich verenigt.
Dat kruisen gaat nog steeds door en er ver
schijnen regelmatig nieuwe variëteiten op de
markt. Die zijn een mooie illustratie van de wet
van de remmende voorsprong, want de laatste
nieuwigheden hebben veel sprekender kleuren
dan de oude garde. Maar ja, toverhazelaars
groeien langzaam en je gooit een oudje er niet
zomaar uit om hem door een blitse nieuwe ster te
vervangen.
Toverhazelaars worden groot: zo'n vijf meter
hoog en minstens even breed, na twintig jaar.
Houd daar dus rekening mee voordat je ze pal
naast het pad naar de voordeur plant. Van
snoeien houden ze niet - niet dat ze daardoor
dood gaan, maar de littekens blijven jarenlang
zichtbaar. Welke je moet kiezen? Dat hangt er
vanaf wat je het belangrijkst vindt: geur of kleur.
De sterkste geur heeft 'Pallida', mijn favoriet, met
zwavelgele bloemen. 'Primavera' is meer citroen
geel en bloeit rijker, maar geurt minder. 'Arnold
Promise' bloeit laat, soms pas in maart. Niet alle
toverhazelaars bloeien geel; 'Livia' is een goede
rode, maar plaats rood- en oranjebloeiende
variëteiten zo dat het winterse zonlicht er
doorheen kan vallen.
BOEKEN
OVER HUIS,
TUINEN
KEUKEN
Hong Kong is fantas
tisch. Het is een an
dere wereld. Wol
kenkrabbers, drukte
en het is er altijd
rond de 20 graden",
vertelt Diana Paisis
(39). Al acht jaar reist ze heen en weer
tussen Utrecht en Hong Kong. De
productontwerper runt met haar
vriend het ontwerpbedrijf Bitten
Design. Ontwerpen doet ze vooral in
Nederland, maar om de paar maan
den reist ze naar Hong Kong, waar de
artikelen worden geproduceerd.
„Helemaal daar wonen? Dat zou ik
niet willen. Ik zou het normale Ne
derlandse leventje missen. Met z'n
allen in het park zitten, naar bandjes
en festivals gaan. In Hong Kong is het
Huren is
voordeliger
dan in Hong
Kong altijd in
een hotel
overnachten
allemaal wat luxer. In Nederland de
len we in het park een fles wijn van
vijf euro, in Hong Kong bestel ik een
glas wijn voor acht euro. In Utrecht
zou ik een hartaanval krijgen van
zo'n prijs."
Het is niet bekend hoeveel mensen
transnationaal wonen- want je regis
treert dit nergens - maar het leven op
twee of meerdere plekken in de we
reld wordt wel steeds makkelijker. Je
kunt bijna overal op internet en vlie
gen is relatief goedkoop.
Erik Snel, professor sociologie aan
de Erasmus Universiteit in Rotter
dam, doet met collega's van de Uni
versity of Oslo onderzoek naar men
sen die transnationaal wonen. Ze
brengen de ervaringen en motivaties
in kaart. Snel: „Van migranten weten
we dat ze een paar maanden per jaar
in hun land van herkomst wonen,
maar buiten deze groep is nooit on
derzoek gedaan. Daarom interview ik
voor dit onderzoek Nederlanders die
deels in het zonnige zuiden zitten en
deels in Nederland. Of mensen die
doordeweeks werken in België of
Duitsland en in het weekend thuis
zijn in Nederland. Of mensen die
voor een langere periode in Afrika of
Amerika zitten, omdat ze werken
voor een internationale organisatie."
De onderzoekers zijn ook be
nieuwd of het wonen in twee landen
complicaties oplevert met de overhe
den. „In welk land ben je bijvoor
beeld verzekerd? Of moet je je in
beide landen verzekeren? In de Euro
pese Unie is het vaak goed geregeld
met ziektekosten, maar woon je ook
TIPS NIEUWS
Stad en land..
vrijdag 20 januari 2017
GO
De toverhazelaar heeft blad dat wel wat op
het blad van onze gewone hazelaar lijkt; het is
Reageren? r.vandekaa@persgroep.nl
Klussen voor
dummies in
pocketuitvoering:
onmisbaar voor
klusklunzen.
(BBNC, €19,95)
Stad en land-
is leuk voor ieder
een die de natuur
in eigen land wil
ontdekken. (Van
Holkema&Waren-
dorf, €17,50)
AA AAA
AA A AA A AA A
NORDIC
Het Nordic
Kookboek staat
vol Scandinavi
sche gerechten.
(Lannoo, €24,99)
3
o
De mix
is het mooiste
Babette Rijkhoff
44
Diana Paisis
T Mariene Slingerland
is verknocht aan 'Su'.
Je eigen vlees of vis
roken: het klinkt
moeilijker dan het in
werkelijkheid is.
De elektrische rook-
oven Otto (99 euro)
van Barbecook
borduurt voort op
een oeroude traditie,
maar dan wel met
moderne technologie.
Je stopt houtsnip
pers in de lade, legt
je stuk vis of vlees op
het rooster met
druiplade en stopt de
stekker in het stop
contact. En je gaat
iets anders doen.
Veertig minuten later
is de boel gerookt.
Let op: je kunt het
toestel alleen buiten
gebruiken.
Voor meer info, zie
barbecook.nl
Romke van de Kaa
over de hits van het
tuincentrum
