BUITEN
Fluweel
of azijn?
ZEELAND 11
De wandeling
Of het waar is, weet ik niet, maar ik houd
mezelf voor dat het water langs de
Schouwsedijk, tussen Zierikzee en zeg
maar Brouwershaven en Zonnemaire, Een wekelijkse wandeling
de oude rivier de Gouwe is. de Schouwsedijk en
Ik vraag mijn schoonmoeder,
een geboren Schouwse, of ze
meewandelt. Het wordt een
rondje door het bos van
Schuddebeurs met een oversteek
over de Schouwse vaart.
In mijn gedachten is die
Schouwse vaart dus de oude ri
vier. Ik laat mijn fantasie lekker
de vrije loop, of die nou onder
bouwd is of niet. Wikipedia laat
weten dat de rivier de Gouwe
van de Oosterschelde (bij Zierik
zee) tot de Sonnemare (ik denk
het huidige Zonnemaire) liep.
Mijn schoonmoeder sluit zich bij
mijn gedachte aan. Maar op de
vraag hoe de Gouwe precies liep,
moet zij ook het antwoord schul
dig blijven.
Niet gek, want hetzelfde Wiki
pedia levert op dat het noordelij
ke deel al in 1374 werd afgedamd,
waardoor de polder Noordgouwe
ontstond. En in 1610 kwam er
een dam tussen de eilanden
Schouwen en Duiveland. Ver
voor mijn schoonmoeders tijd
dus. In eerste instantie had ik be
dacht om de route langs de
Schouwsedijk te volgen, een geas
falteerd fiets- en wandelpad,
maar mijn schoonmoeder raadt
aan ook een stukje Schuddebeurs
mee te pakken, een buurtschap
met buitenplaatsen. In Schudde
beurs ligt een bos met een wan
delroute. We zetten de auto aan
de Donkereweg bij hostellerie
Schuddebeurs en lopen over de
Heesterlustweg in de richting
van Dreischor en duiken halver
wege het bos in.
Aan de Zuiddijk komen we
langs een paar gepotdekselde wo
ningen. Volgens mijn gezelschap
zijn dat nog Scandinavische ge
schenkwoningen van na de Wa
tersnoodramp. Ze vertelt dat haar
grootouders ook in zo'n huis
woonden. We gaan de bocht om,
de Sint Joostweg in en komen
weer op de Donkereweg uit. We
lopen de Donkereweg af en gaan
rechtdoor, over een grashelling,
de Schouwsedijk op. We zouden
ook even kunnen omlopen rich
ting de Lange Blokweg, maar wij
volgen het pad van de hond, die
voor de kortste route koos. Boven
op de dijk hebben we een prach
tig uitzicht op Zierikzee.
We vervolgen onze weg in de
Boven op de
Schouwsedijk
hebben we een
prachtig uitzicht
op Zierikzee
richting van Brouwershaven,
maar na een paar honderd meter
zien we een trekpontje over de
Schouwse vaart. Het vlot is aan
de overkant, maar door aan een
touw te trekken haalt mijn
schoonmoeder het onze richting
op. Het is minder zwaar dan het
lijkt en we houden wel van wat
avontuur. Ik laat me graag overva
ren door deze tijdelijke 'veer-
vrouw'. Zo komen we weer in
het bos van Schuddebeurs te
recht, ditmaal aan de noordweste
lijke kant van de buurtschap. Het
is de buitenplaats Mon Plaisir.
We kunnen linksaf een pad vol
gen, maar we zien schuin recht
door een veldje met bomen waar
bij bordjes staan. Het blijkt het
herdenkingsbos te zijn. Er staat
zelfs een boom voor een me
vrouw die in kamp Sobibor is om
gekomen. Na ongeveer een uur lo
pen en circa vier kilometer te heb
ben afgelegd, komen we bij de vil
la Mon Plaisir aan. Althans, een
waterloop scheidt ons van de in
drukwekkende witte villa aan de
Donkereweg. Daar werd vroeger
ook op geschaatst, weet mijn
schoonmoeder. We besluiten een
eind aan onze wandeling te ma
ken, want de lucht boven ons
wordt steeds dreigender.
NATUURJOURNAAL
Bij ons aan de dijk staat een
aantal schitterende fluweel
bomen. Die zijn in een ver
verleden geplant om het dagelijks
leven in één van de dijkhuisjes een
beetje aan het zicht van passanten
te onttrekken. Tenminstedaar
lijkt het op. Maar misschien was er
toch ook nog wel een bijbedoeling.
Er zijn weinig bomen en struiken
die in de herfst zo mooi verkleu
ren als de uit Noord-Amerika af
komstige fluweelboom. Daarom is
het een gewilde tuinplant, en zoals
dat gaat komt het met name in en
rond het stedelijk gebied nogal
eens voor dat deze exoot verwil
dert. Bij een natuurbeheerder gaan
dan alle alarmbellen rinkelen.
Want verwilderde exoten kunnen
ontzettend veel schade aanrichten
aan onze inheemse flora en fauna.
En dat wordt in deze tijd van globa
lisering steeds erger.
De fluweelboom is zo genoemd
om de fluweelzachte bloeipluimen
die de plant in de zomer draagt.
Aan de vrouwelijke bloemtrossen
ontwikkelen zich vruchten die
heel erg zuur zijn. En dat heeft de
plant een tweede naam bezorgd,
namelijk azijnboom.
Het is een zogenaamde tweehui-
zige plant; dat wil zeggen dat er
mannelijke en vrouwelijke indivi
duen bestaan. Alleen de laatstge
noemden dragen vruchten. Flu
weelboom of azijnboom? Het
hangt maar net van je perceptie af
welke naam de voorkeur geniet.
De oogstrelende kleuren die de bla
deren in het najaar hebben passen
prima bij de naam fluweelboom.
Een lust voor het oog.
Maar die andere kant is er ook.
Wie zich zorgen maakt om de vele
exoten die hier vaste voet in de
grond krijgen zal wellicht de naam
azijnboom prefereren. Want zor
gen om exoten zijn bepaald niet
zonder gegronde reden. Om je
daar zorgen over te maken hoefje
echt geen zuurpruim of azijnpisser
te zijn.
4 KILOMETER
Buitenplaats
Mon Plaisir
Hostellerie
Schuddebeurs
woensdag 9 november 2016
Langs de oude Gouwe
door Zeeland. Vandaag:
Schuddebeurs.
Valeska Nastaly
Een tweewekelijkse rubriek
over natuur in Zeeland.
Chiel Jacobusse
Het kleurenpalet van het blad
van de fluweelboom in de herfst.
_A Trekpontje over de Schouwse