BÏ&S5 -
Poolse krachten dreigen weg te blijven
Psychologen in België werken als vrijwilliger wachtlijsten jeugdhulp weg
11
'Tejo' blijkt in Vlaan
deren een effec
tief antwoord op
de wachtlijsten in
de jeugdhulp
verlening. Marja
de Pundertwilhet
concept naar
Zeeland halen.
Zuiderburen
Een pand met een trap
gevel. Sinds 13 maart
2010 is hier de Ant
werpse vestiging on
dergebracht van Tejo:
'Therapeuten voor Jongeren'. Tejo
is een antwoord op de groeiende
wachtlijsten in de jeugdhulpverle
ning. Het concept is even simpel
als effectief: breng een groep er
kende therapeuten bij elkaar en
vraag of ze - naast hun reguliere
praktijk - twee tot vier uur in de
week op vrijwillige basis hulp wil
len verlenen.
Het zou mooi zijn als
Zeeland de primeur
voor Nederland heeft
In Antwerpen lukte dat als eer
ste. Zo'n 3.500 jongeren vonden
sinds de oprichting de weg naar
het Tejo-huis. Er zijn geen wacht
lijsten, het is gratis en anoniem.
Hulpverlening 'aan de voordeur',
zoals dat heet. Escalaties worden
in een vroeg stadium tegengegaan
met kortdurende hulp. De meeste
jongeren kunnen na zo'n zes ses
sies weer verder met hun leven.
Dit huis draait op ruim vijftig vrij
willige therapeuten en mensen
die om beurten receptiediensten
draaien. Bij onze zuiderburen is
Tejo inmiddels een begrip. Er zijn
al tien vestigingen in België en in
nog vijf steden worden de moge
lijkheden onderzocht.
Ingrid De Jonghe stond aan de
wieg van het concept. Dat de
jeugdhulpverlening in België te
kort schoot, werd haar decennia
geleden al duidelijk. „Een direc
teur van een CGG (Centrum
Geestelijke Gezondheidszorg,
red.) zei me eens dat van de tien
jongeren er zeven binnenkwamen
met een vraag die niet helemaal
paste binnen de instelling. En drie
van de tien konden niet op de
wachtlijst. 'Dat is al veertig jaar
zo', zei hij, 'dus maak je niet druk
en aanvaard dat gewoon'. Ik zei:
'Aanvaarden? Hoort u uzelf pra
ten'?" Ondertussen ziet De Jonghe
de psychische problematiek ern
stiger worden. Het aantal jongeren
dat zich met een zelfmoordwens
bij Tejo meldt, neemt toe. Jonge
mensen met een negatief zelf
beeld of helemaal geen zelfbeeld.
Niet zelden omdat ze overvraagd
worden in een maatschappij die
steeds individualistischer wordt.
De Jonghe: „Jongeren worden ook
vaak opgescheept met niet-leef-
tijdsadequate informatie. Ik zal u
A
een voorbeeld geven. Op een dag
zitten hier drie kinderen van acht,
tien en elf jaar oud. De ouders zijn
gescheiden en daar zijn ze be
droefd over. De eerste keer dat ze
na de scheiding naar hun vader
gingen, was er een vrouw in dat
huis. Papa zei: 'Dit is mijn nieuwe
vriendin en binnenkort krijgen
jullie er een zusje of broertje bij'.
Papa vindt dat normaal. Maar die
kinderen kunnen die informatie
helemaal niet aan, die waren in
shock. Zo kan ik talloze voorbeel
den geven."
De Zeeuwse Marja de Pundert-
Kinderen horen
soms dingen die
ze helemaal
niet aankunnen
Dobbelaar is orthopedagoog en
psychotherapeut. Ze heeft een ei
gen praktijk en werkt ook vrijwil
lig voor het Tejo-huis in Bras-
schaat. Ze wil het Tejo-concept
ook in Nederland introduceren. Te
beginnen in Zeeland of Brabant.
„Soms ontstaan er crisissituaties
en moeten kinderen worden opge
nomen. Maar wat kost zo'n op
name wel niet? Tejo voorkomt dat
veel jongeren in zo'n situatie te
rechtkomen. In Vlaanderen is aan
getoond dat het werkt. We hoeven
het wiel niet opnieuw uit te vin
den." Veel heeft Marja niet nodig
om het eerste Tejo-huis op te zet
ten. Een centraal gelegen ruimte,
zo'n tien erkende therapeuten die
vrijwillig een aantal uren ter be
schikking willen stellen en men
sen die de receptie vrijwillig wil
len bemensen. „Het zou mooi zijn
als Zeeland de primeur voor Ne
derland heeft", zegt ze. Het woord
is nu aan de gemeenten.
In de glastuinbouw in Zeeland
werken naast Portugezen veel
Poolse seizoenskrachten. Ook de
fruitteelt is tijdens de pluk sterk
afhankelijk van arbeidsmigranten.
„Ik denk dat 50 tot 60 procent van
de plukkers uit het buitenland
komt. Dat zijn vooral Polen en
Portugezen. Zonder deze krachten
komt het fruit niet van de bo
men", zegt Rinus van 't West
einde, tevens woordvoerder van de
Zeeuwse fruittelers.
Polen zijn doorgaans harde wer
kers die weinig klagen en zich ge
makkelijk aanpassen. Daarom zijn
ze geliefd als seizoenskrachten.
Van 't Westeinde signaleert echter
dat Poolse seizoensarbeiders min
der makkelijk over de streep te
trekken zijn. Net als Zeeland
kampt Polen met vergrijzing
waardoor er in eigen land meer ba
nen beschikbaar zijn. Die banen
worden ook beter betaald dankzij
de groei van de Poolse economie.
Bovendien is de kinderbijslag in
Polen gestegen. Ook speelt mee
dat Duitsland het minimumloon
heeft ingevoerd. Voor Polen is
daardoor aantrekkelijker gewor
den in Duitsland te werken.
Die trend herkent uitzendbu
reau AB Werkt in Goes, dat in Zee
land meer dan duizend Poolse
werknemers bemiddelt. Op kan
toor zitten daarom ook drie, uit
Polen afkomstige medewer
kers. Vestigingsmanager Martijn
Doens: Het afgelopen jaar zien
we weliswaar nog geen daling van
het aantal Poolse seizoenskrach
ten, maar we moeten wel veel
meer moeite doen om ze naar Zee
land te krijgen. Werkgevers moe
ten in Poolse krachten investeren
door goede arbeidsvoorwaarden,
begeleiding en huisvesting te bie
den."
AB Werkt sorteert niettemin
voor op de tanende belangstelling
van de Poolse arbeidsmigrant voor
Zeeland ontgroent
en Polen gaan meer
werken in hun
eigen land
Nederland. Doens: „We gaan meer
werven in de Baltische Staten,
Hongarije en Roemenië." Ook de
toeristische sector merkt teruglo
pende interesse van Polen om sei-
zoenswerk te doen in Zeeland.
Hoewel het toeristisch bedrijfsle
ven minder afhankelijk is van Po
len, zijn er toch buitenlandse han
den nodig, bijvoorbeeld voor
schoonmaak en groenonderhoud
op vakantieparken.
Arthur van Disseldorp, woord
voerder van de Recron Zeeland:
„We staan voor een uitdaging.
Zeeland ontgroent en Polen gaan
meer werken in hun eigen land.
Tegelijkertijd wil de recreatiesec
tor beter opgeleid personeel, maar
we hebben nog steeds handjes no
dig voor onderhoud. Ik denk dat
de plek van Polen ingenomen gaat
worden door mensen uit Oekraïne
en door asielzoekers."
dinsdag 22 november 2016
Therapeute wil dat ook Zeeland
concept van Tejo-huizen omarmt
Ingrid De Jonghe en Marja de Pundert-Dobbelaar (r) en in het Tejo-huis. fotocamileschelstraete
Peter van den Assem
Antwerpen
- Marja de Pundert
In de rubriek Zuiderburen
werpen we wekelijks
een blik over de Belgische
grens. Deze week: Psycholo
gische hulp door vrijwillige
therapeuten voor jongeren
in een Tejo-huis. Iets voor
Zeeland?
-Ingrid De Jonghe, Tejo-huis
Meer informatie: tejo.be en
tejo.nederland@gmail.com
Het wordt steeds moeilijker
Poolse seizoenswerkers te wer
ven voor de Zeeuwse fruitteelt
en glastuinbouw. Uitzendbu
reaus proberen daarom meer
Litouwers, Hongaren en Roeme
nen te rekruteren.
Frank Balkenende
Goes
- Arthur van Disseldorp, Recron
