12
Een jaar na de aanslagen in Parijs zit het verdriet diep bij nabestaanden
In café-restaurant
La Belle Équipe in
Parijs vielen 20
doden, bij de
aanslagen van 13
november 2015. Nu,
een jaar later, blijken
de littekens nog
lang niet geheeld.
Een jaar geleden, op 13 november
2015, werd Parijs getroffen door
een serie terreuraanslagen. De eer
ste explosie had plaats bij het voet
balstadion Stade de France, daarna
trokken de daders langs caféterras
sen en concertzaal Bataclan waar
ze op de bezoekers schoten. Die
avond vielen er in Parijs in totaal
130 doden. Meer dan 400 mensen
raakten gewond. Deze week wor
den een serie verhalen gepubli
ceerd waarin wordt teruggekeken
op die aanslagen.
Bloedbad
Grégory Reibenberg kreeg op 13
november 2025 een sms. 'Kom je
ook, baas?' Hodda Saadi gaf een
feestje. Ze was jarig geweest en
wilde haar vrienden ontmoeten.
En waar kan je dat beter doen dan
in het café waar je zelf werkt, La
Belle Équipe dus. En vriend en ei
genaar Reibenberg mocht niet
ontbreken.
Reibenberg stapte op zijn fiets.
Acht minuten later kwam hij aan
bij La Belle Équipe, zette zijn fiets
weg en kreeg een glas champagne
in zijn handen gedrukt van Hodda.
Hij zag Halima staan, de zus van
Hodda, en verderop zat ook Dja-
mila, de vrouw met wie hij de af
gelopen tien jaar van zijn leven
deelde en de moeder is van hun
dochtertje Tess. En toen brak de
hel los. Het was 21.36 uur. Een
enorm lawaai. Het plafond stortte
in. Het licht ging uit. En na 138 ko
gelinslagen was te zien wat terro
risten in een paar minuten hadden
aangericht: 20 doden en vele ge
wonden in La Belle Équipe.
Djamila stierfin de armen van
Grégory Reibenberg. Hun dochter,
Tess, was op dat moment acht jaar.
De zussen Hodda en Halima stier
ven allebei. Halima werd op slag
gedood door het mitrailleurvuur
van de straat. Ze liet twee kinde
ren achter. Hodda raakte eerst
zwaargewond en overleed later.
Hun broer Khaled, die ook bij het
verjaardagsfeestje was, overleefde.
Een aantal dagen na het bloedbad
zat Reibenberg in de auto met zijn
dochtertje, op weg naar de
begrafenis van Djamila. En het
meisje wilde toen alles weten.
Waar haar moeder precies was,
toen de daders schoten. Haar vader
vertelde dat ze op het terras zat en
lachte. Toen vroeg Tess of haar
mama nog iets had gezegd. Rei
benberg zat in tranen achter het
stuur en antwoordde.
„Ik zei 'ja', ik vertelde dat ze tegen
me zei: 'zorg goed voor Tess'." Tess:
„Dus het laatste woord dat mama
zei was Tess?" Reibenberg: „Ja
meisje, haar laatste woord was
Tess."
Abdallah Saadi, de broer van
Hodda en Halima: „Ik heb nooit
precies willen weten wat er die
avond is gebeurd. Ik ben ook nooit
meer naar La Belle Équipe ge
weest. Ik zat één keer in de bus en
reed er toen toevallig voorbij. Ik
heb m'n hoofd omgedraaid. Als ik
een film op tv zie waarin iemand
wordt doodgeschoten, dan barst ik
al in huilen uit. Toen deze zomer
de aanslag in Nice gebeurde, ben ik
helemaal ingestort. Ik kan dan al
leen maar aan mijn zussen den
ken."
Littekens
Er is een jaar verstreken sinds de
terreuraanslagen in en rond Parijs.
La Belle Équipe is weer open, maar
de littekens zijn er nog. „We heb
ben het restaurant helemaal ver
bouwd en in maart zijn we weer
open gegaan", vertelt Reibenberg
sen die er niet meer zijn."
De dood van Hodda en Halima
heeft de hele familie van de zussen
in de afgrond gestort. Hun ouders
zijn de schok nauwelijks te boven
gekomen.
bij hem thuis. „Voor mij was dat
de beste manier om te laten zien
dat 'wij' sterker zijn dan 'zij'. Ze
hebben ons onmetelijk pijn ge
daan, maar het leven gaat door,
óók in La Belle Équipe." Makkelijk
ging dat niet. De café-eigenaar
leefde maandenlang als een zom
bie, zegt hij zelf. Contacten met
mensen gingen moeizaam. Op het
werk kon hij zich nauwelijks con
centreren. „Ik keek wel eens voet
bal op tv en realiseerde me ach
teraf dat ik helemaal niet meer
wist wat ik had zitten kijken. Als
ik foto's zie van vóór 13 november
2105, dan heb ik het meteen moei
lijk. Dat herinnert me aan een we
reld die er niet meer is, aan men-
Psychische problemen
Hun broer Khaled, die de aanslag
overleefde, heeft nog steeds psy
chische problemen. Broer Abdal
lah belandde in een depressie en
ging drinken. „Ik vluchtte in de al
cohol. Als ik dronk, hoefde ik niet
over de waarheid na te denken",
vertelt hij. „Vóór november 2015
werkte ik keihard, ging alles su-
pergoed. Mijn privéleven was top.
En daar is nu niks meer van over.
Ik heb zes maanden niet kunnen
werken. Pas toen ik zag dat mijn
eigen bedrijf er failliet door
dreigde te gaan, heb ik het werk
weer opgepakt. Langzaamaan. Het
afgelopen jaar voelde als de hel.
Die pijn van toen is er nog steeds.
Bij mijn ouders, mijn broer en
mijzelf. Dag voor dag moet je over
leven. Je denkt niet na, je hebt ner
gens zin in. Het enige wat je doet
is proberen door te gaan." Grégory
Reibenberg schreef een boek over
de aanslag - 'dat was echt therapie'
- en overleeft dankzij dochtertje
Tess. „Haar liefde houdt me in le
ven. Als ik mijn hele leven verdrie
tig zou blijven, dan heeft het ook
geen zin om te blijven leven. Niet
voor mij en niet voor haar."
dinsdag 8 november 2016
GO
'Het enige wat je doet,
is proberen door te gaan'
Frank Renout
Parijs
Van boven naar beneden:
Djamila Houd, Halima Saadi
en Hodda Saali. Alledrie de
vrouwen kwamen om in La
Belle Équipe.
Abdallah Saadi. Onder: Grégory
Reibenberg. foto's pierreterdjman en maurice bougemont Hollandse hoogte