Wie is jouw clubheid?
9
INTERVIEW HARRY CRIELAARS EN OSCAR DROS
De politie doet steeds meer dan alleen boeven
vangen en hulp verlenen. Agenten staan ook slachtoffers
van misdrijven bij. Tot grote tevredenheid van Harry Crielaars
van Slachtofferhulp Nederland en Oscar Dros van de politie.
„We denken niet meer alleen aan daders."
We hebben
de dure
plicht te
leren van
water is
gebeurd
Tien jaar geleden zaten de medewer
kers van Slachtofferhulp nog met
hun neus in de krant. Ze pluisden de
berichten uit, op zoek naar nieuws
over moord, doodslag, diefstal, mis
handeling. Alles om slachtoffers van
misdrijven op te sporen. Soms kregen
ze hulp van de politie, soms ook niet.
Nu is alles anders, zegt Harry Crie
laars, bestuurder van Slachtofferhulp
Nederland. Nooit was er zo veel aan
dacht voor slachtoffers van misdrij
ven - hun rechten zijn inmiddels bij
wet vastgelegd. Zo kunnen slacht
offers van zware misdrijven een be
roep doen op een gratis advocaat. En
net zoals daders op hun rechten wor
den gewezen, krijgen slachtoffers in
de toekomst bij de politie informatie
over hun rechten mee.
Slachtoffers dwongen de verbete
ringen zelf af, met schrijnende voor
beelden. Zoals nabestaanden die niet
mochten spreken tijdens de rechts
zaak tegen degene die hun kind om
bracht. Die onbegrijpelijke brieven
ontvingen van justitie. Of een kei
harde boodschap. Crielaars: „Dan
stond er bijvoorbeeld dat een nabe
staande twee dagen de tijd had om
opgeslagen spullen van een moord-
slachtoffer op
te halen, die anders vernietigd zou
den worden. Terwijl die spullen al
jaren lagen opgeslagen."
Zulke extreme voorbeelden zijn
nu verleden tijd. Ook de ultieme
droom van Slachtofferhulp lijkt bin
nen handbereik: één digitaal portaal,
waar gedupeerden die te maken kre
gen met een misdrijf alle informatie
kunnen vinden die ze nodig hebben.
Ze kunnen zien of ze recht hebben
op een schadevergoeding via het
Schadefonds Geweldsmisdrijven,
om maar wat te noemen, en hoe het
met de rechtszaak staat, die tegen
'hun' dader is aangespannen. Een
groep van 500 slachtoffers experi
menteert daar op dit moment mee.
Lelijke voorbeelden
De politie kwam al met een soort
gelijk systeem. Na aangiftes van in-
ternetoplichting, diefstal en vernie
ling is via een digitaal volgsysteem
op politie.nl te zien hoe het onder
zoek verloopt. Het is het resultaat van
een drie jaar geleden ingevoerde
'portefeuille': politiechef Oscar Dros
heeft dienstverlening en slachtoffer
zorg onder zijn hoede.
„Van oudsher
houdt onze orga
nisatie zich be
zig met boe
ven vangen
en hulp verlenen. Het belang van
slachtoffers van criminaliteit was
lang een braakliggend terrein. Daar
mee zijn we aan de slag gegaan bij de
vorming van de nationale politie."
Niet zonder reden, zegt Dros. „Er
zijn lelijke voorbeelden uit de prak
tijk, waarbij het misgaat." De moord
op Linda van der Giesen bijvoor
beeld, de verpleegster die werd ge-
stalkt door haar ex, aangifte deed,
geen hulp kreeg en uiteindelijk werd
doodgeschoten op het parkeerterrein
van het ziekenhuis in Waalwijk,
waar ze werkte. Voor stalking en
huiselijk geweld waren er al proto
collen die vrouwen zoals Linda
hadden moeten beschermen.
Andere vragen
Dros: „Er is geen politieman die
zoiets koud laat. Ze hebben dit vak
gekozen, omdat ze iets goeds willen
doen. We hebben de dure plicht om
te leren van wat er is gebeurd."
En om een stap verder te gaan.
Mensen die aangifte doen, worden in
de toekomst standaard geanalyseerd,
om te kijken of zij extra hulp of zelfs
bescherming nodig hebben.
„We gaan andere vragen stellen.
Een fietsendiefstal kan voor een ou
dere vrouw heel andere effecten
hebben dan voor een student." Waar
de laatste doorverwezen kan worden
naar internet, is het voor een oudere
soms fijner om thuis de aangifte op
te laten nemen, om gevoelens van
onveiligheid weg te nemen.
Ogenschijnlijk eenvoudige delic
ten worden dus ook nauwkeuriger
onder de loep genomen. Een vernie
ling van een autospiegel kan worden
gepleegd door een baldadige jongere,
maar wat als de melder van het mis
drijf te maken heeft met een agres
sieve ex? Daarom wordt ook gekeken
naar de thuissituatie van mensen die
aangifte doen.
„Er is een hele lijst aan maatregelen
die we kunnen nemen. Aangifte kan
'onder domicilie' worden gedaan,
zonder dat de woonplaats wordt
vermeld. Of geanonimiseerd, omdat
er gevaar bestaat voor represailles."
Een alarmsysteem waarbij met een
druk op de knop de politie wordt ge
waarschuwd, is ook een optie. Of een
afspraak dat er bij een melding van
uit het huis van een slachtoffer de
politie onmiddellijk met man en
macht uitrukt. „Maar dan gaat het
wel om heel uitzonderlijke gevallen."
Dros geeft toe: het is een extra be
lasting voor de politie, die toch al zo
veel te doen heeft. Vorig jaar trok de
korpsleiding bijvoorbeeld nog aan de
bel over het vluchtelingenvraagstuk,
dat zo veel capaciteit opslokte dat de
politie noodgedwongen andere taken
moest laten vallen.
Extra opleiding
Het in alle gevallen beoordelen van
de kwetsbaarheid van een slachtoffer
is weer een nieuwe taak, maar Dros is
ervan overtuigd dat die aansluit bij
het huidige politiewerk. Daarom
worden agenten de komende tijd
extra opgeleid.
„Als je zelf een slachtoffer belt om
te laten weten hoe een onderzoek
loopt, merk je hoeveel waardering
dat oplevert. Ik doe zelf ook zulke te
lefoontjes, dan hoor je: 'wat fijn dat u
even belt', zelfs als je een zaak niet
kunt oplossen. Politiemensen krij
gen positieve feedback, waar dat in
de dagelijkse praktijk vaak anders is.
Dat de aandacht niet alleen bij daders
ligt, maar ook bij slachtoffers, appel
leert aan het rechtsgevoel."
10.000,-
Stem op die onmisbare vrijwilliger van jouw
vereniging en maak zelf kans op een Ford Fiesta!
Ga nu naar pzc.nl/clubhelden
maandag 14 november 2016
'Belang van slachtoffers was
lang braakliggend terrein'
Carla van der Wal
Utrecht
—Oscar Dros
STEM EN WIN
VOORJOUW
CLUB!