puzzelstukken: zetje
ze in elkaar, dan
krijg je de originele
grot.
Sixtijnse
kapel
Lascaux 4 impli
ceert dat er drie
voorgangers zijn. Dat
klopt. Lascaux 1 is de
originele grot, in sep
tember 1940 ontdekt
door Marcel Ravidat. De destijds
18-jarige Ravidat, automonteur in opleiding,
had een dagje vrij en ging wandelen met zijn
hond Robot, in de bossen ten zuiden van
Montignac. „Robot zag een konijn en besloot
er achteraan te rennen", zegt Ringenbach, ar-
tististiek directeur van AFSR Aan de achter
volging kwam een einde toen het konijn in
een gat viel. Ravidat ontdekte dat het gat de
ingang van een lange schacht was. Hij besloot
Ze wisten dat ze iets bijzonders
hadden ontdekt, maar hielden
de grot nog een paar dagen
voor zichzelf
de boel te bedekken met een paar bramentak-
ken, om even later met drie vrienden terug
te komen. Met een zaklamp daalde het viertal
af en belandde in een ruimte met muurschil
deringen van rennende stieren.
Ringenbach: „Ze wisten dat ze iets bijzon
ders hadden ontdekt, maar hielden de grot
nog een paar dagen voor zichzelf. Ze stuitten
op veel meer tekeningen. Uiteindelijk hebben
ze hun geheim gedeeld met een oud-docent
van de middelbare school."
'De Sixtijnse kapel van de prehistorie' ging
al snel open voor publiek. Dat bleek niet zo'n
goed idee: door de aanwezigheid van al die
mensen werden de schilderingen aangetast
door schimmels en algen. Lascaux 1 ging in
1963 dicht. Wie nu voor de ingang van de
originele grot staat, stuit op een dichte deur.
Na de sluiting is het idee voor Lascaux 2
geboren: een replica van een gedeelte van het
origineel. Lascaux 2, dat in 1983 de deuren
opende, trekt ruim duizend bezoekers per
dag. Een rondleiding door deze 'grot' blijft
een vreemde gewaarwording, vooral omdat je
weet dat alles nep is. Toch is op alle mogelijke
manieren geprobeerd het echt te laten lijken:
het is er donker, vochtig, muf en koel, net
als in een echte grot. Ook worden bezoekers
gewaarschuwd om nergens met de vingers
aan te komen.
Lascaux 3, gelanceerd in 2012, is een rond
reizende tentoonstelling met een aantal
kopieën van de grotschilderingen. Lascaux 4
tenslotte is, in tegenstelling tot nummer 2,
een volledige replica van het origineel (900
vierkante meter). Ook kunnen bezoekers hier
terecht voor 3D-tours, films en multimediale
uitleg over de grot, die sinds 1979 op de
Werelderfgoedlij st van Unesco staat.
Kaviaar
Laurent Deverlanges lacht om 17.000 jaar
oude rendieren en bizons. Hij is dan ook kwe
ker van wat hij 'een levend fossiel' noemt, de
steur. „Dat is een van de oudste vissoorten
van de wereld, die dertig miljoen jaar geleden
al bestond", stelt hij. Op zijn landgoed Do
main Huso in Neuvic zwemmen er een paar
honderdduizend rond, verdeeld over verschil
lende bassins, waarvan er twee maar liefst
200 meter lang zijn.
Deverlanges heeft jarenlang management
functies bij grote bedrijven in de voedings
industrie gehad, maar besloot in 2011 zijn
droom na te jagen: het opzetten van een
steurkwekerij voor de productie van kaviaar.
Waarom? Omdat hij, al vanaf dat hij een kind
was, van vis en vissen hield. „En omdat ik niet
vies ben van kaviaar", glimlacht hij.
De visliefhebber investeerde 'een paar
miljoen' in het opzetten van de kwekerij, zegt
hij tijdens een rondleiding die begint bij de
Isle, een riviertje net buiten het landgoed.
Deverlanges wijst ernaar. „Kraakhelder water.
Hiermee vullen we al onze bassins", vertelt hij.
Bezoekers dienen minstens 10 meter van de
randen van de bassins te blijven. Kom je dich
terbij, dan raken de vissen in de stress. „Al
leen stressvrije steuren produceren voldoende
kaviaar van de allerbeste kwaliteit", aldus de
eigenaar.
De cyclus duurt lang, heel erg lang, vervolgt
hij. Het begint bij tienduizenden babysteur
tjes die in een bassin worden gestopt. Na drie
jaar worden de mannetjes van de vrouwtjes
gescheiden, omdat dan pas het verschil tussen
beide seksen kan worden gezien. De manne
tjes worden verkocht op de markt, de vrouw
tjes mogen op het landgoed blijven. Wanneer
de vrouwtjes 8 a 10 kilo wegen - zo'n zeven
jaar na de geboorte - worden ze gedood: het
is de enige manier om te kunnen 'oogsten'.
De eitjes worden er voorzichtig met de hand
uit gehaald. De opbrengst varieert tussen de
500 en 1000 gram kaviaar per vis.
Als het tijd is voor een proeverij, wijst
Deverlanges nog even op een bassin met een
stuk of twaalf joekels van steuren waar bezoe
kers wel met hun snufferd boven mogen han
gen. Hij moedigt zelfs aan erin te stappen.
„Pak ze maar", lacht hij. En dus gaan de
schoenen en sokken uit en de broekspijpen
omhoog. Best lollig, om tussen de zwem
mende steuren te staan. Soms schiet er een
voorbij, maar ze laten zich niet vangen. Het
blijken mannetjes op leeftijd te zijn die verder
Dordogne
Montignac
grotten van Lascau;
Sarlat
Cénad-et-Saint-Julien
Frankrijk
Périgueux
Neuvic
46 zaterdag 17 december 2016
WG