EUWS 11
WELVAART EVEN RIJK ALS DE 3,6 MILJARD ARMSTE MENSEN SAMEN
De politieke en zakelijke elite van de
wereld komt bijeen in het Zwitserse
Davos. Dat is voor Oxfam-Novib het sein
om met andere organisaties alarm te
slaan over de kloof tussen arm en rijk.
Acht superrijke mannen hebben
samen evenveel kapitaal als 3,6
miljard straatarme mensen over
de hele wereld. Het is hulporga
nisaties een doorn in het oog.
Een van de nagewezen
Dagoberts is Bill Gates, dezelfde
man die met zijn vrouw Melinda
juist miljarden weggeeft om ar
moede te bestrijden door beter
onderwijs en gezondheidszorg.
Het gaat niet om Gates, maar
om het aan de kaak stellen van
een systeem, zegt Farah Karimi,
algemeen-directeur Oxfam-
Novib. „Gates is met zijn stich
ting goed bezig. Heel goed zelfs.
Maar ons punt is dat het systeem
niet deugt. Want diezelfde Gates
is tussen 2006 en 2016 25 miljard
dollar rijker geworden. Hij ver
gaarde 50 procent meer rijkdom
dan hij had. Die man wordt sla
pend rijk." Doe wat aan de
vermogensbelasting, zorg voor
fatsoenlijke lonen, betaal een eer
lijke prijs voor grondstoffen, luidt
daarom de oproep van Oxfam
Novib.
De Utrechtse hoogleraar Bas
van Bavel vreest dat Oxfam-
Novib nog lang moet demonstre
ren. Er is een parallel te trekken
met een andere tijd: de Gouden
Eeuw.
Van Bavel: „De opbouw van
enorme rijkdom in Holland ging
ook ten koste van gebieden aan
de rand van de Republiek. Grote
delen van Noord-Brabant, Lim
burg en Twente leefden in bittere
armoede. Om maar te zwijgen
van de gebieden waar de rijkdom
werd vergaard, in Azië."
Nu komt de rijkdom vooral
terecht in de Verenigde Staten en
Noordwest-Europa, ziet Van
Bavel. Maar tegelijkertijd neemt
ook, net als in de Gouden Eeuw,
de ongelijkheid van vermogens
verdeling in het Westen zelf sterk
toe; het is maar een kleine groep
die profiteert.
Antwoord
Pas in de 19de en 20ste eeuw
kwam het antwoord op de
scherpe ongelijkheid van de
Gouden Eeuw, aldus de econo
misch historicus. „In de vorm van
een parlementaire democratie,
een nationaal sociaal stelsel en
een nationaal belastingsysteem.
Maar dat ging niet zonder slag of
stoot."
Het probleem anno 2017 is dat
vermogens door de mondialise
ring makkelijk ontsnappen uit
een nationaal systeem. Portugal
verliest belastinginkomsten, om
dat grote Portugese bedrijven lie
ver een veel lagere belasting beta
len in Nederland. Hoe gaan we
mondiaal vermogensinkomen
beter inzetten voor het algemene
belang?
Van Bavel: „Nu gebeurt er niets.
Sterker, we zetten stappen ach
teruit. Landen zijn in competitie
met elkaar om kapitaal aan te
trekken. Als reactie op de Brexit
wil de Britse regering bedrijven
vasthouden en gaat ze de
vennootschapsbelasting verder
verlagen. Hoe reageren Ierland en
Nederland? Ze verlagen de
vennootschapsbelasting verder
om de competitie niet te verlie
zen."
Karimi geeft de moed niet op.
„Wij willen een economie die
menselijk is", zegt ze strijdbaar.
Vermogensongelijkheid wordt
een van de thema's in de verkie
zingscampagne, hoopt ze.
dinsdag 17 januari 2017
Zij zijn goed voor
424.000.000.000
Bob van Huët
Davos/Rotterdam
Carlos Slim Helu
(76): Mexicaanse
eigenaar van Grupo
Carso, waar een
heleboel onderne
mingen onder val
len, zoals mobiele
communicatiebe
drijven.
Jeff Bezos (52):
Amerikaanse op
richter en direc-
teur van Amazon,
en een van de eer-
ste investeer-
ders in Google.
MarkZucker-
berg (32): Ameri
kaanse medeop
richter en directeur
van Facebook.
A Bill Gates (61):
Amerikaanse
medeoprichter
van Microsoft.
-4 Larry Ellison
(72): Amerikaanse
medeoprichter
van Oracle,
een computer
technologiebedrijf.
Ellison heeft hon
derden miljoenen
gegeven voor on
derzoek naar ou
derdomsziektes.
Ook steekt hij
veel geld in natuur
bescherming.
A Amancio Ortega
(80): Spaanse
oprichter en voor
malig directeur van
Inditex fashion
group, vooral be
kend van winkels
als Zara. Hij geeft
jaarlijks tientallen
miljoenen aan de
katholieke hulpor
ganisatie Caritas
en aan gehandi-
captenwerk.
Micheal Bloom
berg (74): Ameri
kaanse oprichter,
eigenaar en direc
teur van Bloomberg,
een wereldwijde le
verancier van finan
ciële diensten.
A Warren Buffet
(80): Amerikaanse
CEO en grootste
aandeelhouder van
Berkshire Hatha
way - een conglo
meraat van meer
dere bedrijven.
