1
'Het is ontzettend
leuk mensen te zien
liegen. En er wórdt
als puber zag optreden en die een onuit
wisbare indruk op hem maakte.
„Ik keek en luisterde naar iemand
die het grote Carré omtoverde tot een
cafeetje. Ik was 12, mee met mijn ouders.
Waarom ik, dacht ik later. Ze hadden
acht kinderen. Maar ja, ik draaide thuis
de Hermans-platen en ik schreef al jong
gedichtjes en grapjes.
„Ik hoorde die avond mijn vader en
moeder zó lachen. Dagen spraken ze er
nog over, citeerden hem. Een soort on
grijpbare magie. Toen wist ik: dit wordt
mijn vak."
Op school liet de 17-jarige tijdens een
cabaretavond de aula bulderen. De ont
dekking dat hij mensen kon laten gieren
was een onvergetelijke. En een versla
vende bovendien.
Toen al ontpopte hij zich tot het type
tegendraads, de dwarsligger, het rot-
jongetje met het gouden hart, dat zijn
omgeving graag tegen de haren instreek.
„Ik mocht een aantal dingen niet zeggen
over het lerarenkorps. Vanzelfsprekend,
knikte ik. Bij de repetities liet ik die stuk
ken keurig weg. Maar in mijn conference
ging ik los."
Youp van 't Hek wilde het vaderlandse
cabaret bestormen, zoveel was duidelijk.
Met zijn 'cabaretje' was dat heel moei
zaam. „Dat is helemaal niet erg als je
jong en leergierig bent. Ik was deels on
gelukkig, maar door die voortdurende
knokpartij ook gelukkig. Je wilde ieder
een overtuigen. Tonen hoe hartstikke
geestig je was.
„Tot op de dag van vandaag zit er geen
automatische tevredenheid in. Mijn bio
grafie op mijn website beslaat zeven re
gels. 'Op z'n 12de wilde hij cabaretier
worden en dat wil hij nog steeds.' Ik
word nooit een gearriveerde ouwe lui.
Als zestiger ken ik een enorme innerlijke
vrolijkheid.
„Soms, als ik naar het theater ga, zie
ik bij een collega de routine erin sluipen.
Als het een bevriende is, zeg ik het ook.
Ik zorg dat het mij niet overkomt. Hoe?
Door je ten diepste te realiseren dat het
die avond voor het publiek première is.
Je moet er zin in hebben, honger naar
een prachtavond uitstralen. Mensen
kopen kaartjes, hebben een oppas
geregeld.
„Ik hoorde een keer een of andere ac
treutel zeggen: 'En dan moetje ook nog
helemaal naar Delfzijl...' Je zal toch in
Delfzijl wonen en die kut komt er aan.
Ik zou het theater bellen: doei met dat
kaartje.
„Ik ga fluitend naar Delfzijl, oprecht!
Mensen die voor jou komen. Godver
domme, wat een mooie gedachte is dat."
Zijn grote doorbraak dankte hij in 1983
aan zijn optreden in de toenmalige Alles
is anders-show van de KRO. Door de
verschijning van Gerard Reve en Boude-
wijn Büch (de laatste had de Grote
Volksschrijver geïnterviewd, die Harry
Mulisch en Jan Wolkers 'een communis
tisch concentratiekamp' toewenste) trok
het programma 6 miljoen kijkers.
Gladde keukenverkoper
„Ik deed mijn nummer Lenen, lenen,
betalen, betalen. De volgende dag waren
mijn voorstellingen uitverkocht. En dat
bleven ze." Glunderend: „Mijn voorstel
lingen in Carré in februari en maart 2017
zijn voor 85 procent bezet. Leuk toch op
je 62ste? Ik denk dat ik nu 240 keer
Carré heb uitverkocht. Toon Hermans
550 keer. Die haal ik niet meer in."
In zijn aanhoudende populariteit
schuilt een onverklaarbare paradox, die
het werk van Youp van 't Hek typeert.
Hij kan de botste, grofste en scherpste
grappen debiteren over de volksstam
Nederlanders, dezelfde landgenoten die
in de rij staan voor een kaartje.
Maar: „Ik kijk ook zeer naar mezelf,
ga met een grote knipoog door mijn
eigen leven. Veel van mijn cabaret is
autobiografisch. Als je er oog voor hebt,
is het leven absurd. Die aparte kijk op
de wereld heb ik altijd gehad, net als
mijn broer Tommy, trouwens.
„Wij zien ook meteen wat voor type
iemand is en meestal klopt het. Van de
gladde keukenverkoper tot de man die is
ontslagen en op een feestje zegt: 'Ik wil
het wat rustiger aan doen...' Kom op zeg,
0
12 zaterdag 24 december 2016
