De bal ligt bij PvdA en WD
17
maandag 12 december 2016
stoppen of in een oude sok. En
dat doe je liever met grote coupures,
niet met briefjes van vijf. Die zijn
juist weer geliefd als zakgeld, als
fooi, als extraatje."
En waar haal je die vijfjes dan, als
ze niet meer bij de bank te krijgen
zijn? Op de markt bijvoorbeeld.
Beugel: „Marktkooplieden zorgen
dat muntjes en kleine coupures in
omloop blijven. Aan het begin van
de dag halen ze wisselgeld op bij de
bank. Want ze weten dat klanten
heel vaak met briefjes van tien,
twintig of vijftig betalen."
Dat klopt, zegt Peter Poppe van
uit zijn kraam met huishoudelijk
textiel, op de markt in Vlissingen.
„Als ze 4,50 moeten betalen, krijg je
een tientje. Geef maar terug, zeg
gen ze dan. Maar ik heb steeds meer
moeite om terug te geven. Op een
gegeven moment is het op." Onder
ling helpen de marktkramers elkaar
vaak uit de brand, zegt Inge Tup-
panwel van de Molukse hapjes.
„Maar ja, de buren hebben ook niet
veel." Nazir Ahmed van de medi
terrane specialiteiten: „Ik heb geen
pin. Vooral in de zomer is het een
probleem; Duitsers komen meestal
met groot geld. Gelukkig heb ik
vaste klanten die speciaal voor mij
vijfjes sparen. Omdat ze weten dat
die vijfjes een probleem zijn."
Bij de ING hebben nooit vijfjes in
de automaten gezeten, verklaart
woordvoerder Karin van der Pol.
Reden: er is bijna geen vraag naar,
zegt ook Hilbert Bredemeijer van
SNS. ABN Amro laat het afhangen
van de 'klantvraag', aldus Jarco de
Swart. Vragen klanten bij een auto
maat om bedragen als 15,25,35 dan
wijst dat erop dat op die plek be
hoefte is aan vijfjes. „Hetzelfde
geldt voor grotere biljetten zoals
100 euro. We hebben dus wel auto
maten waar vijfjes in zitten, maar
niet in allemaal."
Banken zijn niet gek op vijfjes.
Twee vijfjes nemen twee keer zo
veel plaats in als één tientje. Als het
aan de bank ligt, gaan er zoveel mo
gelijk grote coupures in een geldau
tomaat. Dan kan er in zijn totaliteit
méér geld in een automaat en is die
minder snel leeg. Toch heeft met
name de Rabobank nog heel lang
automaten gevuld met vijfjes.
Woordvoerder Margo van Wijger-
den van de Rabobank: „In de omge
ving van een markt, in een centrum
waar af en toe een braderie is of een
Ik heb geen pin.
Vooral in de zomer is
het een probleem
kermis, willen wij eventueel nog
wel die briefjes van vijf hebben.
Maar we zitten in een overgangs
fase. De vijfjes worden uitgefaseerd.
Wij maken steeds meer gebruik
van Geld Service Nederland voor de
bezorging van het geld en het vul
len van de automaten. En GSN
heeft liever de standaardvulling van
10,20 en 50 euro. Daar vragen con
sumenten het meest naar." Van
Wijgerden heeft aleen heel boze
oudere dame aan de lijn gehad over
de verdwijnende vijfjes. „Die pinde
elke maand een bedrag in vijfjes om
ze weg te geven. Het is typisch een
bedrag dat je aan je kinderen of
kleinkinderen geeft of aan de gla
zenwasser, die het weer met ande
ren wisselt. Ik heb haar uitgelegd
dat ze briefjes van vijf bij de bank
kan bestellen. Ook telefonisch of
via internet. En als je wil, kunnen
ze nog aan huis bezorgd worden
ook", zegt Van den Wijgerden.
Het leek zo mooi, nog maar
anderhalve maand gele
den. Nadat minister Henk
Kamp (WD, Economische Zaken)
namens het kabinet een en ander
maal 'nee' had gezegd op de
Zeeuwse vraag om geld voor ver
sterking van de Zeeuwse econo
mie (Zeelandfonds) en een tweede
university college (Bètacollege),
greep de Tweede Kamer in. Met al
gemene stemmen werd een motie
aangenomen waarin het kabinet
wordt opgedragen voor de kerst
met geld over de brug te komen.
Op basis van het advies dat oud
premier Jan Peter Balkenende uit
bracht over de Zeeuwse economie,
verlangt de provincie van het Rijk
25 miljoen euro voor een Zeeland
fonds en 20 miljoen euro voor het
Bètacollege. Legt het kabinet dat
niet op tafel dan doet de Kamer
het zelf wel, was de dreiging in de
motie.
Het is een stuk moeilijker om de
daad bij het woord te voegen. Ka
merleden moeten dan zelf met een
voorstel komen om geld op de be
groting van een ministerie te ver
schuiven en een meerderheid van
hun collega's moet daarmee in
stemmen.
Dat is dan wel een wettelijk be
sluit, dat het kabinet móet uitvoe
ren. Maar geld willen uitgeven aan
De kans dat het
kabinet alsnog een
potje voor Zeeland
vindt, is nihil
Zeeland is één, het bij een andere
bestemming weghalen, is iets heel
anders.
Dat bleek donderdag. De SGP had
44 miljoen gevonden; 19 miljoen op
de onderwijsbegroting voor het Bè
tacollege en 25 miljoen op de begro
ting van Economische Zaken voor
een Zeelandfonds. Hoewel de eer
dere motie door alle Kamerleden
werd gesteund, werden deze voor
gestelde wetswijzigingen wegge
stemd. Veel Kamerleden waren
weliswaar vóór (respectievelijk 68
en 60), maar bij beide stemmingen
waren er meer tegen. De dekking
voor het voorstel rammelde, be
toogden de tegenstanders, het geld
was helemaal niet beschikbaar.
In beide gevallen stemden VVD
en PvdA tegen. Beide regeringspar
tijen hebben in deze kwestie een
Zeeuwse woordvoerder, André
Bosman (VVD) en Albert de Vries
(PvdA). Zij zitten niet in de Kamer
om uitsluitend de belangen van
Zeeland te dienen, maar in eerdere
debatten hebben ze zich (met name
De Vries) wel opgeworpen als pleit
bezorgers van een Zeelandfonds en
een tweede university college.
De Vries ziet nog volop mogelijk
heden om dat geld nog voor de
kerst te vinden, Bosman was na de
stemmingen van afgelopen week
wat gereserveerder. De kans dat het
kabinet alsnog een potje voor Zee
land vindt, is nihil. Het merendeel
van de oppositie heeft zijn best ge
daan.
De bal ligt nu wel bij de WD en
de PvdA. Hoe serieus was hun
steun aan de motie van begin no
vember? Bosman en De Vries heb
ben twee weken de tijd om met een
voorstel te komen waarvoor wél
voldoende handen op elkaar gaan.
Anders hebben ze in Zeeland iets
uit te leggen.
PC
euro verdwijnt uit automaat
WOORDJES
LEZEIU
Fnrsfo stappan
naar Mimi
A Tineke van den Adel (I) en Ankie van der Maas, van Ankie's Kadoshop, vinden het jammer dat er geen vijfjes meer uit de geldautomaat komen, foto marieke mandemaker
- Nazir Ahmed, winkelier
Nu het initiatief van de SGP om
geld voor Zeeland vrij te maken
in Den Haag is gesneuveld, ligt
de bal bij de regeringspartijen
PvdA en VVD.
Ernst Jan Rozendaal
ANALYSE