9
dat hij de band met Europa ter dis
cussie stelt, dat is historisch gezien
zonder precedent. „Het is volkomen
strijdig met alles wat Amerika de af
gelopen decennia gedaan heeft. Met
het ter discussie stellen van de trans
atlantische samenwerking haalt hij
de bodem onder de NAVO weg. Zo
ver mag Amerika nooit gaan."
Zo ver gaan de VS niet, als het aan
aankomend minister van Defensie
James Mattis ligt. „Als we de NAVO
vandaag niet hadden, zouden we
hem moeten oprichten", zei hij in
een hoorzitting in de Senaat. „Ik ben
helemaal voor goede relaties, maar
we moeten ook de realiteit erkennen.
Er is een afnemend aantal gebieden
waar we goed samen kunnen werken
en een toenemend aantal kwesties
waar we tegenover Rusland staan."
Minister Bert Koenders van Buiten
landse zaken sluit zich daarbij aan: „In
de onveilige wereld die we hebben
kun je niet zeggen dat de NAVO niet
meer nodig is."
Rusland heeft flink te lijden
onder de sancties, laten we
kijken of we een deal
kunnen sluiten. Ik denk dat
we het aantal kernwapens
flink kunnen verminderen.
„Dit klinkt heel flink", zegt Rob de
Wijk. „En duidelijk, en hard. Maar
Trump is duidelijk en hard op een
verkeerde manier. Poetin lacht hier
om. Hij weet dat een deel van Europa
er anders over denkt, en dat er dus
ook op dit gebied verdeeldheid
heerst."
Dick Zandee denkt er net zo over:
„De lachende derde in dit hele ver
haal is Poetin. Die heeft baat bij on
rust in Europa. Hij zal zich vrij voelen
om nog meer avontuurtjes in het
buitenland aan te gaan. Amerika
heeft juist helemaal geen baat bij die
onrust. Een sterk Europa is goed
voor de VS. Dat Trump nu de han
delssancties tegen Rusland ter dis
cussie stelt, is niet handig."
Daar komt bij dat het nog maar
zeer de vraag is of Poetin wel wil
praten over kernwapens. Daar zou
de aankomende president van de VS
toch eerst even bij stil moeten staan
voordat hij zoiets roept. „Rusland is
dol op zijn nucleaire arsenaal", zegt
De Wijk. „Ze kampen met een waar
deloze economie en allerlei andere
binnenlandse problemen. Poetin
gaat echt niet tornen aan de veilig
heid van zijn land, daar hoeft hij niet
mee aan te komen. Die kernwapens
hebben ze niet voor niks."
Aankomend minister van Buiten
landse Zaken Rex Tillerson gaf in
een hoorzitting over zijn benoeming
een heel ander beeld van het Eu-
ropa-beleid. „Rusland is een bedrei
ging", zei de voormalige baas van
oliegigant Exxon. Hij noemde het
land een 'onvriendelijke opponent.'
Als BMW denkt dat ze een
fabriek in Mexico kunnen
bouwen en auto's aan de VS
kunnen verkopen zonder
een importtarief van 35
procent: dat gaat niet
gebeuren.
De eerste klap is een daalder waard,
zal The Donald denken - ook in een
handelsoorlog. En de overvloed aan
buitenlandse auto's in de VS, en het
gebrek aan Amerikaanse auto's in het
buitenland, is Trump een doorn in
het oog. „In Fifth Avenue heeft ieder
een een Mercedes voor de deur. Maar
hoeveel Chevrolets rijden er in
Duitsland rond?"
De vraag is hoe Europa moet reage
ren. IMF en Wereldbank voorspellen
dat de Amerikaanse economie harder
gaat groeien door het stimulerings
beleid van de nieuwe president.
Trump mag een handelsoorlog wil
len riskeren, maar willen wij dat wel?
Is Trump degene die de regels van
het spel bepaalt? Nee, zegt Steven
Brakman, hoogleraar internationale
economie in Groningen. „Dat is we
reldhandelsorganisatie WTO. De VS
mag niet zomaar een tariefmuur op
trekken. Europa kan daar een zaak
van maken, en de kans is groot dat ze
dan gelijk krijgen. Dan zijn er twee
opties. Trump ziet er vanaf, of hij
gaat door. Als hij doorgaat, mag Eu
ropa tegenmaatregelen nemen."
Maar ja - dan is het dus alsnog oor
log, economisch gezien. En dat is een
situatie die geen winnaars kent. Han
del moet ongestoord kunnen plaats
vinden. Koen Berden, directeur bij
het World Trade Institute in Bern,
denkt overigens dat we niet te snel in
de stress moeten schieten. „Het is de
vraag of Trump zijn woorden kan
waarmaken. Het Congres en zijn mi
nisters denken er anders over. Tot nu
toe is het spierballentaal." Sigmar
Gabriel, de Duitse minister van eco
nomie, antwoordde op z'n Trumps.
Wil Amerika dat Duitsers in hun au
to's gaan rijden? „Dan moeten ze be
tere auto's bouwen."
Met medewerking van Frans Boogaard
en Karlijn van Houwelingen
dinsdag 17 januari 2017
Donald Trump omringt
zich graag met souvenirs
van hoogtepunten uit zijn
leven. Een kleine greep:
1 Nathan Hale patriot on
derscheiding.
2 Levensboom, een hoge
onderscheiding voor Ame
rikaans-Israëlische vriend
schap.
3 America's Cup Award.
4 Foto van Trumps vader
Frederick.
5 Stapel van Time Maga
zine met Trump als per
soon van het jaar.
6 Lievelingsboek Beautiful
Country van J.R. Thornton.
7 Twee exemplaren van
Unprecedented, het boek
van CNN over Trumps
overwinning.
8 Een stapel nummers van
de Financial Times.
9 Bumpersticker uit zijn
presidentiële campagne.
Donald Trump in
zijn kantoor in de
Trump Tower. De
nummers op de foto
verwijzen naar het
bijschrift rechts
boven.
FOTO DANIEL BISKUP/BILD