r
'Ze vinden het
heel normaal
om te zorgen'
3
6
6
ben geen idee hoe het is om een
chronisch zieke moeder te hebben.
„Zij zijn aan het puberen, denken
vooral aan zichzelf. Ik was tot voor
kort alleen maar met mijn moeder
bezig." Als moeder Evelyn steeds
minder zelf kan, probeert ze bij de
gemeente in aanmerking te komen
voor extra uren thuishulp. „Maar die
man zei: je hebt een dochter van 14
jaar, die kan toch voor je zorgen? Echt
ongelooflijk, ik kan er nog boos om
worden."
Prednisonkuren
De klachten verergeren in 2015 zo
snel, dat de situatie thuis onhoud
baar wordt. Het is de neuroloog die
oppert: 'Volgens mij wordt het tijd
voor een verzorgingshuis.' Evelyn
'gaat uit haar plaat' bij die suggestie:
„Ik flipte volledig. Dat kon toch niet?
Hoe moest het dan met Mariska?"
Maar de ondraaglijke pijnen, waar
zelfs zware prednisonkuren niet al
tijd bij helpen, geven de doorslag: in
februari dit jaar verhuist Evelyn naar
een appartement in een verzorgings
huis. Mariska gaat bij haar vader en
diens vrouw wonen. „Eerst was ik
boos, ik had het niet zien aankomen
en wilde het niet geloven. Niet meer
bij elkaar wonen, dat vond ik heel
erg." Maar tegelijkertijd is het, hoe
vreemd het misschien ook klinkt,
een opluchting. „Er wordt nu zo goed
voor mama gezorgd, dat ze heel erg is
opgeknapt. Door alle therapieën die
ze hier krijgt, is ze veel sterker. Ze
kan weer zelf naar de wc lopen. Ik
maak me nu minder zorgen. Geluk
kig, want als het slecht gaat met
mama, gaat het ook slecht met mij."
De nieuwe situatie betekent niet
dat alle zorgtaken voorbij zijn. „Ma
riska logeert hier regelmatig. Dan
wordt bijvoorbeeld niet schoonge
maakt door de instelling. Dat kan je
dochter toch doen, wordt dan ge
zegd."
Ook de bezorgdheid blijft. Mariska:
„Als mama schor klinkt aan de tele
foon, vraag ik meteen: heb je koorts?
Dat is nu mijn grootste angst."
JONGEREN
dinsdag 8 november 2016
GO
land officieel een ge
neesmiddel", zegt Su
sanna. Daarna begint
het nabloeden. „Schrik
niet. Ik geef je een luier
mee en reken op heftig
nabloeden, dat kan acht
tot twaalf uur duren. Er
kunnen klodders bij zit
ten." Hoewel de wond
jes klein zijn, blijft er
uren onophoudelijk
bloed stromen. De dag
erna zijn de wondjes
dicht en wat blauw, het
jeukt nog lang na.
Sanne van der Kolk
Helder
praktisch
Via de natuur van je
klachten afkomen is
altijd fijner dan medi
cijnen slikken. Baat
het niet dan schaadt
het niet.
Houd er rekening mee
dat je veel bloed ver
liest en dat het flink
kan jeuken.
Motiverend
Nooit geweten dat
bloedzuigers prach
tige kleuren hebben.
Na een behandeling
worden de zuigers in
de koeling in slaap
gebracht en daarna
sterven ze in de
vriezer. Dat moet zo
volgens de wet.
Ontspannend
Het eerste moment is
pijnlijk, daarna werkt
de verdovende stof
van de zuigers.
Susanna is de hele
avond bereikbaar, als
je klachten krijgt.
Ergens denk ik toch:
wat als ik er littekens
aan overhoud?
Prijs-
kwaliteit
Een deel van de
behandeling wordt
vergoed als je aanvul
lend verzekerd bent.
Een behandeling kost
110 euro (vier bloed
zuigers). Ik heb er
twee tot vier nodig,
veel geld als succes
niet gegarandeerd is.
De bloedzuigers happen
direct toe. foto sanne van der kolk
Eind
oordeel
Een
krachtig
beestje,
maar hij
sterft wel.
Mariska: „Als
het slecht gaat met
mama, gaat het ook
slecht met mij."
FOTO'S SHODY CAREMAN
Hoeveel jongeren (tot 25 jaar)
in Nederland mantelzorger zijn
is niet precies bekend. Het So
ciaal en Cultureel Planbureau
becijferde in 2012 dat er onge
veer 450.000 jongeren (5-23
jaar) zijn met een langdurig zieke
huisgenoot. „Dat wil niet altijd
zeggen dat ze ook mantelzorger
zijn", aldus Karlijn Nanninga, ad
viseur bij Movisie (als kennisinsti
tuut betrokken bij het Expertise
centrum Mantelzorg). „Maar de
kans dat ze zich zorgen maken is
groot, en dat kan voor belemme
ringen zorgen."
Jongeren met een ziek gezinslid
ervaren meer psychische en
emotionele problemen dan an
dere kinderen. Ook ervaren ze
meer problemen met leeftijdsge
noten. Tegelijkertijd vinden ze
zichzelf socialer. Opvallend is
dat veel jonge mantelzorgers
zichzelf niet als zodanig herken
nen, stelt Nanninga. „Ze vinden
het vaak heel normaal om voor
hun vader, moeder, broer of zus
te zorgen. Pas later realiseren ze
zich hoe de situatie was. Dat is
jammer, want daardoor krijgen
ze niet altijd de ondersteuning
die ze goed zouden kunnen ge
bruiken."
Niet elke jonge mantelzorger
komt in de problemen. Ze zijn al
jong zelfstandig, en geven aan
dat de relatie met hun ouders
hecht is. Maar de eigen ontwik
keling kan in de knel komen.
Mantelzorgende studenten stop
pen bijvoorbeeld eerder met de
studie, of lopen vertraging op.
Bijna de helft van hen kampt met
psychische klachten als angst,
somberheid en depressie.
Ondersteuning is vooral een
taak van de gemeente, die is ver
antwoordelijk voor het mantel-
zorgbeleid. „Bij de ene gemeente
zijn jonge mantelzorgers een
speerpunt in het beleid en is er
meer aandacht voor dan bij de
andere gemeente. Soms komen
in verband met de zieke huisge
noot ook professionals over de
vloer die ondersteuning kunnen
bieden", zegt Nanninga. De be
langrijkste steun? „Een luiste
rend oor, zodat de jongere zelf
kan aangeven waar behoefte
aan is. De een wil zijn hart luch
ten, de ander heeft meer aan
praktische hulp of een leuk uitje."