7
Borderline en relaties
THEMADAG
Petra: „Af en toe zit ik nog steeds
als een zombie op de bank. Of huil ik,
zonder te weten waarom. Niels voelt
zich dan machteloos. Hij probeert me
te ontlasten door voor Jurre te zor
gen. Mijn gedachten maken me soms
knettergek. Het idee dat Niels over
lijdt. Ik zie mezelf al alleen in dit huis
met Jurre. Als er een hoge rekening
binnenkomt, kan ik totaal in paniek
raken. Niels zegt dan: schatje, maak je
niet druk, geef maar hier."
Niels: „Of zoals gisteravond, in bed.
Beweren dat je te dik bent." Petra:
„En dat mijn borsten gekrompen
zijn. Dat ik denk dat mensen op
straat naar me kijken." Niels: „Ik laat
Petra weten dat ik er voor haar ben. Ik
heb vooral moeite met Petra's lage
zelfbeeld. Boeien, dat buikje. We
hebben het allermooiste geschenk
van de wereld in handen."
Petra: „Niels doet dan heel lief. Hij
pakt me vast en troost me. Maar als ik
me dik voel wil ik niet dat hij me aan
raakt. Dan roep ik: rot op!" Niels:
„Wat ik dan ook zeg, ik kan het niet
goed doen. Ik kan Petra niet aan haar
verstand brengen dat ik hoe dan ook
van haar hou." Petra staart naar de ta
fel: „Niels heeft het best zwaar met
mij. Ik ben dolblij dat hij me accep
teert zoals ik ben."
Niels: „Van borderline zie je niets.
Het zit tussen de oren. Soms zou ik
willen dat Petra een been mist, zodat
mensen minder negatief reageren. Ik
denk dat ik haar nooit echt zal begrij
pen. Ik heb die gevoelens niet. Maar
ik kan wel begrip tonen."
Afkoelen
Ook in het huishouden blijkt border
line een handicap. Niels: „Ik houd
onze bankrekening goed in de gaten.
Het liefst wil ze elke dag kopen, ko
pen, kopen. Al is het maar een kom
metje." Petra: „Als Niels zijn jas niet
op de kapstok hangt of een vieze vork
in de gootsteen laat liggen, kan ik
woest worden. Als hij dan zegt 'stel je
niet zo aan Peet', haal ik alles uit de
kast. Ik vergeet niets en verwijt hem
dan alle dingen die hij in mijn ogen
ooit fout heeft gedaan."
Petra: „Niels heeft niet in de gaten
wat zijn rust voor mij doet. Als hij
kalm reageert, lopen mijn emoties
minder hoog op. Het eerste anderhalf
jaar van onze relatie heb ik Niels heel
veel moeten uitleggen." Niels: „Door
weg te lopen voorkom ik dat de dis
cussie uit de hand loopt. De emoties
van Peet schieten alle kanten op. Al
lebei eerst afkoelen is dan verstan
dig." Petra beaamt dit: „In boosheid
kun je geen goede keuzes maken."
Niels: „Als bij mij een rotje afgaat,
is dat bij Petra een doos dynamiet. Ik
weet inmiddels wat ik wel of niet kan
zeggen. Het is net als met autorijden,
veel gaat gelukkig onbewust. Voor
alle vrouwen heb je een gebruiksaan
wijzing nodig, bij een vrouw met
borderline een dik boek. Ik ben vanaf
het begin heel duidelijk geweest. Alle
dingen die je doet, komen uiteinde
lijk uit jezelf. Niet uit borderline."
Petra kan inmiddels
reageren op een
manier die gezond is
Petra: „Inderdaad. Borderline is
geen excuus voor mijn gedrag. Ik heb
een keuze en ben verantwoordelijk
voor mijn eigen daden. Ik geloof dat
dingen met een bepaalde reden ge
beuren, dat er een pad klaarligt en dat
je telkens kunt kiezen welke afslag je
neemt. Ook in een ruzie."
Onbalans
Petra: „Wat ik vaak hoor is dat veel
mensen met borderline het moeilijk
vinden ruimte te maken voor de
emoties van hun partner. Ik heb ge
leerd mezelf minder centraal te stel
len." Niels: „Petra is zich bewust van
haar problemen. Ze heeft de juiste
inzichten om er het beste van te ma
ken. Ze heeft borderline, maar ze is
geen borderliner. Ze is veel meer."
Petra: „Borderline is slechts een
deel van mij. Ik ben gevoelig en zorg
zaam. Ik ben partner, moeder, zus en
kind. Ik heb autistische trekjes en een
chronische depressie. Dat hoort alle
maal bij mij. Maar ieder huisje heeft
zijn kruisje. Maxima en Willem-
Alexander maken toch ook ruzie?"
Niels: „Ik denk dat wij absoluut
geen standaardrelatie hebben. Als je
een relatie vergelijkt met een veertig-
urige werkweek, dan heb je met een
borderliner minstens zestig uur no
dig. Je moet veel meer rekening met
elkaar houden." Petra: „Jij met mij,
bedoel je. Niels zet veel vaker een ex
tra stap om er samen uit te komen.
Dit zou natuurlijk fiftyfifty moeten
zijn, maar dat lukt mij niet. Ik ben me
bewust van deze onbalans en ik kan
me geen betere partner wensen."
Niels: „Petra kan inmiddels reage
ren op een manier die gezond en
goed voor haar is." Petra: „En voor
ons. Borderline is erg vervelend,
maar je kunt ermee leren leven. Mijn
verleden maakt me tot wie ik ben en
ik heb me lange tijd benadeeld ge
voeld. Toch leef ik niet meer met
wrok. Die slachtofferrol maakt je
zwak. Ik had nooit kunnen vermoe
den, toen ik de diagnose kreeg, dat ik
ooit nog eens oprecht zou zeggen dat
ik blij ben. Er zijn natuurlijk nog ge
noeg momenten waarop ik me dood
ongelukkig voel. Vooral over mijn ui
terlijk. Die gevoelens benoem ik, en
als ik vervolgens bedenk wat ik alle
maal heb, kruipt de realiteit naar bo
ven. Dan ben ik dolgelukkig."
dinsdag 22 november 2016
GO
In Nederland zijn zo'n
150.000 tot 200.000
mensen met de diagnose
borderline-persoonlijk-
heidsstoornis.
Zij kampen onder meer
met een negatief zelf
beeld, stemmingswisse
lingen, impulsiviteit en
perfectionisme. Vaak
doen ze aan automutilatie
of proberen ze een eind
aan hun leven te maken.
Stichting Borderline
houdt zaterdag een pu-
blieksdag met workshops,
van 13.00 tot 18.00 uur in
Meeting Plaza Utrecht.
Thema van de dag is
'Borderline en relaties'.
Hans de Jong, gespeciali
seerd maatschappelijk
werker en voorzitter van
Stichting Borderline geeft
tips voor partners:
Blijf in de rol van partner
(je bent geen hulpverle
ner).
Zorg dat je goed geïn
formeerd bent over de
problematiek.
Zoek samen met je
partner naar oplossingen.
Maak hem of haar mede
verantwoordelijk.
Wees terughoudend
met het geven van advie
zen. Ga geen lange dis
cussies aan. Verlaat de
ruimte als de discussie te
hoog oploopt.
Stel duidelijke grenzen.
Hoe meer concessies je
doet, hoe meer grens
overschrijdend gedrag de
borderliner kan vertonen.
Zorg dat je je eigen
leven houdt.
Maak duidelijke afspra
ken. Wees consequent.
—Niels van den Heuvel
