13
hun schoolresultaten zijn beter
dan in Zuid-Soedan. Als het vrede
wordt en we teruggaan, hebben
ze hier wat geleerd."
Maniah, aangesteld door de Ca
nadese tak van War Child, stond
vanochtend nog voor de klas. Ze
leert 200 kinderen tegelijk en
groepsgewijs lezen. Ja, wat extra
lokalen. En meer docenten, zodat
je maar 100 kinderen per klas
hebt. Meer vraagt Maniah niet.
Maniah wil niet zeggen of ze
behoort tot de stam van de Nuer
(de veeboeren uit Zuid-Soedan)
of de Dinka's (de akkerbouwers)
waarvan de rivaliserende leiders
door minister Ploumen werden
gekwalificeerd als 'klootzakken
van de ergste soort'. Bendeleiders
zijn het geworden, die elk een
half volk de dood injagen voor
hun eigen ambities en gewin.
„Eerst vochten ze tegen
elkaar, toen begonnen
ze onschuldige men
sen te vermoorden,
daarom besloot ik te
gaan. Als je je grond
niet afgeeft word je
vermoord", beaamt Maniah, die
liever niet op de foto wil. Een ze
kere anonimiteit is wel zo veilig,
want ze wil terug naar huis.
Zeldzaam humanitair
Nee, het onverwacht gastvrije
Oeganda gaat niet het leed van
Afrika oplossen. En er dreigen
problemen, als sponsors niet snel
bijspringen. Maar toch, een vlam
van hoop flikkert uitgerekend in
dit straatarme land waar de
wrede Idi Amin ooit de scepter
zwaaide en waar vorig jaar nog
28.000 mensen stierven aan hiv
of door het virus veroorzaakte
ziektes.
„Oegandezen weten heel goed
wat lijden is en zijn misschien
juist daarom zo solidair met de
vluchtelingen. Daar komt bij dat
ze vaak tot dezelfde stammen
behoren en gastvrijheid hier een
groot goed is", zegt Sardhanand
Panchoe, de Nederlandse hoofd
coördinator van UNHCR, het
Hoge Commissariaat voor Vluch
telingen van de VN waarmee de
lokale autoriteiten nauw samen
werken. Oeganda staat ook voor
Panchoe model voor zijn zeld
zaam humanitaire aanpak van
het vluchtelingenprobleem. Wie
is geregistreerd moet eigenlijk
onmiddellijk een bijdrage leveren
aan de lokale samenleving. Kin
deren moeten naar school, van
volwassenen wordt verwacht dat
ze werken, ze kunnen handel
drijven en krijgen meteen een
identiteitskaart waarmee ze
door het hele land mogen reizen.
Sterker, elke Zuid-Soedanese
familie krijgt 30 bij 30 meter
grond van de lokale overheid
waarop ze hun eigen groenten
kunnen verbouwen. En de
dorpelingen die de vluch
telingen naast de deur
krijgen, profiteren
ook omdat de staat
hun komst kop
pelt aan betere
wegen, zieken
huizen
en scholen voor
dereen. Er zijn door hun komst
inmiddels drukbezochte markten
ontstaan in afgelegen dorpen. Be
woners hoeven niet meer uren
naar de stad te lopen. Kortom, de
lokale economie bloeit op.
Onderwijzeres Maniah maakt
zich natuurlijk zorgen om de ach
terblijvers. Volgens het alarme
rende rapport dat de VN donder
dag publiceerde, dreigen er in
Zuid-Soedan toestanden als ooit
in Rwanda waar hutu's en tutsi's
elkaar met honderdduizenden
afslachtten en vermink-
De Oegandese autoriteiten gaan
opnieuw bewonderenswaardig
om met de situatie. Vorige week
omsingelde een groep Nuer wat
Dinka-families die waren aange
komen. Ze eisten dat die naar een
ander kamp zouden gaan. Het lo
kale bestuur weigerde onder het
motto: 'jullie zijn allemaal vluch
telingen'. Er gaat niemand weg of
iedereen gaat weg. Het werd door
de Oegandezen keihard gespeeld
maar ook opgelost. De Dinka's
bleven. Hun kinderen voet
ballen waarschijnlijk
alweer samen
met de an
dere kin
deren.
dinsdag 6 december 2016
de vluchtelingen
Het Oegandese model is
bijna een lesje mededogen
van een arm land aan veel
rijkere naties - waaraan de VN
en diverse NGO's overigens
wel meebetalen. Minister
Ploumen ziet de voordelen,
maar verwacht niet dat wij het
Afrikaanse voorbeeld in West-
Europa kunnen importeren.
„Daarvoor zijn de inkomens-
en culturele verschillen tussen
Afrika en Europa te groot."
Vraag is ook of de Oegan
dese aanpak bestendig is
tegen steeds meer mensen.
Tussen 2.500 en 3.000 vluch
telingen uit Zuid-Soedan mel
den zich dagelijks aan de
Noord-Oegandese grens.
Sinds de burgeroorlog in
Zuid-Soedan weer is opge
stookt zijn al 600.0000 Zuid-
Soedanezen gearriveerd en
de verwachting is dat het er
tegen eind volgend jaar bijna
een miljoen zijn. De vlucht
route wordt wel steeds ge
compliceerder, want de geas
falteerde Djoeba Road is te
gevaarlijk geworden vanwege
aanvallen en ontvoeringen
door milities en roversbendes.
