Shiva, Parvati, Ganesh, Vishnu, Brahma,
Durga en Surya: de lijst met goden is lang
en hun avonturen zijn gecompliceerd
Als nieuwkomer in India kun je
één probleem direct oplossen:
transport. Voor de prijs van een
huurauto in Spanje boek je een
auto met chauffeur en ben je van
al je zorgen over haperende treinen, overvolle
bussen en vage dienstregelingen verlost.
Mijn chauffeur heet Subramani en is de
komende dagen mijn beste vriend, raadgever
en verlosser.
Subramani heeft het talent van Max Ver
stappen, maar dan op de openbare weg.
Rijdend van de miljoenenstad Chennai
- voorheen Madras - naar het zuiden van
Tamil Nadu ben ik op één ochtend tenminste
drie keer overleden en uit de dood weer
opgestaan. Mani lacht: „No problem mister
Hans, I know Indian driving!"
Op de weg geldt het recht van de sterkste.
Onder aanhoudend getoeter wordt er links
en rechts ingehaald, door rode stoplichten
gereden, vol gas door blinde bochten gestuurd
en drukke kruispunten overstoken. De enige
verkeersdeelnemer die op ieders respect mag
rekenen is de koe. Ook als deze besluit om
midden op een overvolle weg zijn middag
slaap te houden.
Aan de zuidrand van Chennai is duidelijk
te zien dat India zich in een absurd hoog
tempo aan het ontwikkelen is. Op de weg
richting Kumbakonam staan enorme
nieuwbouwwijken met torenflats die uit
de grond worden gestampt om werknemers
van it-bedrijven en de auto-industrie te
huisvesten. Daimler, Nissan, Mitsubishi,
Ford, Hyundai, Fiat... ze zijn er allemaal.
In de Chennai Times staat een verhaal over
de grootse plannen die Apple in India heeft.
In een bijzinnetje staan cijfers die een beeld
geven van de ontwikkelingen en de snelheid
waarmee dat gebeurt. In India hebben 270
miljoen mensen een smartphone, een jaar
geleden waren dat er 110 miljoen.
Stukje bij beetje komt het landelijke India
tevoorschijn. In de straten van het provincie
stadje Kanchipuram lopen mannen in lompen
met handkarren vol onduidelijke koopwaar,
zitten vrouwen aan de kant van de weg vis te
verkopen terwijl bussen en vrachtwagens
dampend langsrijden. Het is een wonder dat
hun voeten er niet af worden gereden.
Kanchipuram is de stad van de honderd
tempels. Een hoosbui heeft het centrum blank
gezet, maar toch is het druk in de Ekambares-
warar-tempel, beroemd omdat godin Parvati
op deze plek Shiva heeft aanbeden onder de
mangoboom die nog altijd op het binnenplein
staat.
De tempel is geen toeristische attractie,
maar een pelgrimsoord en belangrijk rustpunt
in het kolkende dagelijkse leven. Niet alleen
voor oude Indiërs met een traditionele levens-
stijl, maar voor iedereen. De man die zich
gehuld in lendendoek op de grond stort om
de goden te eren, zit straks in T-shirt en jeans
op kantoor een snelle app te ontwerpen. Dit
is India anno nu. Rituelen en ontwikkeling
volledig met elkaar verweven.
Ooit was Zuid-India een regio van grote
beschaving. De Pallava-koningen, de Chola-
dynastie, het rijk van de Padyas. Allemaal
bouwden ze grootse steden met tempels en
havens aan zee. Restanten van die grote
schoonheid zijn nu vooral terug te vinden in
de godshuizen en paleizen. Wat nu in record
tempo uit de grond wordt gestampt - fabrie
ken en torenflats - zal de Werelderfgoedlij st
nooit halen. Het is comfortabel en functio
neel, maar op geen enkele manier bedoeld
voor de eeuwigheid.
Zet daar de tempels van Chidambaram,
Gangaikonda Cholapuram en Mamallapuram
tegenover. Gebouwd met het bloed van dui
zenden slaven, maar groots en meeslepend.
Zoals Pancha Rathas, een complex dat eeu
wenlang onder het zand lag en tweehonderd
jaar geleden door de Britten is herontdekt.
Het is een meesterwerk van vijf relatief kleine
48 zaterdag 14 januari 2017
WG