Tommy Wieringa
Minder werklozen, geen
beloning van de kiezers
15
Middenklasse voelt economische groei niet
Een sterk
Europa is niet
in Trumps
voordeel
In interviews met Bild en
The Times zette Donald
Trump deze week zijn ge
dachten over Europa uit
een. Het was nog niet ge
makkelijk om uit die gesprekken
een zinnige of consistente ge
dachte over Europa te destilleren.
Het was leuk geweest om de aan
staande president vooraf te vra
gen of hij Europa misschien kon
aanwijzen op de wereldkaart.
Donald Trump heeft geen ge
dachten over Europa, alleen een
paar simplificaties die hij zich va
gelijk lijkt te herinneren van een
geschiedenisles lang geleden.
Duitsland is volgens hem een
land van orde en kracht en de Eu
ropese Unie is 'lang, lang geleden'
ontstaan. En zijn moeder was dol
op de Britse koningin.
Europa speelt geen rol in zijn we
reldbeeld. Wel juicht hij een ver
dere desintegratie van de Euro
pese Unie toe, omdat hij de Unie
slechts als een instrument van
Duitsland beschouwt.
is in ieder geval consistent. Uit
verdeeldheid is hij tevoorschijn
gekomen en op verdeeldheid zal
hij zijn presidentschap bouwen.
Een sterk Europa is niet in zijn
voordeel. In de onderhandelin
gen over handelsverdragen kan
hij kleine landen zijn wil opleg
gen; met een machtsconcentratie
moet hij op voet van gelijkwaar
digheid opereren. Liever dan
de Europese Unie als instru
ment van Duitsland, moet
een verdeeld West-Europa
een instrument van Ame
rika zijn; het oosten laat hij
vermoedelijk schouderop
halend aan Poetin
over.
Europa moet
zich nu te
weerstellen tegen zowel Rusland
als de Verenigde Staten, een situ
atie zonder precedent in de mo
derne geschiedenis.
Homan, oud-generaal-majoor en
defensiespecialist van Clingen-
dael, zijn zorgen uit over de vei
ligheidsstrategie van Trump, een
onsamenhangende mix van in
tuïtie en lef. „Het zorgwekkendst
is", zegt Homan, „dat Trump met
traditionele middelen komt, ge
richt op traditionele oorlogen.
Maar in feite is de grens tussen
oorlog en vrede weg. De nieuwe
oorlogsvoering is hybride met als
kenmerken het verspreiden van
desinformatie via sociale media,
publieke mediacampagnes, sub
versieve activiteiten die politiek
en economie moeten verstoren.
Daarop blijft Trump het ant
woord schuldig."
Een geopolitieke situatie zon
der onderscheid tussen oorlog en
vrede, zal, schat ik zo, een situatie
van permanente oorlog blijken te
zijn.
doemt opnieuw de sinistere pro
fetie uit George Orwells 1984 op:
'Oorlog is vrede, slavernij is vrij
heid, onwetendheid is kracht'. En
informatie is desinformatie, valt
daar nu aan toe te voegen.
In het dagelijks leven, bijvoor
beeld in een herenmodezaak en
op het rugbyveld, sprak ik het af
gelopen jaar mensen die door
drenkt waren van een diepe
weerzin tegen presidentskandi
daat Clinton. Halve waarheden
en verzonnen feiten gingen een
hatelijk verbond aan met elkaar,
waaruit Donald Trump steevast
naar voren kwam als een redelijk
alternatief. Alles beter dan Clin
ton de heks - die, naar nu blijkt,
grotendeels door Russische trol
len is geconstrueerd.
In de huidige informatieoorlog
is iedereen die zich van sociale
media bedient en daar zijn
meningen op baseert, een
frontsoldaat.
Applausje voor onszelf! Op één dag
drie keer goed nieuws van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek. Eén:
de werkloosheid neemt flink af.
Vorig jaar daalde die het hardst van
de afgelopen tien jaar. Twee: we
geven met z'n allen meer geld uit
aan kleding en meubels, fijn voor
ondernemers. En drie: ons vertrou
wen in de economie stijgt.
Juichende statistieken waar het
kabinet best een beetje trots op mag
zijn. Natuurlijk heeft Nederland de
wind in de rug gekregen van de
aangetrokken internationale han
del. Maar het kabinet heeft ook bij
gedragen aan de verbeterde econo
mie door het begrotingstekort
terug te dringen, de arbeidsmarkt
te hervormen en de lasten te ver
lichten met 5 miljard euro.
Toch is er weinig dankbaarheid
onder het electoraat voor al dat
goede nieuws. Voor veel mensen
gaat het namelijk niet beter dan
voorheen. Achter de macro-werke
lijkheid zitten mensen met groei
ende onzekerheid en zorgen voor
de toekomst. Over hun werk, hun
pensioen, de zorg en waar het
heengaat met de samenleving.
Neem bouwvakkers, die steeds
vaker als zzp'er aan de slag moeten.
Vroeger waren zij in vaste dienst en
daarmee verzekerd van een fijn
pensioen en een inkomen als ze van
de steiger vielen. Nu moeten ze
vaak, zonder bescherming, als
pseudo-zelfstandige aan de slag,
ziet CNV-voorman Maurice Lim-
Veel mensen uit de
middenklasse zijn nu
aan het werk, maar of
dat morgen ook zo is,
weten ze niet
men. „Zij zijn nu aan het werk,
maar of dat morgen ook zo is, weten
ze niet. Die onzekerheid raakt de
middenklasse hard. Daar verdwijnt
het basale vertrouwen dat het goed
gaat als je je best doet."
De meeste kiezers zijn bovendien
niet geneigd coalitiepartijen te be
lonen voor successen uit het verle
den. Ze denken meer aan hun zor
gen voor de toekomst. Vooral lager
opgeleiden en mensen met een
kleine portemonnee zien het som
ber in. Zij zijn veel pessimistischer
over de economie dan degenen met
een hogere opleiding en dito inko
men. Hun vertrouwen in de poli
tiek is ook de helft minder, blijkt uit
onderzoek van het Sociaal en Cul
tureel Planbureau.
Ontevreden mensen voelen
meestal een grotere behoefte om op
15 maart naar de stembus te gaan
dan mensen die het allemaal wel
best vinden. „Dat zag je bij de
Brexit: uit peilingen bleek dat veel
meer mensen in de EU wilden blij
ven, vooral jongeren. Maar ze kwa
men en masse niet opdagen", zegt
econoom Willem Vermeend.
De oud-PvdA-minister kent als
geen ander de frustratie van de hui
dige regeringspartijen. Vermeend
was lid van allebei de paarse kabi
netten in de jaren 90. Ook toen ging
het steeds beter met de economie
en ook toen groeide desondanks de
onvrede onder de bevolking. Hard
roepen dat het begrotingstekort
weer op orde is, helpt niet, weet
Vermeend. „Je moet mensen laten
voelen dat je begrijpt dat zij er nog
niks van merken. Maar blijf wel
achter het beleid staan van de afge
lopen jaren. Dit kabinet heeft goede
dingen gedaan."
WestCord
3dagen vanaf
Rust en ruimte op Ameland
€129,-
Een paar dagen genieten
opAmelana
Boek nu deze reis op reiskatern.nl/pzc
reiskatern.nl
vrijdag 20 januari 2017
Oorloa
en vrede
Zijn politiek van verdeeldheid
In de Volkskrant sprak Kees
Denkend aan Donald Trump,
De positieve economische cij
fers vliegen ons om de oren,
maar die houden geen gelijke
tred met de peilingen. Waarom
kiezers de VVD en PvdA niet be
lonen voor het economische
succes.
Deborah Jongejan
Hans van Soest
Den Haag
—Maurice Limmen, voorzitter CNV
Wilt u er even tussenuit en een paar dagen ontsnappen aan de alledaagse
drukte? Kom dan naar het mooie Ameland! Het begint al met de overtocht
vanuit Holwerd. Uitkijken over de Waddenzee en snuif de zilte zeelucht op.
U gaat een paar heerlijke dagen tegemoet!
Lezersprijs
Adviesprijs
vanaf €129,- p.p.
vanaf €149,-p.p.
WestCord Hotel Noordsee
Hotel Noordsee is een gezellig en
comfortabel hotel, op loopafstand van
het Noordzeestrand en het gezellige
dorp Nes. De hotelkamers zijn sfeervol
en ingericht en van alle gemakken
voorzien. Tijdens uw verblijft krijgt
u een gratis upgrade naar een suite!
Gedurende uw verblijf kunt u gebruik
maken van het verwarmde zwembad en
heeft u eenmalig toegang tot de sauna.
Op de eerste dag geniet u van een heer
lijk 3-gangen diner in het restaurant.
Verblijf is mogelijk t/m 31 maart 2017, op
basis van beschikbaarheid. Toeslagen in
weekenden en schoolvakanties. Overige
voorwaarden en toeslagen zie website.
Meer informatie en boeken: Ga voor 'Rust en ruimte op Ameland' naar onze website reiskatern.nl/pzc/WEST1703
of bel met WestCord Hotel Noordsee 0519-546600 o.v.v. 'Rust en ruimte op Ameland'.
3 dagen in Hotel Noordsee
van
€149,-
voor
Inclusief
•2x overnachting
Gratis upgrade naar een suite
2 x uitgebreid ontbijtbuffet
1 x 3-gangen diner op aankomstdag
1 x warme chocomel met slagroom
bij de open haard
- 2 dagen fietshuur
•1 xgebruiksauna
1 x kortingsboekje Ameland voordelig
Verblijf is mogelijk tot 31 maart 2017
Gratis upgrade naar een suite
Inclusief 3-gangen diner
2 dagen fietshuur
