7A
1
7
Op de dag dat Trump won, adverteerde D66 met 'stop het populisme'. Volgens Alexander Pechtold
dreigt een omgekeerde politieke correctheid: niet meer durven zeggen dat populisten niet deugen.
Mijn grootste
doel is dat
Nederland op
16 maart niet
wakker wordt
met zo'n
uitslag
-
ij D66-leider Alexander Pechtold
heeft zijn verbijstering over Trumps
uitverkiezing plaatsgemaakt voor
een mengeling van getergdheid en
strijdlust. Hij is verontwaardigd.
Volgens hem laten politici en opiniemakers veel
te veel hun oren hangen naar populisten uit
angst te worden uitgemaakt voor 'elite' of
'links', of het verwijt te krijgen dat ze niet weten
wat er onder het volk leeft.
„De zogenaamde elite van politici, columnis
ten en commentatoren bestrijdt elkaar op de
vierkante centimeter of je wel over populisten
mag spreken. Er ontstaat een gek soort politieke
correctheid die door conservatief Nederland
wordt afgedwongen. We gebruiken het woord
'extreemrechts' nooit meer. Als je niet oppast
kruip je als politicus in je schulp en word je
murw. Mensen durven dat nauwelijks nog te
uiten, omdat er verbaal geweld en intimidatie
van de andere kant komt. Voor mij is de grens
bereikt. Ik laat me niet meer intimideren. We
moeten extremisme bestrijden en benoemen
voordat hetmainstream wordt. We drijven als
kikkers in een pan en we heb
ben niet in de gaten dat het vuur
naar het kookpunt gaat. Ik wil
met optimisme mensen die zijn
afgehaakt overtuigen."
I iun
„Ik zou zo graag mensen die zijn
afgehaakt betrekken in een
nieuwe Nederlandse belofte en
daarbij hun zorgen serieus ne
men. Het is niet meer vanzelf
sprekend dat wat jij hebt bereikt
door te werken en te sparen ook
voor je kinderen is weggelegd.
Dat staat onder druk omdat de
wereld snel verandert, concurrerender en com
plexer wordt. Politici hebben hun best gedaan
onze verworvenheden zo goed mogelijk en
toekomstgericht intact te houden, maar ze zijn
niet de schuld van die veranderingen. Maar zet
je er samen de schouders onder of zoek je een
zondebok? Het populisme doet het laatste en
doet de ene onhaalbare belofte na de andere.
Het stomste wat je kunt doen is je achter de
dijken terugtrekken."
„Het taalgebruik is zó vilein. Patriottisch, het
eng nationalistisch denken. Terwijl ik nu for
muleer, probeer ik zorgvuldig te vermijden
woorden te gebruiken die aanstoot geven. Ter
wijl het verdomme toch extremistisch is! Men
sen tegen elkaar opzetten is toch polarisatie van
de bovenste plank?"
„Daar doe ik het om, roepen anderen. Nee, het is
bij mij het gedachtegoed van de partij en wat ik
persoonlijk tot in al mijn vezels voel, recht
vaardigheid. Niet mijn mond houden als er din
gen gebeuren. Hoe lang geven we dat vrij spel,
dat geschreeuw en gediscrimineer? Daarom ben
ik als kunsthistoricus in de politiek beland. Ik
wil niet aan de zijlijn blijven staan. Ik wil be
noemen en bestrijden wat extreem is en
tegelijkertijd werken aan de nieuwe Neder
landse belofte. De verkiezing van Trump is het
moment om te zeggen: zij doen dat, maar wij
dus niet. Mijn grootste doel is dat Nederland op
r6 maart niet wakker wordt met zo'n uitslag. Ik
was al gemotiveerd. Maar dit is eigenlijk een
kickstart van de verkiezingscampagne voor 2017
geworden. Nederland wordt zo niet wakker!"
„Nee! Het is zelfbewustzijn. Juist nu een klein
stukje hoop, al is het een advertentie. We heb
ben in 24 uur tweehonderd nieuwe leden ge
kregen, onder wie een dame van 95 jaar. Die
zegt: het is genoeg!"
„Merkel geeft subtiel maar duidelijk aan: we zijn
landen die elkaar vaak
tegenkomen en delen waarden
van gelijkheid. Rutte reageerde
ondoordacht en nietszeggend:
„Van harte gefeliciteerd." Grijp
de kans aan om een boodschap
te plaatsen a la Merkel. Waar ik
me helemaal over heb verbaasd
is onze minister van Buiten
landse Zaken Koenders: „We
hebben campagneretoriek
gehoord." Dat zegt dan verdorie
een sociaaldemocraat tegen
vrouwen, gehandicapten,
homo's, veteranen en latino's
die ronduit beledigd en gedis
crimineerd zijn. Nederland
heeft de internationale rechtsorde in de
Grondwet staan. Discriminatie kan je niet af
doen als campagneretoriek."
„Mannen als Trump, Poetin en Erdogan kennen
zelf geen grenzen. De enige manier is om zelf
grenzen te trekken. Dat kan diplomatiek, maar
duidelijk. De laatste jaren is Nederland zo be
scheten in zijn omgang met dat soort leiders.
Dan word je ook het toneel afgeduwd en houdt
niemand rekening met je. Ze lopen over je heen.
Ze hebben alleen respect voor mensen die zelf
duidelijke grenzen aangeven."
„We zijn steeds minder geneigd dan in de
vorige eeuw onze nek uit te steken bij grote
misstanden in de wereld zoals bij apartheid. We
hadden in onze reactie de dominee en de koop
man, maar we hebben de dominee met pen
sioen gestuurd."
„Je moet oppassen dat de muis de olifant voor
de zoveelste keer waarschuwt. Maar zo worden
wij niet gezien. Nederland is een belangrijke
trendsetter als het gaat om mensenrechten."
zaterdag 12 november 2016
GO
'Ik laat me niet
intimideren'
Jan Hoedeman
Wageningen
B
Populisme valt in vrucht
baardere aarde dan de
nuance.
Rechts Europa verwacht een 'patriottische
lente'. Verkiezingsoverwinningen die de
gevestigde orde wegvagen.
Wilders geeft u profiel, u springt in het gat
dat niet wordt gevuld door anderen.
U verwijt anderen populisme. Maar met zo'n
advertentie surft u toch ook mee op de gol
ven van het populisme?
De Duitse bondskanselier Merkel en premier
Rutte hebben hun nieuwe Amerikaanse
tegenhanger verwelkomd. Wat valt u daar in
op?
Wat is daar precies verkeerd aan?
Waar komt volgens u de Nederlandse angst
voor Trump en Poetin vandaan?
Heeft het iets te maken met het feit dat Ne
derland een klein land is?
