Koop Hollandse
waar, steun elkaar
44
|>irl
Duurste
trekker
wint de test
<D
O
2
ROLAND DUONG
Made in China (1) China is hard op weg de grootste
economie ter wereld te worden. 'Made in China' staat niet
alleen meer voor goedkoop plastic spul, maar ook voor high
techproducten. Wat is het geheim? Roland Duong ging op
onderzoek. Voor Geld Goed doet hij verslag in twee delen.
Column
Winkelen we ons werkloos? Als consument
gaan we vaak voor goedkoop. Maar de
constante jacht op de laagste prijs zorgt
ervoor dat winkelketens voor de middenklasse kei
hard failliet gaan. V&D eruit, prijsvechter erin. Het
aangezicht van de winkelstraat verandert zo ingrij
pend en niet ten goede. Veel werknemers van de
V&D hebben gelukkig weer werk gevonden. Maar
de meesten, u raadt het al: op flexibele basis. Een
vaste baan is tegenwoordig een luxe.
Het is een grote economische trend: de mid
denklasse in rijke landen is de afgelopen dertig
jaar gestagneerd en heeft veel zekerheden zien
verdampen. Deze ontwikkeling loopt parallel met
de opkomst van goedkope spulletjes. Vrijhandel
maakte de toestroom van goedkoop spul uit China
mogelijk. Voor de consument was globalisering
een zegen, voor de burger ligt het heel anders. De
Nederlandse werker moest in een klap concurre
ren met zijn veel goedkopere Chinese collega. Nu
is de Nederlandse economie traditioneel erg ge
oriënteerd op handel. Er werden bij ons minder fa
brieken gesloten door globalisering dan in grotere
westerse landen. Maar ook hier kost het banen.
Er is een speciale pot voor slachtoffers van glo
balisering. De EU heeft subsidieaanvragen van
provincies Drenthe en Overijssel goedgekeurd om
ontslagen werknemers
van Aktiesport, Scapino
en natuurlijk V&D weer
aan het werk te helpen.
Kan de consument de
burger ook helpen?
Koop Hollandse waar,
dan steunen wij elkaar!
Dit motto klinkt oubol
lig, maar ik hecht er
steeds meer waarde aan.
Het is niet makkelijk
made in Holland te vin
den in het winkelschap. En als je dan een Neder
lands merk hebt gevonden, moet je nog goed op de
verpakking kijken waar het écht vandaan komt.
Neem spelletjesmaker Jumbo. Sommige spel
len van Jumbo komen uit China, andere uit
Nederland. Een bezoek aan de spellenfabriek in
Medemblik brengt opheldering. Een klassiek spel
als stratego is made in China. Toch bestaat het spel
uit Chinese en Nederlandse ingrediënten. Alles
van hoogwaardig karton komt uit Nederland: de
doos en het bord. De plastic onderdelen komen uit
China. Plastic is niet veel goedkoper in China,
maar het verwerken van plastic onderdelen in het
spel kost veel handwerk. Daar zijn Nederlandse
handjes te duur voor. Als de waarde van Chinese
onderdelen hoger is dan die van de Nederlandse
onderdelen, moet er made in China op de doos.
Veel puzzels worden wel helemaal in Nederland
gemaakt. Het is vakwerk, alle puzzelstukjes moe
ten op een unieke manier naadloos aan elkaar pas
sen. Puzzelmeester 'Hans van de stans' zoals hij
wordt genoemd, zorgt hiervoor. Voor Jumbo is het
ook een hele puzzel om de productie in Nederland
te houden. De druk om te verplaatsen naar goed
koper buitenland is er niet. Maar de fabriek kende
wel reorganisaties en ook flexwerkers zijn noodza
kelijk voor een gezonde bedrijfsvoering. Het gaat
nu goed met Jumbo. Laten we dat zo houden. Mooi
voornemen voor 2017: heel veel mens-erger-je-niet
spelen.
Nederlands
merk kopen?
Kijk goed
waar het écht
vandaan komt
PRIJSPEIL
TEST 1,2,3
Vanuit Hongkong
rijden we over de
gigantische Shen-
zen Bay Bridge
richting Shenzhen.
De grens van de
Volksrepubliek na
dert. Ik ben zenuwachtig. Als journa
list met de achterbak vol filmappara
tuur kan je in China niet zomaar aan
de slag. Daar heb je ingewikkelde
vergunningen voor nodig die het fil
men erg moeilijk maken.
Gelukkig reizen wij op een zaken-
visum en zijn we door een speel
goedfabriek uitgenodigd een kijkje te
komen nemen. Dat maakt het een
stuk makkelijker, want zakenmensen
worden in China zeer gastvrij behan
deld. Aan de grens, onder het oog van
twintig camera's, moeten we lang
wachten bij de paspoortcontrole,
maar we mogen door.
Rijdend over de moderne snelweg
is snel duidelijk dat China een
enorme ontwikkeling doormaakt.
Splinternieuwe auto's van onbe
kende merken domineren de weg.
Maar je ziet ook veel luxe auto's uit
Europa. Vooral Audi's zijn populair
onder de talloze fabriekseigenaren.
We naderen Shenzhen. Deze stad
staat model voor het groeiwonder
China. In dertig jaar tijd uitgegroeid
van een groot dorp tot een wereld
stad van bijna elf miljoen inwoners,
met een skyline van Manhattan-ach-
tige allure. In 1980 was dit de eerste
'Speciale Economische Zone' waar
buitenlandse handel werd toege
staan. Tot dan toe ongekend in het
communistische China. Fabrieken
schoten als paddenstoelen uit de
grond en wat volgde is de geschiede
nis van de globalisering: China ver
overde de wereld met de productie
van onze spulletjes.
Maar wij gaan door naar Shantou,
de speelgoedhoofdstad van de we
reld. Hier staan duizenden fabrieken
die alle kinderen op de aardbol van
hun speelgoed voorzien. In het
kitscherige hotel waarin we over
nachten, lopen zakenmannen en uit
dagend geklede meisjes in en uit. Ze
huren er karaokekamertjes voor 800
renminbi, de officiële valuta van de
Volksrepubliek. Dat is ruim 100 euro.
Dit zijn de mannen van de 'gouden
generatie'. Vijftien jaar geleden, toen
woensdag 4 januari 2017
Roland Duong,
de nieuwsgierigste
man van Nederland,
proeft en test
producten.
Reageren? roland.duong@persgroep.nl
Bak met Drieko
ningen een taart
met een boon
erin. Wie hem
heeft, is op 6
januari de baas.
Gedroogde nier
bonen (perlOOg)
Jumbo (Farmer)
€0,30
Albert Heijn (Valle
del Sole) €0,40)
Ekoplaza (eigen
merk) €0,54
VBKf AMandeïkakMeef
'Mm
Koopmans zelf
rijzend Amandel-
bakmeel
Jumbo €3,75
Plus €3,99
AH €3,99
Tefal Easy Grip
springvorm
27 centimeter
AH €5,00
Blokker €11,89
Bol.com €14,99
Ook last van keuzestress tijdens je
zoektocht langs internetwarenhuizen
en prijsstunters? Geld&Goed helpt
een handje, met deze week een
vergelijkend warenonderzoek van
kurkentrekkers.
Oh, wat kan het verve
lend zijn: een fles wijn
waar de kurk met pijn
en moeite uit komt. Of
nog erger een kurk die
halverwege afbreekt.
Een goede kurkentrek
ker is vaak het halve
werk. De Consumenten
bond testte vier bijzon
dere exemplaren. De Le
Creuset (inderdaad die
van de pannen) Unique
2-step cork remover is
eigenlijk gewoon een
sommeliersmes. Het is
de meeste praktische
GO
van de geteste trekkers
omdat je er bijvoorbeeld
ook een bierflesje mee
open kunt maken. Toch
wint de Le Creuset niet:
te duur, zeker gezien de
slechte kwaliteit plastic.
De Twin blade corks
crew van Bilame is een
echte kurkentrekker. Je
wrikt de punt tussen
kurk en fles, draait en
trekt dan de kurk eruit.
Dit mechanisme zou
zelfs oudere, fragiele
kurken intact houden.
Maar tijdens het testen
Het
geheim
van de Chinezen
Voor de VPRO
maakte Roland Duong
de 3-delige documen
tairereeks De prijsvech
ter over de opkomst
van China. De eerste
aflevering is te zien op
zondag 8 januari, 21.05
uur, VPRO, NPO 2.
T Een deel van de
speelgoedproductie in
de fabriek in Shantou
blijft handwerk.
FOTO MICHIEL COTTERINK
O
