Schoonmoeders. Ze staan er doorgaans niet al te best op.
Bemoeizuchtig, überkritisch, claimend. Waaraan danken ze die
slechte reputatie nu eigenlijk? Kloppen de clichés wel?
Het Joodse spreekwoord 'Adam was
de eerste gelukkige mens, want hij
had geen schoonmoeder' zegt veel
over hoe mannen van oudsher tegen
de moeders van hun vrouw aankij
ken. Er zijn ook heel wat harde grap
pen in omloop waarin schoonmama
voor de auto wordt geduwd, geëlek-
trocuteerd, in beton gestort of an
derszins om zeep geholpen. Door hun
schoonzoon. Zegt een man tegen zijn
baas: 'Ik wil graag naar de begrafenis
van mijn schoonmoeder.' Antwoordt
die baas: 'Ja, wie niet?!'
Toch zijn het in het echte leven
meestal niet de mannen die proble
men hebben met 'de kouwe kant'. Het
is de relatie tussen de vrouwen die
het moeizaamst is. 'Schoonmoeder en
schoondochter kun je samen koken,
maar lekker wordt het nooit', luidt
een Frans gezegde dan ook. Het is
één van de spreekwoorden die
Mineke Schipper samenbracht in
haar boek Trouw nooit een vrouw
met grote voeten. De professor inter
culturele literatuurwetenschap vond
over de hele wereld verhalen, uit
drukkingen en moppen waarin
schoonmoeders en schoondochters
als vijanden tegenover elkaar staan.
'De schoondochter zal van haar
schoonmoeder houden op de dag dat
steenkool wit wordt', aldus de Arabie
ren.
Reden tot echtscheiding
'Goh, een mosterdgeel behang. Wat
een aparte keuze.' Of: 'Moet Maxje in
middels niet eens op z'n eigen kamer
slapen?' Het zijn dit soort opmerkin
gen waardoor schoonmoeders aan
hun reputatie van 'opdringerig' en
'kritisch' komen. Uit onderzoek van
het Engelse Netmums.com, een groot
online netwerk voor ouders, blijkt
dat een kwart van de tweeduizend
ondervraagde vrouwen de omgang
met hun schoonmoeder als bijzonder
stressvol ervaart. Volgens onderzoek
van de Universiteit van Michigan is
een 'bemoeizuchtige' schoonmoeder
zelfs vaak reden tot echtscheiding.
Het moment bij uitstek waarop on
derhuidse irritaties ten aanzien van
schoonmoeder de kop opsteken, zijn
de feestdagen. Bij het familiediner
schiet ze vol in haar passief-agres-
sieve modus en heeft ze commentaar
op hoe jij de tafel dekt ('Wij leggen
de servetten altijd links'), op de wijn
die je meebracht ('Was de Bourgogne
blanc uit 2013 op?'), op de jurk die je
draagt ('Heb je het niet koud met die
blote schouders?') en op de salade
die je gemaakt hebt ('Courgettes in
december?!'). Menigeen ziet er dan
ook als een berg tegenop om de hele
avond aan één tafel door te brengen.
Zo bekeken is alleen zijn met de
feestdagen zo gek nog niet. Uit
onderzoek van Relatieplanet.nl onder
duizend vrijgezelle Nederlanders
blijkt dan ook dat 60 procent een
single kerst eigenlijk wel prettig
vindt, omdat er geen verplichtingen
aan de schoonfamilie zijn.
Hoe komt het dat schoonmoeders
problemen hebben met de partner
van nota bene hun eigen kind en in
het bijzonder die van hun zoon? 4
magazine 19
Gezocht: een koude
kant die niet prikt
Tekst: Pam van der Veen Beeld: Mark Reijntjens
