i MV
il
BV
18
Na zelf rijdende auto's zijn ook
autonoom varende schepen in
aantocht. De voordelen voor -
rederijen en havens zijn legio, zeggen
wetenschappers van de TU Delft.
7
Kort
Sandd wil PostNL uit
winkels van Bruna verdrijven
De ongeveer 300 winkels van Bruna gaan
fungeren als ophaal- en verstuurpunt voor
pakketjes en post van Sandd en DHL. De be
staande loketten in de winkels van concur
rent PostNL verdwijnen, aldus Sandd-top-
man Ronald van de Laar. Begin volgend jaar
bouwt Bruna de eerste winkels om. Binnen
twee jaar moeten alle Bruna's zijn voorzien
van nieuwe servicebalies.
Ikea schikt met ouders
overleden peuters
IKEA heeft een schikking getroffen met de
nabestaanden van drie Amerikaanse kinde
ren die om het leven kwamen door omval
lende kasten. Volgens advocaten betaalt de
Zweedse woongigant in totaal 50 miljoen
dollar. Twee peuters raakten in 2014 bedol
ven onder ladekasten van het type Malm. La
ter vond nog een dodelijk incident plaats.
IKEA nam maatregelen door bevestigings
materiaal beschikbaar te stellen.
Metaalsector zit ernstig
verlegen om technici
De metaalsector heeft moeite met het vin
den van technici. Volgens het UWV zijn
vooral hoogopgeleiden nodig vanwege tech
nologische ontwikkelingen als 3D-printen
en robotisering. Daarnaast is er schaarste aan
monteurs, lassers, tekenaars, calculators en
werkvoorbereiders, aldus het UWV.
Flitsen
Quote van de dag
'De nieuwe uniformen
van American Airlines
0 veroorzaken
hoofdpijn en
huidirritatie bij het
cabinepersoneel'
INNOVATIE FABRIKANTEN EN TU DELFT ZIEN KANSEN
Ordina
ion
Vopak
Montedei
Paschi
•sT
Zelfvarende schepen
n een meterslang bas
sin op de faculteit
werktuigbouwkunde
maakt een model
vrachtschip zijn
rondje. Op het voor
dek is een camera ge
monteerd, verder bevat de
boot allerlei sensoren en
een microprocessor. Rustig
navigeert het gevaarte door
de bak met duizenden liters
water. Zodra de zijkant ge
raakt dreigt te worden,
schakelt de motor een paar
tandjes in z'n achteruit en
stuurt het schip bij.
Het tafereel lijkt weinig
bijzonder, maar niets is
minder waar. Want het ge
vaarte wordt door niemand
bestuurd. „Het schip detec
teert belangrijke elementen
in zijn omgeving zelf', vertellen Rudy Negen-
born, onderzoeker automatische besturing
voor transport en logistiek, en collega Milinko
Godjevac van maritieme techniek. Helemaal
honderd procent autonoom wordt er nog niet
voortbewogen. Aan een bureau iets verderop
monitort een TU-collega de boot op een beeld
scherm. „Met een joystick kan hij bijsturen."
De proef laat zien waar de zee- en binnen
vaart naartoe gaat. „Onbemande schepen zul
len halverwege deze eeuw de gewoonste zaak
van de wereld zijn, er bestaat wereldwijd
enorme belangstelling voor", weet Negenborn.
„Rederijen kunnen op bemanning en energie
besparen, terwijl autonome schepen tegelijk
het aantal ongelukken fors terugdringen."
Naast universiteiten doen meerdere fabri
kanten research. Volgens Rolls Royce kunnen
de eerste robotschepen al vanaf 2020 de zeeën
bevaren. De Britse fabrikant onthulde deze zo
mer een prototype containerschip. Vanuit hy
permoderne controlecentra op land worden de
futuristische vaartuigen gemonitord. „De tech-
nologieën om zelfvarende
schepen mogelijk te maken,
zijn beschikbaar", aldus Os
kar Levander, vicepresident
maritieme innovatie van
Rolls Royce. „Dit is nü
gaande, het is geen kwestie
van of, maar van wanneer."
In een white paper worden
de mogelijkheden nader toe
gelicht. „Onbemande sche
pen zullen de wijze waarop
we vaartuigen ontwerpen
herdefiniëren. Zonder men
sen aan boord vallen talloze
beperkingen weg."
Probleem is dat internatio
nale regelgeving niet klaar is
voor deze revolutie. De In
ternationale Maritieme Or
ganisatie (IMO) verbiedt
schepen zonder bemanning.
Ieder schip dient 'voldoende
en efficiënt' bemenst te zijn,
aldus het internationale ver
drag voor de beveiliging van
mensenlevens op zee (SOLAS).
Titanic
De mondiale veiligheidsstandaarden zijn na
het zinken van de Titanic in 1912 ontstaan. De
huidige versie van het verdrag dateert uit 1974.
Sindsdien is het niet meer geüpdatet, hoewel
technische vernieuwingen niet geheel onmo
gelijk zijn. Als gevolg van scheepsdrama's als
die met de Herald of Free Enterprise in 1987 en
de Estonia zeven jaar later zijn een aantal - stil
zwijgend geaccepteerde - amendementen
doorgevoerd. De komst van robotschepen is
echter veel ingrijpender, ook juridisch gezien.
Hoe zit het met aansprakelijkheid en schuld bij
incidenten bijvoorbeeld? Hoewel een werk
groep sinds kort op aanpassingen studeert, zal
aanpassing van SOLAS jaren vergen.
Het Deense Maersk, 's werelds grootste con
tainerrederij, is voorzichtig. „Er liggen enorme
uitdagingen op het gebied van veiligheid, be
veiliging, navigatie en het juridisch kader voor
dat we containerschepen zonder bemanning
APELDOORN
WASHINGTON
AMSTERDAM
Iran heeft overeenstemming bereikt met
Airbus over de aankoop van 100 vliegtuigen.
De toestellen moeten 'vroeg' in 2017 worden
geleverd. Iran kon jarenlang moeilijk aan toe
stellen en onderdelen komen door een han
delsembargo tegen het land.
Nederlanders laten zich bij het verbou
wen of bij het kopen van een huis bijna
nooit leiden door duurzaamheid. De belang
rijkste redenen om te investeren zijn het ver
beteren van het wooncomfort, gevolgd door
besparing op energiekosten.
—Bob Ross, vakbond APFA
O
vrijdag 23 december 2016
Na een fikse dip
in november
krabbelt het
softwarebedrijf
weer op.
De Zwitserse
farmaceut staat
in de belangstel
ling van Johnson
&Johnson.
Een overname
van het tank-
opslagbedrijf in
België werd niet
beloond door
beleggers.
De Italiaanse
bank zakte
verder weg om
dat benodigd
kapitaal uitblijft.
o
In het controlecentrum wordt
de zelfnavigerende vloot in de
gaten gehouden...
10o-^
'40%
Bemanning
vormt groot
deel van kosten
David Bremmer
Delft
1ST
...en mogelijk gekoppeld aan
controlecentra van overslag
systemen en zelfrijdend vervoer
op land.
Situatie nu: duur en gevaarlijk
70%
Mens veroorzaakt
merendeel
ongelukken
