Uitstoot broeikasgas
is stabiel gebleven
TWEAKERS
.NET ALSOF JE
700.000
TECHNISCHE
NEEFJES HEBT
fu
17
7hé
Hij is bijna af, de 240 meter hoge
toren in het centrum van de
Colombiaanse hoofdstad. Een
indrukwekkend gebouw en het
startsein van een bouwkundige
metamorfose van de metropool.
Vanuit haar kantoor Archi-Tecto-
nics vertelt Dubbeldam: „BD Ba
cata is een boeiend project, omdat
het gefinancierd is door crowdfun-
ding. Een paar duizend mensen
hebben een klein deel van het pro
ject gekocht." Het is de grootste
crowdfundactie ter wereld.
Ze omschrijft haar ideeën als
'iets te avontuurlijk voor Neder
land'. Daarom vloog ze na haar ar
chitectuurstudie al snel uit naar de
andere kant van de oceaan. En
thousiast vertelt Dubbeldam: „Op
de Hogeschool Rotterdam heb ik
ontzettend veel geleerd. Ik werkte
onder andere met BOA (Beware of
Architects) en met Rem Koolhaas.
Daarna besloot ik om naar New
York te gaan, om mijn ambitie te
volgen."
De resultaten daarvan zijn bij
zondere constructies in New York,
Parijs, Londen en Shanghai. „In
mijn werk kijk ik altijd hoe ik een
gebouw functioneel kan maken.
We ploppen niet zomaar iets neer,
we houden rekening met de om
geving." Deze aanpak leidde tot de
unieke opdracht in Bogota. „De ar
moede in Colombia is de laatste
tien jaar enorm teruggedrongen
en er is een groeiende groep
nieuwe middenklasse die wil in
vesteren om zijn geld veilig te stel
len. BD Bacata genereert geld en
geeft de stad een andere aanblik."
Belangrijk
Tijdens de constructie van het 67-
verdiepingen tellende gebouw, be
sloot opdrachtgever Rodrigo Nino,
van het crowdfundplatform Pro
digy Network, om de Nederlandse
architecte in te schakelen. Binnen
twee jaar haalde hij dubbel zoveel
geld op voor de bouw van de BD
Bacata en dus was er de mogelijk
heid om burgerinitiatieven te rea
liseren. Dubbeldam: „Hij besefte
dat één toren geen verandering
teweeg zou brengen in het cen
trum en dat het gebied niet klaar
was voor zijn toren. Deze gedachte
past bij mijn werkwijze. Ik combi
neer projecten vaak met sociaal-
economisch onderzoek; wat voor
invloed heeft een gebouw op de
lokale leefomstandigheden en
faciliteiten?"
De Nederlandse professor archi
tectuur aan the universiteit van
Pennsylvania grijpt het giganti
sche crowdsourceproject genaamd
Mi Ciudad Ideal (Mijn Ideale Stad)
met beide handen aan. „Via een
Ik combineer
projecten met
sociaal-economisch
onderzoek
populair radioprogramma hebben
we Bogotanen 3.000 vragen voor
gelegd, bijvoorbeeld: 'Wat vind je
belangrijk in je stad?' We maakten
ook een website waar mensen hun
mening kwijt konden. De respons
was overweldigend."
Met haar team filterde ze 80.000
reacties op sleutelwoorden zoals
VAN HET VOLK
parken, shopping en graffiti. Aan
de hand van de trends is een bot-
tom-upplan voor het centrum
gemaakt. „Dat betekent niet alleen
dat je de mensen laat bepalen wat
er moet veranderen, maar ook dat
je bekijkt wat er al is. Met een bot-
tom-upmethode kun je positieve
trends versterken of moeilijke
plekken, zoals een park waar veel
drugs wordt gebruikt, omvormen
tot toegankelijke plekken via
architectuur."
Studenten
Om de infrastructuur te ontlasten
en vervuiling tegen te gaan,
besluiten de architecte en haar
team om 1,7 miljoen forenzen
dichterbij werk en studie te hui
zen. „Van de miljoen studenten
die dagelijks les hebben in het cen
trum, woont maar een fractie in de
omgeving. De meesten moeten
gemiddeld drie uur reizen om
thuis te komen. Daarom heeft
opdrachtgever Nino lege kantoren
opgekocht en hebben we die
omgebouwd tot microhousing en
studentenwoningen. Door stu
denten en werkenden te huisves
ten in het centrum, ontstaan er
meer sociale voorzieningen en is
er minder verkeer. Zo zie je dat één
ingreep ongelooflijk veel impact
kan hebben."
Een ander onderdeel van de vijf
delige metamorfose ligt in het
arme zuiden van Bogota. Daar is
Rio Fucha, eens een rivier, terug
gedrongen tot een kanaal in een
betonnen pijp, waardoor de grond
eromheen uitdroogt, en het gebied
vaak overstroomt. „We willen de
rivier herstellen, zodat er minder
overstromingen zijn, de grond
vruchtbaarder wordt en er stads-
agricultuur mogelijk is. Het is de
bedoeling dat mensen kunnen
leven van deze landbouw en een
inkomen genereren door hun
waar op de plaatselijke markt te
verkopen."
De nieuwe manier van crowd-
sourced en crowdfunded bouwen,
waarbij de nieuwe middenstand
aan de macht is en niet de elite, is
volgens Dubbelman de toekomst.
„De plannen van gemeente Bogota
om de stad te verbeteren, komen
bijna niet tot uiting vanwege poli
tieke chaos en corruptie. Maar je
ziet ook in Nederland en andere
Europese landen meer privé-ini-
tiatieven omdat de regering min
der doet." In Berlijn is al enthou
siast gereageerd op de vooruitstre
vende bottom-upplannen die
Dubbeldam aan de man brengt.
„Misschien komt er zo een einde
aan het superburgerlijke, milieu
vervuilende huisje-met-tuintje. Je
kunt veel betere, gezondere
woningen creëren als je mensen
groepeert."
Dat concluderen het Planbureau
voor de Leefomgeving (PBL) en de
Europese Commissie in een giste
ren gepubliceerd rapport. „Voor het
eerst zien we een daling in het ge
bruik van fossiele energie die niet te
danken is aan economische reces
sie", zegt onderzoeker Jos Olivier.
Om te zorgen dat de aarde niet
meer dan 2 graden opwarmt, zoals
afgesproken op de Klimaatconfe
rentie van Parijs, moet de CO2-uit
stoot voor 2050 met 80 tot 90 pro
cent omlaag. „De stagnatie die we
nu zien, kan het begin zijn."
Uitstoot C02
stagneert
Het totale energiegebruik lag we
reldwijd in 2015 weliswaar een pro
centje hoger dan het jaar ervoor,
maar het aandeel van kolencentra
les daarin kromp. Wereldwijd zorgt
de verbranding van steenkool voor
ruim eenvijfde van alle CCb-uit-
stoot. In China en de VS nam het
kolengebruik het sterkst af.
In de EU nam het energiegebruik
ruim 1 procent toe, maar dat is vol
gens Olivier te wijten aan de koude
winter. Het steenkoolgebruik in de
EU is gedaald, met uitzondering
van Nederland, waar nieuwe kolen
centrales in gebruik zijn genomen.
China levert met 30 procent van
de C02-uitstoot de grootste bij
drage aan de opwarming van de
aarde. De VS (14 procent) staan
tweede op die ranglijst, gevolgd
door de EU (10 procent).
36,3 36,2
China
VERGRIJZING IN DE BOUW
tweakers
woensdag 7 december 2016
GO
Ontwerpen
en bouwen
zonder elite
Phebe Tempelaars
Bogota
Winka Dubbeldam.
—Winka Dubbeldam
BD Bacata wordt ook wel 'de
eerste wolkenkrabber van
het volk' genoemd. Het is
door meer dan 5.000 Colom-
bianen gefinancierd. Samen
brachten zij bijna 1,9 miljoen
euro bij elkaar.
Het gebouw is verdeeld in
duizenden Fidi's Figura Inter
national de Derecho Fiducia-
rio Inmobiliario), trustdeelne
mingen die het voor kleine in
vesteerders mogelijk maken
mee te doen aan grote pro
jecten. De investering van mi
nimaal 19.000 euro kan in
twee jaar worden afbetaald.
Door de deelneming krijgt de
investeerder een deel van
het gebouw in bezit. De winst
komt direct uit de opbrengst
van het gebouw, zoals de
overnachtingen in het hotel
of de verhuur van apparte
menten en kantoren.
BD Bacata opent begin vol
gend jaar de deuren.
De wereldwijde uitstoot van het
broeikasgas C02 is in 2015 niet
verder toegenomen.
Annemieke van Dongen
Den Haag
1000
megaton
3025,8
Grote landen
Overig/OESO
Rusland
Internationaal
transport
Niet-G20
10
VS
Groep van
Twintig (G20)
19 grootste
landen en
de EU
2000
2015
De bouw vergrijst sneller dan
andere sectoren. Tot die conclu
sie komt het Economisch Bu
reau van ABN Amro. De gemid
delde leeftijd van bouwvakkers
stijgt sneller dan het landelijk
gemiddelde. Het aantal jongeren
in de sector neemt sneller af. In
de crisisjaren 2009-2015 daalde
het aantal werknemers tussen
15 en 25 jaar met 45 procent,
terwijl het aandeel 55-plussers
steeg van 16 naar 20 procent.
ABN Amro verwacht dat over
tien jaar 18 procent van de
bouwvakkers de 65 is gepas
seerd. Over twintig jaar is dat
zelfs 45 procent. De bank voor
spelt dan ook een groot perso
neelstekort in de toekomst.
