3
Tienerschool laat 10- tot 14-jarigen 'rijpen' voor definitieve schoolkeuze
Tienerscholen voor kinderen van 10
tot 14 jaar moeten de overstap naar
de middelbare school vergemakkelijken.
Pas daarna maken ze de definitieve
schoolkeuze.
We zien een
mooie groei
bij onze
kinderen
Steeds meer basis- en middelbare
scholen willen hun leerlingen de
tijd geven zich te ontwikkelen. De
afgelopen jaren is in drie plaatsen
onderwijs voor 10- tot 14-jarigen
gestart: in Gorinchem, Amsterdam
en Ridderkerk. De komende
schooljaren komen daar minstens
zes locaties bij, onder meer in
Zwolle en de regio Parkstad (Zuid-
Limburg). Nog eens zeventig
schoolbesturen onderzoeken de
mogelijkheden.
In de overgang van
basisschool naar
middelbare school
worden teveel
brokken gemaakt
„In de overgang van basisschool
naar middelbare school worden te
veel brokken gemaakt. Die is niet
flexibel genoeg", constateert Lenie
van Lieverloo, adviseur van KPC
Groep, die de scholen begeleidt.
Kinderen komen niet op het juiste
schoolniveau terecht, doordat pas
later blijkt wat ze in hun mars heb
ben. Maar het is lastig om naar een
hoger niveau te stromen als ze een
maal een plekje in het voortgezet
onderwijs hebben.
„De kinderen gaan ineens van
één of twee leraren naar een stuk of
veertien docenten. Ze moeten elk
uur naar een ander lokaal, voelen
zich minder veilig. Mede daardoor
gaan hun leerresultaten achteruit",
stelt netwerkregisseur Annelies
Robben, die bezig is om volgend
schooljaar de 'Onderwijsroute 10-
14' in Zwolle te starten.
De scholen zien dat sommige
kinderen langer nodig hebben om
écht te laten zien wat ze in huis
hebben. Want terwijl de ene groep
8'er het liefst speelt, is de andere
aan de puberteit begonnen. Toch
moeten ze allemaal rond hun
twaalfde beslissen naar welke mid
delbare school ze gaan.
Op de tienerscholen kiezen de
leerlingen pas na de tweede klas
van het voortgezet onderwijs op
welk niveau ze verdergaan. Het is
óók een aantrekkelijke schoolroute
voor basisschoolleerlingen die al
eerder toe zijn aan het voortgezet
onderwijs. Doordat ze op de tiener
scholen onder één dak komen met
eerste- en tweedeklassers, kunnen
zij gemakkelijker lesstof krijgen die
hen uitdaagt.
Basis- en middelbare scholen
kunnen niet zomaar een tiener-
school oprichten. Regels zorgen
voor een strikte scheiding van pri
mair en voortgezet onderwijs. Een
vakdocent van een middelbare
school mag alleen voor basisschool
kinderen staan als de eigen meester
of juf erbij is. Die basisschoolleraar
mag niet lesgeven aan eerste- of
tweedeklassers. Schoolbesturen
overleggen met het ministerie van
Onderwijs over meer ruimte.
Geen groot schoolgebouw, met
gangen waar de leerlingen een
voudig kunnen verdwalen. Niet
elk uur zoeken naar een nieuw lo
kaal, met een andere docent voor
de klas. Op het Tiener College zit
ten iets meer dan vijftig tieners
verdeeld over twee klaslokalen in
een oude basisschool.
De middelbare school is hier
voor groep 8'ers letterlijk aan de
andere kant van de schoolgang. De
basisschoolleerlingen (groep 7/8)
zitten in het ene lokaal, de middel
bare scholieren (klas 1/2) in het an
dere. De leerlingen kunnen vanuit
hun eigen lokaal nog net niet bij
elkaar naar binnen kijken. Het
voordeel: ze kennen de leraren al,
blijven in een voor hen ver
trouwde omgeving, kunnen ge
woon door met leren waar ze ge
bleven waren en worden niet al op
hun twaalfde op een vast school
niveau ingedeeld.
Als eerste ging het Tiener Col
lege vier jaar geleden aan de slag
met onderwijs voor 10- tot 14-jari-
gen. „Kinderen moeten allemaal
op hetzelfde moment een middel
bare school kiezen, terwijl ze zich
anders ontwikkelen. Kijk eens bij
een groep 8 en je ziet direct welke
verschillen er tussen 12-jarigen
zijn", verklaart projectleider
Mariska van Wijngaarden.
Op het Tiener College krijgen de
kinderen meer tijd om te laten
zien wat ze kunnen. Het Tiener
College mag overigens geen
school worden genoemd, omdat er
een strikte scheiding bestaat tus
sen primair en voortgezet onder
wijs. Voor sommige leerlingen be
tekent het een extra overstap naar
een andere school, omdat ze pas in
groep 7 op het Tiener College be
ginnen. „Kinderen van wie duide
lijk is dat ze naar het praktijkon
derwijs of gymnasium gaan, ko
men hier minder vaak", legt Van
Wijngaarden uit.
Eigenlijk doen deze leerlingen
niets anders dan op een gewone
basisschool. Ze komen in een klas
met groep 7 en 8 en hebben een
vaste leraar. Allemaal hebben ze
een eigen lesprogramma, aange-
past aan hun niveau. Ze maken ge
woon de eindtoets en krijgen ook
een schooladvies in groep 8.
Het grote verschil is dat ze
daarna niet naar een ander ge
bouw hoeven en niet direct op een
schoolniveau worden ingedeeld.
Ze gaan met zijn allen (vmbo'ers
tot en met vwo'ers) van groep 8
naar de brugklas aan de andere
kant van de gang.
Daar komen ze in een klas voor
eerste- en tweedejaars. Twee men
toren draaien het grootste deel van
de lessen zelf. Ze geven hun eigen
vakken Nederlands en geschiede
nis en begeleiden de leerlingen bij
hun persoonlijke ontwikkeling.
De rest van de tijd komen vakdo
centen (bijvoorbeeld Duits of wis
kunde) om de lessen te verzorgen.
„De leerlingen krijgen andere
vakken, maar kunnen in principe
doorgaan waarmee ze bezig wa
ren", zegt Van Wijngaarden. Want
deze leraren weten precies wat de
kinderen in de laatste twee jaar op
de basisschool hebben geleerd en
werken met dezelfde thema's bij
alle vakken.
Moeilijker
De lesstof op het Tiener College is
altijd iets moeilijker dan de kinde
ren gewend zijn. Zo proberen de
docenten ze tóch een stapje hoger
te laten komen. Die stap hadden ze
misgelopen als ze direct na groep 8
naar het reguliere voortgezet on
derwijs hadden gemoeten.
Pas aan het einde van de tweede
klas kiezen de leerlingen naar
welk middelbare schoolniveau ze
willen.
Om vast te wennen aan de 'ge
wone middelbare school' volgen
ze er eerder al vakken. „Voor
Grieks en Latijn gaan ze bijvoor
beeld al naar de andere locatie. En
we hebben een meisje gehad dat
actrice wilde worden. Zij volgde al
kunst en cultuur. Onze leerlingen
worden heel warm ontvangen",
constateert Van Wijngaarden. De
gastschool weet precies wat de
'Tieners' hebben geleerd.
De twee jaar extra zijn goed voor
de kansen, merkt Van Wijngaar
den. De eerste scholieren hebben
hun diploma's gehaald, geen en
kele tiener zakte terug naar een la
ger schoolniveau. Van Wijngaar
den: „Het gaat om te kleine aantal
len om uitspraken te doen, maar
we zien een mooie groei bij onze
kinderen."
dinsdag 6 december 2016
Uitstel
van de
brugklas
Ellen van Gaaien
Gorinchem
Lenie van Lieverloo
Leerlingen van het Tiener College in Gorinchem luisteren naar lesinstructies. foto's koen verheijden
Duits krijg je aan de
overkant van de gang
Het Tiener College in Gorin
chem is de eerste plek waar kin
deren terechtkunnen voor een
lesprogramma dat van groep 7
tot en met de tweede klas volle
dig op elkaar aansluit. Daar hoe
ven groep 8-leerlingen alleen de
gang over te steken om in de
brugklas aan te sluiten.
Ellen van Gaaien
Gorinchem
Mariska van Wijngaarden
Wie wil kan extra uitdaging vinden op de Tienerschool.
