Oekraïnedebat: groen licht voor onderhandeling
y
3
Monasch zou breuk hebben geforceerd om eigen partij te kunnen beginnen
Stijging
in salaris
Zijn stoel in de PvdA-fractiekamer
bleef gisterochtend leeg. Met strak
gezicht stapt Jacques Monasch het
Kamerrestaurant binnen. Eerst
koffie, voor de kersverse afvallige. De
kassadame bemoedigt hem alvast
met wat schouderklopjes. Er kan al
weer een lachje vanaf.
Bij de PvdA is er wat meer verbit
tering te bespeuren. Een aantal
partijgenoten voelt zich 'ronduit
genaaid', zegt een Kamerlid. Niet
alleen is men ervan overtuigd dat
Monasch de breuk heeft geforceerd
om een eigen partij te kunnen begin
nen, de manier waaróp steekt ook.
Zondagavond spraken Monasch,
partijvoorzitter Hans Spekman en
vice-voorzitter Marja Bijl nog lang
met elkaar op het partijbureau in
Amsterdam. Monasch wilde dat de
partij het makkelijker zou maken om
niet-leden mee te laten stemmen in
de lijsttrekkersstrijd. Dat mensen
voor 2 euro per maand lid kunnen
worden om mee te stemmen en op
elk moment weer mogen opzeggen,
ging het Kamerlid niet ver genoeg.
„Mijn hele campagne was erop ge
richt om mensen op straat te overtui
gen te gaan stemmen. Maar nu moe
ten mensen eerst uitgebreid lid wor
den, dat werkt helemaal niet."
De partijtop ziet hem als een drei
nend kind dat zijn zin al had gehad.
Ze komen geen millimeter bij elkaar,
maar spreken volgens Spekman wel
af pas de volgende dag om 12.00 uur
bekend te maken dat Monasch niet in
de race zou blijven. Spekman had de
ochtend namelijk nodig om zijn
zieke zus te begeleiden bij een af
spraak in het ziekenhuis.
Monasch zegde alle begrip toe,
maar stuurde de volgende ochtend
om 8.47 uur toch al het nieuws de
wereld in. Daarin stelde hij dat de
partijtop hem geweerd had, precies
het omgekeerde van wat er gebeurd
was volgens Spekman. „Pijnlijk", al
dus een betrokkene.
Monasch stond zo anderhalf uur
lang op een voorsprong in de pub-
Hij zei ineens dingen
over integratie die ik
hem in de fractie nooit
heb horen zeggen
liciteit. Hij schetste het beeld dat hij
niet mee mocht doen van Spekman,
terwijl die dat niet tegen kon
spreken. Monasch houdt het op een
misverstand, zegt hij in reactie.
Betrokken PvdA'ers zijn er hoe dan
ook van overtuigd dat de voormalige
partijstrateeg doelbewust op een
vertrek heeft aangestuurd. Monasch
is al jaren een kritische geest binnen
de fractie, maar hij nam steeds meer
afstand van de partij waarvan hij al
sinds zijn 16de lid is. Zo wilde hij veel
minder vluchtelingen toelaten en
noemde hij hoofddoeken een vorm
van vrouwenonderdrukking. „Hij zei
ineens dingen over integratie die ik
hem in de fractie nooit heb horen
zeggen", schampert een oud-collega.
Wantrouwen
Vorige week dreigde hij zelfs een
motie van wantrouwen tegen het
kabinet-Rutte-Asscher in te dienen.
„Hij heeft zich in een onmogelijke
positie gemanoeuvreerd", zegt een
ander Kamerlid. „We hebben alles
geprobeerd om hem erbij te houden,
maar hij bleef maar zuur doen."
Sterker nog, vanuit de fractie wordt
benadrukt dat niemand zoveel 'com
fort' is geboden als Monasch. Zo
stond zijn medewerker tot zijn volle
beschikking, werd hij helemaal vrij-
TOESLAG
gelaten voor bijeenkomsten met zijn
achterban in Friesland en stemde hij
meermaals tegen de fractie in, zon
der dat dit chagrijn opleverde. „Juist
Jacques kreeg alle vrijheid", aldus
een insider.
Vreemd
Dat Monasch zijn afwijkende stand
punt over het Oekraïnereferendum
noemt als belangrijkste reden voor
vertrek, gaat er niet in. Hij vindt dat
het kabinet het associatieverdrag in
de prullenbak moet gooien.
Vreemd, vindt PvdA-Kamerlid
Marit Maij. „Al in april hebben we in
de fractie besloten hoe we hiermee
om moeten gaan. Hij had toen ook de
ruimte om anders te stemmen. Het is
raar dat hij dit nu een reden noemt
om uit de fractie te stappen." Op
merkelijk is ook dat Monasch zelf drie
jaar geleden in Kiev zijn steun uit
sprak aan demonstranten die meer
samenwerking met de EU eisten.
Monasch ontkent met klem dat hij
een breuk heeft geforceerd. „Ben je
mal. Ik was niet op ramkoers. Ik heb
tot het einde alles geprobeerd en
nooit mijn hakken in het zand
gezet." Over een nieuwe partij wil hij
nog niets kwijt. Daar gaat hij in z'n
woonplaats Sneek eerst 'maar eens
een paar dagen over nadenken'.
De partijen die juist vinden dat de
regering de referendumuitslag
moet respecteren, hadden gister
avond tijdens een debat geen goed
woord over voor de handelswijze
van het kabinet. Een motie van
wantrouwen van Kamerlid Louis
Bontes (VNL) - die het verweer van
Rutte niet eens wilde afwachten -
kon echter niet rekenen op een
meerderheid.
Vorige week kondigde het kabi
net na ruim een halfjaar dralen 'in
het landsbelang' aan langer de tijd
te willen nemen om een manier te
vinden het verdrag toch te ratifice
ren. Volgens Rutte zijn de gevolgen
niet te overzien als Nederland zijn
handtekening onder het associatie
verdrag tussen de EU-landen en
Oekraïne weghaalt. Dan dreigt in
stabiliteit in Europa en wordt Poe-
tins Rusland in de kaart gespeeld.
SP-Kamerlid Jasper van Dijk
noemde Ruttes opstelling 'je rein
ste huichelarij'. PW'er Harm Beer-
tema was al even kritisch: „Het siert
u niet dat u de verantwoordelijk
heid voor oorlog of vrede op het
bordje legt van de nee-stemmer.
Dat vind ik schandelijke politiek."
Ook het CDA houdt vol dat het
kabinet de uitslag van het referen
dum uit democratisch oogpunt
moet eerbiedigen, al erkende CDA-
leider Sybrand Buma dat niet ieder
een in zijn partij er zo over denkt.
Het kabinet hoopt dat Europees
gezinde CDA-senatoren uiteinde
lijk in kunnen stemmen met een
onderhandelingsresultaat. Ook lijkt
het te kunnen rekenen op de steun
van D66, dat Rutte 'knarsetandend'
meer tijd geeft om in Brussel een
extra verklaring overeen te komen.
'Niet geloofwaardig', oordeelt de
SP. Kiezers worden 'belazerd',
meent de PW.
Ex-PvdA'er Jacques Monasch de
buteerde tijdens het debat als een
mansfractie. Hij riep Rutte op zijn
handtekening onder het associatie
akkoord weg te halen en een nieuw
verdrag uit te onderhandelen.
Alles wijst erop dat Jacques Monasch
een breuk met zijn PvdA heeft geforceerd,
zeggen zijn ex-partijgenoten. Zij weten het
zeker: hij heeft de lijsttrekkersstrijd gebruikt
om zijn eigen partij te lanceren.
woensdag 9 november 2016
GO
Tobias den Hartog
Deborah Jongejan
Den Haag
Oud-collega
Jacques Monasch
wil op dit moment
niets zeggen over een
nieuwe partij, fotobart
MAAT/ANP
Het salaris van
Monasch stijgt nu
hij zijn eigen frac
tievoorzitter is van
wat officieel de
Groep-Monasch
heet. Hij krijgt als
fractievoorzitter
een toeslag van 1
procent bovenop
het gewone salaris
van een Kamerlid a
7.705,27 euro
bruto per maand.
Voor elke collega
die hij eventueel
krijgt, komt er 0,3
procent van dat
bedrag per zetel
bij.
Premier Mark Rutte kan aan de
slag in Brussel. Een Kamermeer
derheid geeft hem de tijd om in
Europa te onderhandelen over
een extra bijlage bij het Oekraï-
neverdrag. Dat moet recht doen
aan de bezwaren van het nee
kamp bij het referendum van
april dit jaar.
Hanneke Keuitjes
Laurens Kok
Den Haag
Premier Rutte tijdens het
Tweede Kamerdebat, fotoanp