15 Als de VVD na de verkiezingen opnieuw wil regeren, kan premier Rutte amper om het CDA van Sybrand Buma heen. De twee hebben echter een bijzondere relatie, namelijk: geen. ...terwijl Buma ook best zonder Rutte kan RIVALEN BUMA EN RUTTE Om 21.05 uur gaat de telefoon van Sy brand Buma. Mark Rutte aan de lijn. Zojuist is het referendum over het ver drag met Oekraïne 'verloren'. De pre mier hoopt dat de CD A-leider niet al te straffe woorden kiest, straks in de media. Rutte wil na deze 7de maart wat speelruimte houden om het 'nee' te interpreteren. Buma heeft in de campagne juist gezegd dat de uitkomst - welke dan ook - gewoon opgevolgd moet worden. Hij is perplex. Afgeme ten antwoordt hij de premier: „Heb jij mij wel gehoord in de campagne?" Het tekent de verhouding tussen Rutte en Buma. De pragmaticus en de onwrikbare. Of minder aardig gezegd: de flip-flopper versus de loden deur. Ze kennen elkaar al jaren - nog van Balkenende IV - en hebben een bij zondere relatie. Namelijk: geen. Waar Rutte bekendstaat om zijn manage mentcapaciteiten, valt Buma buiten het groepje dat af en toe mee uit lun chen wordt genomen. Afscheid De laatste keer dat de mannen met zijn tweeën om tafel zaten, was bij het Indonesisch Restaurant Poentjak. Dat etentje dateert alweer van 2013, weten insiders, een eeuwigheid naar politieke maatstaven. Veel om het lijf had het onderhoud niet; veel koetjes en kalfjes, her inneringen ophalen, dat werk. Achteraf bleek het een soort af scheid: Rutte sloot even later het Herfstakkoord met D66, Chris tenunie en SGP, het trio dat vanaf dat moment stevig aan de borst werd gedrukt als 'de meest ge liefde' of constructieve drie. Juist uit die houdgreep heeft Buma altijd willen blijven, klinkt in het CDA-kamp. Hij laat zich niet paaien. „Rutte spint een web om de mensen van wie hij iets nodig hebt. Dat is Pechtold overkomen, dat is ook Klaver overkomen met het leenstelsel. Hij smeert zoveel stroop dat je op het laatst de uitgang niet meer ziet." Bij de VVD houden ze het op de on wil van Buma: die zegt als een 'prui lende peuter' toch overal 'nee' op als er akkoorden gesmeed moeten worden met oppositiepartijen om een meer derheid in de Eerste Kamer bijeen te harken. Het CDA is onder Buma op 'verantwoordelijkheidsvakantie', schamperen de liberalen. Sinds het etentje is het stil gebleven tussen Rutte en Buma. De twee bellen wel in dien nodig. Maar het blijft bij beleefd heden. De t Ze houden het vriendelijk, maar gezellig is het al die jaren nooit geworden SLEUTELROL twee vinden simpelweg weinig aan sluiting met elkaar. Andere humor, andere stijl, ander verhaal, heet het. De één vraagt om 'mee te denken', de ander zegt 'had er dan van tevoren over nagedacht'. Ze houden het vrien delijk, maar gezellig is het al die jaren nooit geworden. Tsjakka Buma vindt de premier een man zonder mening, die lenig de ruimtes pakt als die vallen. Een politicus die wacht, wacht en nog eens wacht en dan niet voor de oplossing gaat die hem het beste lijkt, maar die hem het beste uitkomt: de 'als-er-maar-een- oplossing-is'-oplossing. Rutte als 'tsjakka-premier', hoonde Buma al eens. Op zijn beurt haalt de premier zijn neus op voor de starre Buma, die tel kens pontificaal stelling neemt en dan niet meer meebuigt. Zelfs niet als het 'landsbe lang' in het geding is, zoals in de kwestie-Oekraïne. De VVD-leider legt zich w overigens niet neer bij het njetvan Buma. Hij belde eind oktober alles en iedereen, van Europa-gezinde CDA-toppers tot Europees president Donald Tusk, om Buma er toe te bewegen zijn on wrikbare standpunt te her zien en daarmee het associ atieakkoord te redden. Hoewel die politieke kracht patserij in CDA- kringen ontzag afdwingt, heeft die op Buma tot dusver geen effect. „Dat werkt bij hem juist niet", weet een ingewijde. „Sybrand is net slagroom. Hoe langer je klopt, hoe stijver die wordt." Rest de vraag of de stroeve relatie een toekomstige politieke samenwer king in de weg zit. De WD ziet hele maal geen problemen. „Het zijn ge woon politieke collega's die op inhoud verschillen. Ze zijn allebei stoer ge noeg om na zo'n campagne bij elkaar te gaan zitten als dat moet", weet een bron dichtbij de premier. Bij het CDA wordt weliswaar ook gewezen op de professionaliteit van de twee kemphanen, maar zijn ze ook niet vergeten hoe genadeloos Rutte opereerde na de val van Rutte-I. Het CDA kon wat extra tijd goed gebrui ken om te hergroeperen, maar Rutte toonde geen medelijden en aasde op snelle verkiezingen, tot de PvdA hier een stokje voor stak. Buma heeft daarnaast nooit kunnen wen nen aan een premier die voor zijn ogen ooit een glas kapot sloeg, weet een ingewijde. „Op zo'n manier je zelfbe heersing verliezen, zoals Rutte destijds in het Catshuis, dat is voor Buma on denk baar." zaterdag 3 december 2016 GO Tegenpolen op het Binnenhof Tobias den Hartog Laurens Kok Den Haag Insiders gaan er voetstoots vanuit dat een volgend kabinet ten min ste zal bestaan uit VVD, CDA en D66, aangevuld met één of twee andere partijen. Een brede mid dencoalitie dus. De verklaring volgt uit een logische optelsom: het gedoodverfde drietal heeft de meeste zetels in de Eerste Kamer - 35 van de 75 - en heeft zeker op sociaal-economisch vlak door gaans veel overeenkomsten. Pak daarbij een PVV met wie niemand zegt te zullen regeren en Rutte-lll staat al bijna op het bordes. Maar dat scenario is minder lo gisch als je naar de verkiezings programma's kijkt. Het CDA-pro- gramma leest als één lange aan klacht tegen het liberale individua lisme van de VVD, dat de gemeen schapszin zou ondermijnen. De VVD houdt stevig vast aan de marktwerking in de zorg, terwijl CDA en D66 bereid lijken de macht van zorgverzekeraars in te perken, een grote wens van PvdA en met name SP. SP-lijsttrekker Emile Roemer heeft hier zelfs een breekpunt van gemaakt. Ook op sociaal-economisch ter rein maakt het CDA een ruk naar links. De christendemocraten wil len de 'doorgeschoten flexibilise ring' van de arbeidsmarkt tegen gaan: het CDA bepleit één ver plichte basisverzekering tegen ar beidsongeschiktheid voor alle werkenden. Daarnaast komen zzp'ers alleen nog maar in aan merking voor de gunstige zelf standigenaftrek als zij een mini mumbedrag aan pensioen opbou wen. Verder bepleit het CDA in navol ging van PvdA-premier Lodewijk Asscher aanpassing van de Euro pese detacheringrichtlijn, die het nu mogelijk maakt goedkoop bui tenlands personeel in dienst te nemen. De VVD zijn al die maatre gelen juist een gruwel. De libera len vinden dat ondernemers, ook zzp'ers, zo min mogelijk bekneld moeten worden in hun onderne merschap. Inhoudelijk gezien lijkt de vorming van een centrumlinks kabinet van CDA, D66, PvdA en SP misschien meer voor de hand te liggen dan een coalitie van het brede midden met de VVD. Aan de verhouding in de Eerste Kamer ligt het niet: daarin komen CDA, D66, PvdA en SP samen uit op 39 Eerste Ka merzetels, een nipte meerderheid. De realiteitszin van dit scenario staat of valt natuurlijk met de uit slag op 15 maart. In de huidige peilingen is een kabinet van CDA- D66-PvdA-SP met gemiddeld 56 zetels nog erg ver weg. Voor Buma-I moet het CDA aan de bak. Maar ook als het resultaat straks tegenvalt, is een coalitie met de VVD nog geen 'moetje', menen de christendemocraten. Een inge wijde uit CDA-kringen: „Stel er zijn twee grote winnaars, bijvoorbeeld de VVD en de PVV, waarom zou den wij dan met een zetel of vijf tien in zo'n kabinet gaan zitten? Wederom een kabinet met een minderheid in de Eerste Kamer kan dan gebeuren. Waarom niet?"

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2016 | | pagina 15