Paspoort
die Van't Hek niet zelden op het podium
is. Hij peinst, formuleert zorgvuldig.
„Vind je? Onder deze voorstelling tikt
heel de avond mijn hart. Als een soort
tijdbom. Iedereen weet wat me is over
komen. Maar milder? Hooguit is men
meer aan mij gewend geraakt. Ik ben
wel familie geworden van iedereen, met
acht oudejaarsconferences en een weke
lijkse column.
„Emotioneler wel, vermoed ik. Of het
nou in Ernmen, Delfzijl of Kortrijk is, het
weerzien met het publiek ontroert me.
En dat is volgens mij wederzijds. In het
Oude Luxor Theater in Rotterdam heb
ik zo'n toffe maand achter de rug: Rotter
dammers blij met de terugkeer van een
Amsterdammer! Mensen die oprecht
opgetogen zijn dat je, tja, hoe zeg je dat,
er nog bent."
Hij is lichamelijk (Youp viel 12 kilo af)
en artistiek in glanzende vorm. Licht
wordt door pers en publiek geprezen als
een van zijn beste voorstellingen uit zijn
ruim veertig jaar omspannende carrière,
en niet uit gepast mededogen met de te
rugkeer van de 62-jarige. De chronische
nar in hem zou die sentimentele compas
sie verschrikkelijk vinden.
Natuurlijk, hij had 'een jas uitgedaan'
toen hij al in maart van dit jaar 'wat
overmoedig' weer op het podium klom.
„Dat viel dik tegen. Je voelt je in de stoel
wat sterker dan wanneer je een stukje
loopt. Daarbij is een show van anderhalf
uur een flinke aanslag.
„Je mag weten: ik was een tijd onze
ker. Gaat het straks goed? Nee, ik heb
nooit in de ambulance gedacht dat mijn
laatste uur had geslagen. Wel: misschien
is het klaar met spelen. Maar denken
deed ik niet zoveel. Ik was hondsberoerd.
„Toen ik ziek werd, was het decor van
de show nog niet af. Maar na de eerste
voorstellingen dit jaar ging het hart
stikke goed. Aftimmeren jongens, zei ik.
We gaan er weer tegenaan."
Stretcher
In de kleedkamer van het Stadstheater
Zoetermeer, waar hij deze avond op
treedt, zijn Youps spulletjes traditie
getrouw uitgestald in georganiseerde
wanorde. Een lekker luchtje, de deodo-
rantstick, zijn reservebril, extra sokken,
een borstel (lachend: 'Moet van Debhy')
om het dunne, grijze haar dat soms alle
kanten op piekt, te fatsoeneren.
In de hoek staat een stretcher. Hij doet
tegenwoordig, vaste prik, een tukje voor
de voorstelling. En natuurlijk is er zijn
koffer die altijd opengeklapt staat. Met
JOSEPH JACOBUS
MARIA VAN'T HEK
foto's van Debby, zijn kinderen Sterre,
Anna en Julius, zijn kleinkinderen Sam
van 7 en Davine, die in januari 1 wordt.
Een foto van zijn broer Carol die in 2012
overleed. En bretels - de macht der ge
woonte, want die behoren allang niet
meer tot zijn theateroutfit.
Hij geniet nog volop na, vertelt hij,
van de reacties op zijn column in NRC
Handelsblad, een week of wat geleden.
Daarin leefde hij zich uit over de 'hulp
televisieprogramma's' van RTL4, waarin
van de deelnemers wordt geëist dat zij
wurgcontracten ondertekenen en zich
aldus verplichten te zwijgen over wat
hen overkomt.
Hij veert op: „Ik kreeg on-ge-loof-lijk
veel bijval na dat stukje. Natuurlijk be
seft iedereen dat die programma's van
die aalgladde Erland Galjaard misdadig
zijn. Het zijn allemaal oplichters. Of ze
nou Angela Groothuizen of Wendy van
Dijk heten.
„Ze pakken wanhopige stakkers in,
mensen die geen cent te makken hebben.
Die hun tanden laten trekken in ruil voor
een nieuw gebit. Ook laat het slachtoffer
nog even haar neus corrigeren en tieten
bijvullen. Omdat het 'beter voor het
programma' is.
„Al zappend kom je die troep tegen. Je
bek valt open. Ook omdat je je afvraagt
waarom mensen dit op tv vertellen. Maar
ach, dat snap ik nog wel. Je bent failliet,
grijpt alles aan.
„Neem zo'n Herman den Blijker. Die
redt zogenaamd iemands restaurant.
Komt er een mooie Vespa midden in de
pizzeria te staan. Spotje er op, gezellig.
Maar gaan de camera's uit, dan gaat die
scooter weer mee de vrachtwagen in.
„We besodemieteren elkaar in dit land
zo ontzettend. En iedereen laat het pas
seren. Wat dacht je van die ballenvereni-
ging Vindicat in Groningen. Je bent al
een onbedaarlijke sneuneus als je lid
wordt van het studentencorps en alles
ondertekent. Maar wel vrienden voor het
leven, hè, lees je in de rouwadvertentie.
'Onze jaarclub zal nooit meer hetzelfde
zijn...' Goed gezien inderdaad."
Hij heeft altijd mededogen met de
zwakkeren, met de mensen die er niks
aan kunnen doen. „Ik kies mijn woorden
in dergelijke stukjes nooit zorgvuldig.
Ik ben geen diplomaat. Het deugt niet
en dat zeg ik.
„Als er iemand is die weet dat het
niet kan, is het Erland Galjaard. Die
kijkt toch wel in de spiegel? Ze helpen
zichzelf, niet anderen. Of ze nu RTL,
Endemol of Blue Circle heten... Al die
bedrijven die in 'concepten' denken,
belazeren de kluit. Moedwillig.
„Natuurlijk zijn al die mensen die
naar deze smurrie kijken ook debiel.
Maar de bejaardenberg moet worden
vermaakt, hè?"
Ongrijpbare magie
In Licht voert Van 't Hek zijn publiek
mee naar onder meer zijn vroege jaren in
het cabaret. Naar het zolderkamertje aan
het Amsterdamse Singel, pal tegenover
het toenmalige luxebordeel Yab Yum.
Hetzelfde vertrek waar we elkaar, ruim
veertig jaar geleden, voor het eerst ont
moeten - de prille kleinkunstenaar (22)
versus de jonge verslaggever (18). Hij
rookte Gauloise, de Franse sigaretten
die in koeienvla gemarineerd leken en
een indringende lucht in de kleine
ruimte verspreidden.
Hij was de voorman van het kleinkunst-
trio Nar en bezat alle eigenschappen van
de jonge bohemien: artistiek enigszins
gekweld, maar met een onwrikbaar geloof
in zijn toekomst. Alleen zijn brilmontuur
en licht geaffecteerde stem verrieden zijn
Gooische geboortegrond.
Hij wist wat hij wilde worden: komiek.
Zoals zijn idool Toon Hermans, die hij -f
Geboren: 28 februari 1954 in
Naarden.
Opleiding: Komt na zijn lagere
school op een internaat te
recht, waarvan hij wegens
'onredelijk gedrag' wordt
verwijderd. Hij haalt de mavo
met de hakken over de sloot.
Loopbaan: Richt in 1973 Caba
ret Nar op. Van dat ensemble
maakt ook Debby Petter deel
uit, zijn latere vrouw. Tien jaar
later breekt hij met het laatste
Nar-programma Man vermist
door. Na Man vermist volgen
zestien solo-programma's,
l waaronder acht oudejaars-
conferences (de eerste in
'k 1989). Tot eind mei speelt hij
Licht. Sinds 1987 schrijft hij een
y column in NRC Handelsblad.
R Privé Getrouwd. Drie
kinderen, twee klein-
Üc kinderen.
10 zaterdag 24 december 2016