Maar wat vieren we eigenlijk?
'li
f
(ff
800
Evenementen
7
MIDDELBURG800 STADSRECHTEN REDEN VOOR FEEST
Het is feest in Middelburg. Een jaar lang.
Overal in de stad hangen Middelburg800
vlaggen Er wordt speciaal bier getapt
en een roos gedoopt. Maar waarom?
Middelburg bij het
Rozenbottelmannetje
ja, wat is het voor een
feestje dit jaar? Niet dat
Middelburg 8oo jaar
bestaat, wel dat het 8oo
jaar geleden stadsrech
ten kreeg. Vergelijk het met een
kind. We vieren niet de geboorte,
maar het volwassen worden. Een
soort Sweet Sixteen. Want zoals
de vroegere stadsarchivaris Peter
Sijnke uitlegt: „Door stadsrechten
kreeg Middelburg in 1217 een eigen
identiteit. Het werd een zelfstan
dige stad, met een eigen bestuur,
eigen rechtspraak."
En dat, zegt Sijnke, is wel dege
lijk iets om te vieren. „Dankzij de
stadsrechten en de ligging aan wa
ter, is Middelburg uitgegroeid tot
een grote handelsstad. Bovendien
luidt een bekende uitdrukking:
stadslucht maakt vrij. Dat bete
kent dat als je je binnen de muren
van de stad vestigde, je beschermd
was door die stad. Als je ergens an
ders iets had misdaan, was je in
Middelburg veilig."
Tenminste, totdat je hier iets
fout deed. Dan was je nog niet ja
rig. „Ze waren streng hoor", weet
Sijnke. „Strenger dan in Goes bij
voorbeeld. Daarover gaat het ge
zegde: de heren van ter Goes zijn
zo streng als appelmoes. Die van
Middelburg niet. De stad had het
halsrecht, ofwel: het uitvoeren van
de doodstraf, en paste die ook toe.
Mensen werden als waarschuwing
opgehangen bij de ingang van de
haven. Leuke binnenkomer hé!"
Middelburg zeifis veel ouder
dan 800 jaar. Het eerste echte be-
ROSA MIDDELBURG
gin ligt rond 880 na Christus, toen
de Noormannen hier een ronde
burg maakten. Stadsrechten kreeg
een gemeenschap van een lands
heer. „Die kende de gemeenschap
rechten toe, zoals het innen van
tolgelden en belastingen, maar de
stad moest er wel iets voor terug
doen. De landsheer eiste een deel
van die inkomsten op. En hij kon
de duimschroeven aandraaien, bij
voorbeeld door te eisen dat de stad
V I
W" 't
Middelburg kreeg
stadsrechten van
graaf Willem I van
Holland én van gravin
Johanna van
Vlaanderen
soldaten zou leveren aan zijn le
ger."
Het bijzondere aan Middelburg
is dat zij de stadsrechten van niet
één maar twee adelen kreeg: graaf
Willem I van Holland en gravin
Johanna van Vlaanderen. In 2227
dus. Althans...
„Eigenlijk weten we niet precies
wanneer", lacht Sijnke. „Die docu-
menten waren vaak gedateerd. In
dit geval echter niet. Het originele
document is er ook niet meer. Dat
is niet verbrand in 1940, zoals je
misschien zou denken, maar al
veel langer kwijt. Het is waar
schijnlijk ooit opgestuurd naar
Den Haag vanwege een juridisch
geschil, maar nu nergens meer te
vinden. Ik heb vorig jaar nog ge
probeerd het te vinden, maar he
laas. Er zijn wel allerlei afschriften
uit later eeuwen waarin naar de
stadsrechten wordt verwezen. In
één ervan wordt zelfs een nog ou
der stadsrecht genoemd, maar ook
dat document is er niet meer. Het
oudst bekende is uit 1217, dus daar
moeten we ons op baseren."
Binnen Zeeland is Middelburg
de oudste stad, stelt Sijnke. Dom
burg en Westkapelle kregen in
1223 stadsrechten. In Zeeuws-
Vlaanderen liggen plaatsen met
oudere stadsrechten. Hulst kreeg
die in 1180, Axel in 1183, Aarden
burg in 1187. „Maar ja", grijnst
Sijnke, „dat was toen geen Zee
land, dat was Vlaanderen."
PROGRAMMA
MIDDEL
BURG
woensdag 4 januari 2017
WA
Middelburg gefeliciteerd!
i'
I
Maurits Sep
Middelburg
T
*n
b
f
-Peter Sijnke
Wat geef je iemand
die jarig is? Een bloe
metje valt altijd in de
smaak. Middelburg
Rozenstad schenkt de
stad dit jaar een roos.
Een eigen roos, ver
noemd naar de stad:
Rosa Middelburg. De
roos wordt ergens dit
jaar gedoopt, vertelt
Lia Hector. De organi
satie wil de stad groe
ner en socialer maken
en komt in het jubi
leumjaar met extra ca
deaus.
Een feestje kan niet
zonder muziek. Ook
daar zorgt Middelburg
Rozenstad voor, dank
zij een stadslied Mijn
Roos Middelburg. Dat
is geschreven door
Lonneke van Liere en
wordt uitgebracht door
Ingrid Borger (zange
res) en East of the Sun
(muziek). De cd wordt
later in januari gepre
senteerd en komt te
koop. Vrijdag 6 januari
is het lied al te horen
op Omroep Zeeland.
Is er dit jaar ook
een feestelijk
drankje? Jawel: rozen-
likeur. Het Walchers
Wijnmakers, Bierbrou
wers en Likeurmakers
Gilde heeft daarvoor
een wedstrijd uitge
schreven.
Wie er mooi uit wil
zien voor de jarige, kan
ook op Middelburg
Rozenstad rekenen.
Die gaat met ouderen
800 rozencorsages
maken.
De in 1998 ontdekte funde
ring van de Westmonsterkerk op
de Markt, foto ruben oreel
De ceremoniemeester voor de
viering van 800 jaar stadsrech
ten is de stichting Middel-
burg800. Die heeft zelf ook
een paar grote evenementen
op de agenda gezet. Het jubi
leumjaar wordt op zaterdag 14
januari geopend met een infor
matiemarkt in de hal van het
stadhuis, voorafgaand aan de
nieuwjaarsreceptie van de ge
meente. Daar wordt ook het ju
bileumbier Middelburg800 ge
presenteerd. Vanaf half januari
zullen in de stad vlaggen met
het logo van Middelburg800
wapperen. Kijk voor meer infor
matie over het jubileumjaar op
middelburg800.com.