'Die gans was een
aandenken aan
mijn vrouw'
13
bij Middelburg. „Maar dat wil niet
meteen zeggen dat ze ook een pro
bleem vormen. Natuurlijk, als een
vos jouw ganzen pakt, dan vind je
dat een probleem. Maar voor ons is
de vos dat nu nog niet."
Zorgen over de langere termijn
heeft Staatsbosbeheer wel. Want
het klopt dat vossen ook vogels
pakken die op de grond broeden.
Leeftink: „Dat is een dilemma voor
ons. We willen de natuur zijn gang
laten gaan, maar ook niet alle vis-
diefjes laten opeten."
Precies, reageren jagers. Zeeland
investeert veel geld in nieuwe na
tuurgebieden waar bijvoorbeeld
weidevogels een veilige broed
plaats moeten hebben. Neem je
geen extra maatregelen tegen de
vos, dan is dat allemaal wegge
gooid geld, waarschuwen zij.
Gedeisd
Vossenjacht is nu elke dag van het
jaar toegestaan, zij het alleen tus
sen zonsopgang en zonsonder
gang. Dat zijn nu net de uren dat
het dier zich meestal gedeisd
houdt in zijn schuilplekken; hoge
landbouwgewassen, bossen, strui
ken bij campings, natuurgebieden.
De vos gaat zelf pas op jacht als het
donker is. En dan is hij dus veilig
voor de jagers. Die pleiten daarom
voor uitbreiding van de jachtme-
thode. Ze willen ook 's nachts ach
ter vossen aan, met behulp van een
lichtbakken: grote schijnwerpers
waarvan het licht onder meer re
flecteert in de ogen van de dieren.
„Dat moet je in het belang van
veiligheid en overlast natuurlijk
wel goed reguleren", zegt jager
Bram Wisse uit Biggekerke (geen
familie van Lein Wisse uit het ver
haal hiernaast, die drie ganzen ver
loor aan een rovende vos - red.). In
Zeeland hebben 1.267 mensen een
jachtakte. „Geef die niet allemaal
toestemming om 's nachts met een
lichtbak op vossen te jagen, maar
sta het een beperkt aantal jagers
toe. En zorg dat die bij de politie
melden wanneer ze op pad gaan."
Volgens Wisse is dit de beste
manier om de groei van de vossen-
populatie tot staan te brengen
voordat die echt uit de hand loopt.
Wisse snapt de bezwaren tegen
nachtelijke vossenjacht met
schijnwerpers ook niet. „Deze me
thode is wel toegestaan om op ko
nijnen te jagen. Waarom dan niet
bij de vos? De Nederlandse Jacht
zucht van de vos.
Vereniging zit er al jaren achter
aan, maar de vergunning komt
maar niet af. De provincie kan die
verstrekken, maar doet het niet."
Dat heeft met wet- en regelge
ving te maken. Als de provincie
een uitzondering wil maken, moet
zo'n besluit bij de rechter stand
houden, verklaarde gedeputeerde
Carla Schönknecht eerder.
Karei Leeftink is er bovendien
niet van overtuigd dat jagen met
lichtbakken nodig is. Hij en zijn
collega-boswachters zien ook
overdag vossen lopen. En de jagers
ook, merkt hij op. „Ze geven zelf
aan dat ze vorig jaar twee keer zo
veel vossen hebben geschoten als
in 2015. Dus het lukt kennelijk
best." Maar het is niet genoeg,
houden de jagers vol. „Op fazanten
kan al twee jaar niet meer worden
gejaagd, want daarvoor
zijn er te weinig",
vertelt Mart den
Hollander.
De patrijs
idem.
Door de
roof-
Lein Wisse: „Ik was er al
bang voor." foto lex de meester
Foto onder: de doodgebe
ten gans.
De jacht is geen doel op zich, maar
een middel om de omvang van de
wildpopulatie te beheren, erkent
hij. „Jagers oogsten van de over
vloed. Maar die overvloed is er niet
meer. De aanwas wordt gedood
door de vos."
Tja, zegt Leeftink, of het nu
de jager is die deels de wild
stand beheert, of de vos...
„De vos is de natuurlijke
jager en die neemt deels
de plek in van de men
selijke jager. Persoon
lijk vind ik de vos in
dat opzicht een aan
winst voor de fauna
in Zeeland. Hij is een
top-predator, staat
bovenaan de keten.
Hij pakt tamme gan
zen, dat is soms ver
velend, maar hij pakt
ook de wilde ganzen
waar boeren last van
hebben omdat ze
schade aan gewassen
veroorzaken."
Walcheren is net gekolo
niseerd door de vos, dus men
sen zijn nog niet gewend aan het
dier, meent Leeftink. Accepteer nu
maar dat-ie er is, adviseert hij.
„Want hij gaat niet meer weg. De
aantallen zullen stijgen en dat is
logisch. Er is nog volop ruimte in
de vorm van schuilplekken en
eten. Als die ruimte 'op' is, zal de
populatie vanzelf stabiliseren."
En intussen? „Moeten mensen
zelf ook maatregelen nemen",
vindt de boswachter. „Sluit je die
ren goed op. Al snap ik best dat het
schokkend blijft als je ganzen zijn
doodgebeten."
En de vossenjacht kan wat Leef
tink betreft ook doorgaan. Overdag
althans. Dit is er hét moment voor.
„Wil je iets aan de populatie doen,
dan moet je nu gaan jagen, in ja
nuari en februari. Nu lopen de
zwangere vrouwtjes rond. Als je
die schiet, voorkom je uitbreiding.
Maar ja, of we dat met z'n allen
ethisch verantwoord vinden?"
zaterdag 14 januari 2017
GO
Het aantal afgeschoten vos
sen geeft volgens jagers ook
een indicatie van het totale aan
tal vossen. In 2015 zijn op Wal
cheren iets meer dan 30 dieren
gedood, in 2016 bijna twee keer
zoveel: 57. Dat kan volgens ja
gers duiden op een totale popu
latie van 200 tot 300 vossen op
Walcheren, meer dan het sei
zoen ervoor.
Ze was een zeer oude gans, 35 jaar al.
Toch kwam haar dood als een grote
schok voor Lein Wisse. Vooral door de
manier waarop. Een week geleden lag ze
ineens levenloos in het weilandje achter
zijn huis aan de Breeweg in Koudekerke.
„Haar kop is afgebeten door een vos."
Dat er volop vossen op Walcheren rondlo
pen, wist Wisse wel. Dat had hij al gehoord
van zijn buren, die ook ganzen hebben.
„Ik was er al bang voor dat er één op mijn
erf zou komen. In de nacht van 4 op 5 ja
nuari gebeurde dat ook echt. Toen heeft-
ie mijn oudste gans vermoord. De nacht
erna heeft-ie mijn twee andere ganzen ge
pakt. De ene was 17 jaar oud, de andere
nog geen jaar."
Vooral het verlies van de oudste gans ver
driet hem. „Die was van mijn vrouw, die 25
jaar geleden is overleden. Dat aandenken
aan haar ben ik nu ook kwijt." Hoewel hij
niet met volledige zekerheid kan zeggen
dat een vos de dader is, duidt alles daar
wel op, zegt Wisse. „De manier van dood
maken is typerend voor een vos: hij ver
moordt de ganzen, maar vreet ze niet op.
Eén van de dieren lag
tegen het gaas rond het weiland."
Zijn buren hebben ook ganzen. Die zijn
door vossen nog ongemoeid gelaten. „Zij
hebben ook twee honden die de vos af
schrikken", vermoedt Lein Wisse. Voorlo
pig neemt hij zelf geen nieuwe ganzen
meer. „De vos die dit gedaan heeft, weet
nu te goed de weg naar mijn erf. Vergelijk
het met een hond: als die bloed heeft ge
roken, komt-ie zo weer."