1
Ritje over Duitse wegen
nog duurder dan gedacht
Gevangenisoproer om
ontdooid kippenvlees
13
Gedeserteerde IS'ers leveren rebellengroepen duizenden dollars op
MAUT
MAUT
Tientallen miljoenen verdiende IS aan
gijzelaars. Inmiddels zijn de jihadisten zelf
geliefde handelswaar geworden.
ZOLL
DOUANE
„Het is vreselijk wat IS allemaal
doet in Syrië", verklaarde de terug
gekeerde Syriëgangster Laura H.
gisteren voor de rechtbank in Rot
terdam. Daarom keerde de jihadiste
medio vorig jaar plotseling terug
uit het kalifaat. Ze wilde er simpel
weg niet meer wonen met haar
twee kinderen.
Maar wat gisteren voor die recht
bank niet duidelijk werd: waarom
maakte haar vader een fors bedrag
over naar een Engelse bankreke
ning, kort voordat Laura de over
steek waagde vanuit het kalifaat
naar Koerdisch gebied? Was het
geld bedoeld voor haar vrijlating?
Laura's vader, die zich vanuit
Nederland lang inzette om zijn
dochter uit IS-gebied te krijgen, wil
er niets over zeggen. Het Openbaar
Ministerie doet onderzoek naar de
storting, maar wil er nog niets over
kwijt.
Dat er gehandeld wordt in gede
serteerde of gevangengenomen IS-
strijders staat wel vast, meldt een
Nederlandse inlichtingenbron.
Sterker nog: ze zijn voorname han
delswaar, melden smokkelaars en
rebellenleiders in de regio. Was het
eerst IS zelf die handelde in gijze
laars - volgens terrorisme-expert
Loretta Napoleoni heeft de groepe
ring er tientallen miljoenen mee
verdiend - nu zijn het de jihadisten
voor wie wordt betaald. Sinds het
kalifaat zwaar onder vuur ligt, wil
len tientallen strijders of hun vrou
wen weg. Maar wie betrapt wordt,
wacht een zware straf.
Lucratief
„Elke rebellengroep handelt nu in
IS'ers", zegt Abu Yazan, een van
die rebellen, tegen de Financial
Times. Meestal gaat het om gede
serteerde IS'ers die rebellen en
smokkelaars betalen om vanuit
het kalifaat naar Turkije te komen.
Een reis die tot 20.000 dollar kan
kosten.
Nog lucratiever is volgens Abu
Yazan het doorverkopen van een
gevangengenomen IS-strijder, ze
ker als het land waar die jihadist
vandaan komt hem graag terug wil
hebben. In enkele gevallen zou er
meer dan een miljoen zijn betaald.
Landen in het Midden-Oosten,
waaronder Qatar en Saudi-Arabië,
zouden veel geld over hebben om
'hun' jihadisten thuis achter slot
en grendel te kunnen zetten. Bo
vendien hopen zij aan extra infor-
W Waarom maakte
Laura's vader een
fors bedrag over,
kort voordat zij de
oversteek waagde?
matie te komen over Islamitische
Staat en haar activiteiten op hun
grondgebied.
Nederland
Nederland doet daar niet aan mee,
zegt de inlichtingenbron. Neder
land helpt sowieso niet snel mee
aan een ontsnapping uit het kali
faat. De Leidse jihadist Reda N.
wilde vorig jaar weg uit IS-gebied
en wist bij een rebellengroep van
het Vrije Syrische Leger te komen.
Zijn vader vroeg de Nederlandse
overheid te helpen zijn zoon naar
Nederland te krijgen om hier voor
het gerecht te komen. Nederland
zei daarbij niet te kunnen helpen.
Reda zit inmiddels vast in Turkije
en moet daar voor de rechter ko
men. Zijn omgeving stelt dat hij op
eigen kracht, zonder betaling van
losgeld, in Turkije is gekomen. Of
ficieel is daar niets over bekend.
Geen van de partijen heeft er be
lang bij om de handel in strijders en
volgelingen van IS aan de grote klok
te hangen. Nationale regeringen
wijzen op de officiële richtlijn dat
er nooit losgeld wordt betaald. Ge
matigde rebellenbewegingen,
waaronder Jabha Shamiya in
Noord-Syrië, willen hun lucratieve
handel beschermen en ook familie
leden van IS-aanhangers doen er
het zwijgen toe.
Op 9 januari verschansten ne
gen gevangenen zich in de re
creatieruimte van de gevange
nis in Krimpen aan den IJssel.
Ze barricadeerden de deuren en
weigerden de ruimte te verla
ten. Bewaarders konden de situ
atie niet oplossen en schakelden
daarom een Intern Bijstands
team (IBT) in. Dat team moest
eraan te pas komen om de op
stand neer te slaan.
De actie van de gevangenen
was een protest tegen de distri
butie van winkelproducten. Zo
klaagden gedetineerden over te
korten aan rookwaar en tele
foonkaarten. „Die zaken zijn het
belangrijkste wat er is in een ge
vangenis", zegt een bron tegen
deze krant. Directe aanleiding
voor de oproer zou onvrede zijn
over de levering van ontdooid
kippenvlees. Dat vlees was vol
gens de gedetineerden niet ge
schikt om te eten.
Het ministerie van Veiligheid
en Justitie bevestigt dat het IBT
in actie moest komen om de op
stand te beëindigen. „Deze IBT-
actie is goed afgelopen en tegen
de betrokken gedetineerden
zijn passende maatregelen ge
nomen", zegt een woordvoer
der.
Sinds kort worden winkelpro
ducten in Krimpen aan den IJs
sel geleverd vanuit een andere
gevangenis. Eerst kwamen de
spullen uit het winkeldistribu-
W Er was een Intern
Bijstandsteam nodig
om de opstand neer
te slaan
tiecentrum van de gevangenis
in Zoetermeer, nu komen de
boodschappen uit het distribu
tiecentrum in Vught. „Mocht
het zo zijn dat een product niet
juist of volledig is geleverd, dan
worden alternatieve oplossin
gen aangeboden, zoals naleve-
ring van het gewenste product,
een alternatief product of geld
retour", zegt de woordvoerder
van het ministerie.
Het gebeurt niet vaak dat een
IBT in actie komt. Het team
treedt alleen op bij incidenten
en in situaties met een ver
hoogd veiligheidsrisico.
Volgens de Süddeutsche Zeitung
staan de opgetrokken bedragen in
een nieuw wetsvoorstel dat vol
gende week uitkomt en dat de mi
nister nog vóór de verkiezingen dit
najaar door de Bondsdag wil jassen.
CD A-Europarlementariër Wim
van de Camp is woedend: „Als ze
Europa om zeep willen helpen, dan
moeten ze dit vooral doorzetten",
briest hij. „Dobrindt is bezig over
de rug van de Nederlanders zijn po
litieke gelijk te halen." Maar in het
plenaire debat over de Maut (tol),
gepland voor volgende maand,
'gaan we zijn sommetjes fileren'.
Dobrindt ligt in Duitsland on
der vuur omdat critici met grote
stelligheid beweren dat zijn tol-
plannen op geen stukken na de
500 miljoen euro per jaar opbren-
gen die hij ervan verwacht. Dat
komt door de spectaculaire groei
van het aantal auto's dat minder
vervuilt en daardoor minder dure
vignetten nodig heeft. Ook zou
den de financiële risico's groter
zijn dan hij doet voorkomen.
Dobrindt weerspreekt dat. Hij
Als ze Europa om
zeep willen helpen,
dan moeten ze dit
vooral doorzetten
verwacht met zijn duurdere vig
netten een jaaropbrengst van
834 miljoen. Daar gaan 210 miljoen
af aan kosten en nog eens 100 mil
joen aan compensatie voor wegge
bruikers met een Duitse kenteken
plaat. De netto-opbrengst is dan
zelfs 520 in plaats van 500 miljoen.
Met die cijfers, aldus Duitse me
dia, zou Dobrindt volgende week
de ook al sceptische minister van
Financiën Wolfgang Schauble wil
len overtuigen. Maar volgens Van
de Camp gaat dat dus over de rug
van de Nederlanders. „Wij zijn
met 17 miljoen, en meer dan wie
ook rijden wij door Duitsland.
Hier gaan we dus dwars voor lig
gen." In het Europese Parlement
en bij alle buurlanden van Duits
land bestaat groot verzet tegen de
tol; anders dan Duitse kenteken
houders worden buitenlandse
weggebruikers fiscaal niet gecom
penseerd. Oostenrijk heeft om die
reden al een gang naar de Europese
rechter aangekondigd.
vrijdag 20 januari 2017
Tegen elke prijs weg bij IS
Cyril Rosman
Hans van Zon
Rotterdam
Laura H. keerde vorig jaar terug uit het IS-kalifaat.
In de gevangenis van Krimpen
aan den IJssel is vorige week
een opstand van gedetineer
den neergeslagen. De gevan
genen protesteerden tegen
de - in hun ogen - slechte le
vering van winkelproducten.
Koen Voskuil
Peter Winterman
Krimpen aan den Ijssel
Nederlanders gaan nog meer
tol betalen in Duitsland dan
verwacht. Het duurste tien-
dagenvignet gaat geen 20
maar 35 euro kosten, het twee-
maandsvignet gaat van 40 naar
maximaal 50 euro. De Duitse
verkeersminister Alexander
Dobrindt hoopt zo jaarlijks
36 miljoen extra op te halen bij
buitenlandse gebruikers van de
Duitse snelwegen.
Frans Boogaard
Brussel
Duitse tolborden.
—Wim van de Camp, CDA