De ballen van Donald Trump 44 De medicinale kracht van bloedzuigers 2 RENÉ DIEKSTRA Mantelzorg Mariska Venema was 12 jaar toen ze mantelzorger werd voor haar zieke moeder. „Als ik op school was, maakte ik me zorgen: redt mama het wel alleen?" Column Wat moet je van iemand weten om hem of haar te begrijpen? Nadat Beatrix op 30 april 1980 aantrad als koningin, deelde ze mee voortaan met 'majesteit' aangesproken te willen worden. Dat was een breuk met de ge woonte van haar moeder, Juliana, die er geen enkel probleem mee had als ze eenvoudig met 'me vrouw' werd aangesproken. 'Majesteit' is niet zo maar een aanspreektitel. Het is ook een plaatsbepa ling. Het woord is afgeleid van het Latijnse majes- tas, dat weer is afgeleid van maius en dat is de over treffende trap van bonus, het Latijnse woord voor 'goed'. Maius betekent beter, groter, belangrijker. Zeg je dat je voortaan met majesteit aangesproken wilt worden, dan zeg je: ik wil dat je me be schouwt als een wezen dat beter, groter, belangrij ker is dan jij. Kortom, majesteit is een machts woord en Beatrix' drijfveer om die aanspreektitel te eisen - ook minister-president Ruud Lubbers gehoorzaamde braaf-was macht. Mijn Amerikaanse collega David McClelland, grondlegger van de behoeftetheorie, heeft aan getoond dat er drie psychologische basisbehoeften zijn, die ieder van ons in wisselende mate drijven. Eén: de behoefte aan aansluiting, ergens bij te wil len horen en aardig ge vonden te worden. Twee: de behoefte aan prestatie, iets willen be reiken en scheppen. Drie: de behoefte aan macht. Iemand met een sterke machtsbehoefte is er vooral op uit ande ren te beïnvloeden, te en meer macht controleren en sterk competitief als hij of zij is, te overtreffen. Status, aanzien en erkenning is waar het om gaat. Slaagt hij of zij daarin, door carrière of door het eenvou dig in de schoot geworpen te krijgen, zoals een ko ningen) of prins(es), dan loert het gevaar van arro gantie en corruptie. Corruptie is de houding dat macht recht is en je dus, naarmate je meer macht hebt, ook meer rechten hebt. Recente voorbeelden daarvan zijn het (kosteloos) gebruik van de ambassades van ons land voor privédoeleinden. Zoals de Nederlandse ambassade in Parijs die minister Van der Steur ge bruikte voor een feestje om zijn verloving aan te kondigen, en de ambassade in Wenen die koningin Maxima gebruikte om haar broer een huwelijks- brunch aan te bieden. Deze lijst is moeiteloos lan ger te maken. Denk aan het gebruik van het rege ringsvliegtuig voor privédoeleinden of de geheime regeling dat de koning betaalde vermogensbelas ting grotendeels terug vangt. Meer macht geeft meer recht op zelfverrijking en meer verrijking geeft weer meer macht, zodat de vicieuze (letterlijk: 'niet deugende') cirkel rond is. Wat er vooral niet aan deugt is dat, terwijl om niets zo heftig wordt gevochten als om macht, er vrijwel niemand is die de ballen heeft dat openlijk toe te geven. Behalve Donald Trump. Als hij de Ameri kaanse presidentsverkiezingen wint, is het daarom. Nergens anders om. Helaas. Meer macht geeft meer recht op zelfverrijking LEESTIPS VAN DE WEEK LEKKER IN BALANS rl f ze weieens boos is? Jazeker, zegt i Mariska Venema (15). „Pas nog, ik had met mama af gesproken samen naar een vriend te gaan. Spreekt ze iets anders af!" Moe der Evelyn Leiting (45) kijkt schuld bewust: „Dat komt door de MS. Mijn geheugen wordt steeds slechter." „Ik weet wel dat mama er niks aan kan doen", vervolgt Mariska snel. „Het is soms irritant dat ze dingen niet zelf kan doen, zeker als ik het druk heb. Maar het is wel mijn moe der en ik weet dat ze MS heeft, dus ik kan het haar niet verwijten." Drie jaar geleden - Mariska is dan 12 jaar - wordt bij Evelyn de diagnose progressieve multiple sclerose ge steld. Wat dat precies inhoudt? Ma riska heeft op dat moment geen idee. „Ik dacht alleen: oké, mama is ziek, ze kan niet meer werken. Ik wist niet dat de ziekte zo veel invloed zou heb ben." Evelyn gaat zienderogen ach teruit en heeft soms zelfs de energie niet om vanuit de slaapkamer naar de woonkamer te lopen. Ze zijn met zijn tweeën; veel huishoudelijke taken komen op Mariska terecht. „Stofzui gen, bedden verschonen, boodschap pen doen, koffie maken voor mama. En de kattenbak verschonen, bah! Als ik 's ochtends wakker werd, ging ik mijn moeder wakker maken. Dat hoort andersom te zijn." Somberder Tegelijkertijd begint Mariska op de middelbare school. Een zware com- Het is verschrikkelijk als je je eigen kind om hulp moet vragen binatie, ervaart ze. „Als ik op school was, maakte ik me zorgen: redt mama het wel alleen? Zou ze wel iets te eten kunnen pakken? Ik was op school een buitenbeentje. Andere kinderen vonden me raar." Ook voor moeder Evelyn is het moeilijk: „Ik wilde haar een echte jeugd geven. Het is verschrikkelijk als je je eigen kind steeds om hulp moet vragen." Mariska: „Ik heb veel gehuild. Dan zag ik andere kinderen met hun moeder op de fiets of moeders die met hun kinderen samen bood schappen deden. Dat kon ik niet met mijn moeder." Ook is Mariska bang haar kwijt te raken: „Ik kon niet goed inschatten hoe erg de pijn was. Mis schien wilde ze daardoor niet meer leven, of knabbelde de ziekte zo aan haar lijf dat het echt niet meer ging." Omdat Mariska haar moeder niet met haar angsten wil belasten, houdt ze lang haar mond. Ze wordt steeds somberder: „Tot ik twee jaar geleden depressief werd. Een week lang kon ik alleen maar op bed liggen. Het was zo erg dat ik op een gegeven moment een mes in mijn hand had en dacht: zal ik? Gelukkig heb ik het niet ge daan, ik wil mezelf geen pijn doen." Met behulp van therapie en praten, vooral met haar moeder, komt Ma riska er weer bovenop. Ook de vrien den die ze ontmoet tijdens een MS- kamp helpen haar. „Iedereen daar heeft een gezinslid met MS. Je be grijpt elkaar. Als ik op school zeg dat mijn moeder koorts heeft, zeggen ze: ja, en? Maar als je bekend bent met MS, weet je hoeveel impact koorts kan hebben." Dat maakt het extra lastig, vindt Mariska: de kinderen op school heb- dinsdag 8 november 2016 Diekstra buigt zich over de menselijke geest. Je kunt veel zeggen van Donald Trump, hij is in ieder geval eerlijk over zijn honger naar macht. Anderen zijn net zo, maar doen er stiekem over. Reageren? rene.diekstra@persgroep.nl GO Katleen Gabriels Onlife - Katleen Gabriel Filosoof over hoe de digitale wereld ons leven bepaalt (Lannoo, €22,50) Al te gek - Geerdt Magiels Een kwart van ons heeft psy- chise problemen, hoe gaan we daarmee om? (Lannoo, €22,50) LEVEN EN LIEFHEBBEN HET DEMENTIE ccritc lijd no de diognose Leven en liefheb ben met demen tie - Jeroen Wa penaar e.a. Praktische gids voor na de diagnose (Lannoo, €19,99) Dat maden wonden schoon kunnen 'eten' is algemeen bekend. Zelfs ziekenhuizen hebben deze beestjes om die reden in huis. Ook bloedzuigers schijnen een medicinale kracht te bezitten. Susanna Oldersma uit Alphen aan den Rijn is een van de weinige ac tieve bloedzuigerthera peuten van Nederland. Ze behandelt met deze parasieten mensen met onder meer gewrichts klachten, spataderen, migraine, jicht en reuma. Zelf heb ik al twee jaar last van hiel- spoor, een ontsteking in mijn voet. En ook daar kunnen de bloed zuigers van Susanna wat aan doen. Vier zui gers plaatst ze op mijn voet. Zodra ze mijn huid raken, zetten ze direct hun 240 tanden (per beest!) erin. Hoe dat voelt? Alsof je door een brandnetel of spelden wordt geprikt. Een half uur drinken ze gulzig mijn bloed, tot ze van zelf loslaten. Logisch, ze hebben al acht maanden geen prooi gehad. Tachtig tot hon derd werkende stoffen laten ze achter. „De bloedzuiger is in Duits- Alleen maar met mama bezig Dominique Prins 44 —Evelyn Leiting

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2016 | | pagina 46