24 ZE
Ooit telde de Biesbosch vijftig boerderijen,
nu staan er nog twee. Vrijwilligers redden
de Zwarte Schuur van de slopershamer en
gaven het pand zijn oude glorie terug.
zv
ÜHi
Ruim voor de bocht naar de Paling-
sloot is de Zwarte Schuur al zicht
baar. Tien minuten varen vanaf
jachthaven Vissershang in Hank.
Pas als we de polder Lepelaar nade
ren zien we de contouren van ka
rakteristieke gebouwen.
„De boerderij", wijst Willy Jans
sen van stichting de Zwarte Schuur
naar het vierkante statige pand mid
den op de terp. Daarachter staat de
kleinere knechtenwoning. En jawel,
zien we daar de mini-uitvoering
van een watertoren?
Ja natuurlijk, een waterleiding
was er niet op het erf waar boer De
Winter tientallen jaren zijn bedrijf
runde. Pompen moest hij, legt Frans
Peeters uit. Hij is de andere Bies-
boschgids en mede-oprichter van
de stichting.
Zuiderklip
De mannen laten zien hoe ver de
restauratie van de Zwarte Schuur is
gevorderd. Voor komend voorjaar
mikken zij op een officiële opening.
Het wordt de bekroning van hun ja
renlange lobby om de Zwarte
Schuur van de slopershamer te red
den. De strijd begon in 2005 toen
Staatsbosbeheer de schuur wilde
slopen. Hij stond in de Zuiderklip,
het project dat ruimte moest maken
voor de rivier. Staatsbosbeheer had
geen zin in de onderhoudskosten.
Peeters: „Hier in het varende ge
deelte van de Biesbosch zoals wij
dat noemen, stonden vijftig boerde
rijen. Dankzij de slopershand van
Staatsbosbeheer staan er nog twee."
De schuur is geen monument was
het argument van Staatsbosbeheer.
De gemeente Drimmelen moest
een sloopvergunning afgeven. Tot
twee keer toe werd die geweigerd.
Dankzij de inzet van het groepje na-
tuurvrijwilligers, gesteund door fa
natieke leden van de monumenten
commissie. Hoezo de schuur geen
monument? Zij maakt deel uit van
een geheel van drie gebouwen, je
moet het zien als één agrarisch
complex. „Het geheel is van grote
cultuurhistorische waarde."
En met de komst van van disc-
trictshoofd Masha Brouwer gaf
Staatbosbeheer definitief haar
sloopplannen op. Peeters: „Zij zag
hoe enthousiast wij als vrijwilligers
waren begonnen aan het opknap
pen van de schuur. 'Waarom zou je
al die gedreven mensen dwarsbo
men?', vond zij. Bovendien stond de
schuur al op een terp. Het water zou
er nooit komen."
Brouwer las afgelopen december
het kerstverhaal tijdens een viering
in de Zwarte Schuur. Twee boten
met elk vijftig man legden aan voor
een kerstviering tussen het hooi.
„We waren meteen uitverkocht",ver
telt Janssen trots.
Is het de magie van water, riet, een
eiland? Is dat wat je voelt als je loopt
op het zandpad waarover de boer zijn
bieten, aardappelen en graan moest
lossen. „Daar sliep de knecht", wij
zen we naar het huisje achter de
boerderij. De tred wordt lichter. Eer
bied voor de historie. „Daar verderop
werd de slotscène van de film Zwart
boek, met Carice van Houten opgeno
men", zet Peeters ons weer met beide
benen op de grond.
Kerkuil
Als we binnenstappen door de hoge
deuren waar ooit de landbouwma
chines doorheen denderden, valt het
op hoe licht het binnen is. „Toen wij
in 2012 als verse stichting de schuur
van Staatsbosbeheer overnamen,
schonk die ons een nieuw dak", ver
tellen de mannen. We staan in een
immense ruimte. Tussen de balken
hangt de broedkast van een kerkuil.
Daar werd de
slotscène van
'Zwartboek'
opgenomen
„Daaronder in de het hooi zitten
veel muizen, vandaar", zegt Pee
ters. „En dat weet de vos ook." Bui
ten op het wandelpad wijst hij op
een hoopje drollen 'van de vos'. En
op een kapotgevreten boomstam:
de sporen van een bever.
Educatieve programma's wil de
stichting verzorgen. Over de land
bouwwerktuigen die in de schuur
hangen. De kafmolen, die het kaf
van het koren scheidde. De stal
waar de (werk)paarden uitrustten
en de haken waar de staart van de
koeien aan werd vastgezet als er ge
molken werd. „Hierboven maken
we een zolder", vertelt Peeters over
de werklust van de vrijwilligers.
De stichting draait op sponsors
en giften van bezoekers. Per jaar
komen er zeker dertig groepen aan
wal. Kanovaarders, natuurvrien
den, soms bruiloftgangers, maar
gefeest wordt er niet. „Beginnen
we niet aan", vertelt Janssen. Opge
wonden vallen de kinderen van
jeugdnatuurgroep de Spoorzoekers
binnen. Zij komen wilgen knotten.
zaterdag 14 januari 2017
Magie van
de Zwarte
Schuur
4 De Zwarte Schuur (rechts) is
onderdeel van een agrarisch
complex met grote cultuurhistO'
rische waarde.
Marja Klein Obbink
Biesbosch
Op de bovenste foto
Frans Peeters (links)
en Willy Janssen, voor
de werktuigen die aan
de wand hangen.
Buiten is, tussen het
riet, jeugdnatuurgroep
de Spoorzoekers aan
het werk.
FOTO'S JAN STADS/PIX4PR0FS
- Frans Peeters
