Extra schokkend als voorbeeldfiguur uit het leven stapt
Leerlingen getuige van zelfmoord leraar op middelbare school in Den Bosch
3
Meteen na de zelfmoord van
de leraar, gisteren voor de ogen
van de leerlingen van zijn school in
Den Bosch, doemt de vraag op:
hoe moeten ze dit verwerken?
Een moeder geeft haar
dochter het beste advies
dat ze kan bedenken:
„Probeer vooral te den
ken aan de leuke dingen
van hem", zegt ze op het
schoolplein, luttele uren
nadat wiskundeleraar Erik Oltmans
(45) zichzelf een meter of 50 ver
derop van het leven beroofde.
Even na 9.30 uur, de lessen waren
al begonnen, sprong Oltmans van het
balkon van zijn school, het Stedelijk
Gymnasium in Den Bosch. Beneden,
in de aula, waren jonge leerlingen ge
tuige. „Ze moeten het door de ramen
hebben gezien. Sommigen zijn direct
naar buiten gegaan", vertelt een van
de scholieren.
Lamellen
Via de omroepinstallatie werd opge
roepen de lamellen dicht te doen.
„Maar daardoor ging een aantal leer
lingen juist kijken", zegt een ander.
De sfeer op het schoolplein, waar
de jongeren elkaar en hun ouders
niet veel later in de armen vallen, is
er een van verbijstering en verdriet.
„Hoe erg moet het met je zijn als je
besluit om dit te doen op deze plek,
waar zoveel leerlingen zijn?" ver
woordt een moeder een van de veel
gehoorde vragen.
Binnen, in de gymzaal, zijn drie
specialisten van Slachtofferhulp dan
al een tijdje aan het werk. Er vinden
gesprekken plaats met wie daar be
hoefte aan heeft, vertellen kinderen
Hoe erg moet
het met je zijn
als je besluit
dit te doen op
deze plek, bij al
die leerlingen?
die naar huis gaan. Velen vertrekken
in groepjes, om buiten de school nog
wat te praten. „Ik denk niet dat het
slim is om nu alleen thuis te gaan zit
ten", zegt een meisje.
Direct ook klinken er mooie woor
den over meneer Oltmans, die al zo'n
tien jaar aan de school verbonden
was. „Hij was een heel lieve leraar."
En: „Als je als laatste de klas uitliep,
dan vroeg hij altijd hoe het met je
ging. Hij was echt geïnteresseerd in
jou." Een vader noemt hem 'ontzet
tend hartelijk, geïnspireerd en be
trokken'. Vorig jaar was de wiskun
dedocent een tijdje uit de running,
zeggen meerdere leerlingen. „Een
burn-out."
Oud-leerlinge Naomi Oltmans
plaatste op Facebook een indrukwek
kende tekst, opgedragen aan haar fa
voriete leraar. „Erik was een inspira
tie voor velen, een inspiratie voor
mij." Volgens de oud-scholiere wordt
Oltmans door sommige mensen ver
oordeeld, omdat hij de leerlingen
met zijn daad heeft getraumatiseerd.
„Maar deze mensen hebben Erik niet
gekend", benadrukt ze. „Ze begrijpen
niet dat iemand die zo bijzonder be
gaan was als hij, erg diep moet heb
ben gezeten om te hebben gedaan
wat hij vandaag heeft gedaan."
Onderzoek
Als in de middag zo'n beetje alle leer
lingen vertrokken zijn en alleen de
camera's van de verzamelde media
nog op het schoolplein staan te snor
ren, geeft rector Etha Schoemaker
een korte verklaring. De hulp van po
litie, GGD en Slachtofferhulp is ra
zendsnel op gang gekomen, verzekert
ze. Over de achtergrond van de zelf
moord wil zij verder niets loslaten.
Komt er een onderzoek? „Daar kan ik
geen mededelingen over doen."
Ook vandaag is Slachtofferhulp op
school aanwezig, 's Ochtends komen
klassen eerst samen met hun mentor.
Vanaf het derde uur wordt gepoogd de
lessen te hervatten. Er is een lokaal in
gericht voor leerlingen die buiten de
les nog even willen samenkomen.
DESKUNDIGE
Volgens hem bestaat de mogelijk
heid dat leerlingen die ongeluk
kig zijn of worstelen met een de
pressie nu met het idee spelen
hetzelfde te doen. „GGZ en
Slachtofferhulp moeten heel
goed in gesprek met hen gaan",
adviseert de hoogleraar suïcide
preventie.
Daar is Slachtofferhulp inmid
dels volop mee bezig. Vooral voor
de brugklassers die het drama
met eigen ogen zagen gebeuren,
is extra aandacht, zegt Peter Ha-
winkels van Slachtofferhulp Ne
derland. „Sommigen reageerden
heel emotioneel, anderen waren
juist bang. Bang dat zoiets ook
hun boven het hoofd hangt."
Daarvoor waarschuwt Kerkhof
ook. „Voor veel leerlingen is een
docent heel wijs en verstandig en
heeft hij controle over zijn leven.
Als zo iemand besluit uit het le
ven te stappen, heeft dat een bui
tengewoon indringend effect. De
beste manier om dit te verwerken
is om er in openheid over te pra
ten. Ik pleit voor een directe be
nadering. Zijn er scholieren die
met dezelfde gedachten rondlo
pen? Vraag het."
De hulpverleners van Slachtof
ferhulp ervaren dat slachtoffers
heel divers reageren. „De één is
heel gesloten en kropt zijn emo
tie op, de ander is juist heel open
of barst in huilen uit. Er zullen
ongetwijfeld kinderen zijn die de
komende dagen slecht zullen sla
pen, maar dat is een heel mense
lijke reactie. Pas als het je maan
den blijft achtervolgen, is het ver
standig naar de huisarts te gaan."
Waarom de wiskundedocent
de school als locatie koos voor
zijn wanhoopsdaad, moet verder
onderzoek uitwijzen. Kerkhof:
„Mensen die denken aan zelf
moord plegen, zijn gekweld door
het bestaan en willen ontsnap
pen aan hun wanhoop. Zij willen
stoppen met denken en voelen en
houden soms met niemand meer
rekening. De kans bestaat dat
deze docent geen moment aan de
gevolgen voor de leerlingen heeft
gedacht."
dinsdag 17 januari 2017
'Probeer te denken aan
de leuke dingen van hem'
Mare Brink
Richard Clevers
Den Bosch
—Een moeder
Leerlingen zoeken
steun bij elkaar en bij
hun ouders op het
schoolplein.
FOTO'S KOEN VERHEI JDEN
De leerlingen van het Stedelijk
Gymnasium in Den Bosch heb
ben een voorbeeldfiguur verlo
ren. Daar moet de school alert
op zijn, constateert zelfmoord-
deskundige Ad Kerkhof, ver
bonden aan de Vrije Universi
teit in Amsterdam.
Sebastiaan Quekel
Den Bosch