i» vers voer
B¥ Voor kleine en grote boekenwurmen
Achter de 'vergeten sprookjes'
die nu als Gouden Efteling
Boekjes bij deze krant verschij
nen, zit méér dan de Lezer op
het eerste gezicht vermoedt.
Er was eens... een allereerste
versie van Roodkapje. Die
liep slecht af. Niks geen 'ze
leefden nog lang en geluk
kig': de wolf verslond zowel
grootmoeder als het meisje. In de
19de eeuw, toen het idee ontstond
dat kinderzieltjes dienden te worden
beschermd, pasten de gebroeders
Grimm het verhaal aan en sindsdien
snijdt een jager Roodkapje en oma
springlevend uit de buik van de sla
pende slechterik.
Sprookjes - magische verhalen die
zich afspelen op onbekende plaats en
onbekende tijd - staan niet vast, zegt
Ineke Strouken, directeur van het
Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed
Nederland. „Het zijn volksverhalen,
die gaan van mond tot mond. Ieder
een heeft het bekende spelletje wei
eens gespeeld: je fluistert in een
kring een verhaaltje in eikaars oor
en krijgt een ander verhaal terug.
Sprookjes veranderen mee met de
behoeftes en ideeën van de tijd."
Vreemde mannen
Ooit waren ze de tv van nu. Als
mensen vroeger na het werk niets
te doen hadden, vertelden ze elkaar
sprookjes. Vermaak dus, maar ook
méér dan dat; sprookjes vertelden
hoe de wereld in elkaar zat. Rood
kapje had de wolf nooit moeten ver
trouwen - boodschap: ga nooit met
vreemde mannen mee! Het meisje
met de zwavelstokjes werd niet
geholpen door gezinnen in hun
warme huizen, vroor dood op de
stoep - moraal: help de armen.
„Sprookjes houden de samen
leving een spiegel voor", zegt
Strouken. „Voor armen en zwak
keren zijn ze een hart onder de
riem: met weinig bezittingen ben
je tóch tot grote dingen in staat,
blijkt bijvoorbeeld uit De ge
laarsde kat. Zijn laarzen, eenvou
dige dingen, symboliseren dat.
En neem Klein Duimpje. Die ont
snapt dankzij de zevenmijlslaar
zen aan de reus."
Sprookjes lopen over van sym
boliek. Het was een middel om
de waarheid te vertellen en tege
lijkertijd te versluieren: om de
diepgang van het leven in taal te
vatten. Zo is het kapje van Rood
kapje rood om aan te geven dat
Samenstelling: Ellen den Hollander, Ruud Roodhorst
28 zaterdag 12 november 2016 WG
Het leven is (g)een
Tekst: Fenna Riethof
Illustratie: Flos Vingerhoets
Achter gesloten
deuren
Britse bestseller over
een echtpaar dat voor
de buitenwereld een
perfect bestaan lijkt
te hebben. (Ambo
Anthos, €18)
Het moet nog
ergens liggen
Lichte en zwaardere
thema's wisselen
elkaar af in de nieuwe
dichtbundel van Joke
van Leeuwen.
(Querido, €18)
Liefde is
Samen in slaap vallen
in hetzelfde bed. Pedro
Chagas Freitas be
schrijft de vele gezich
ten die de liefde heeft
in ultrakorte verhalen.
(Xander, €20)
