Angst voor slecht
eten wordt obsessie
3
Onderzoekers spreken van nieuw fenomeen onder tieners: orthorexia
II
Executieverkoop
Belastingdienst
richtlijn ondervoeding. „De focus
ligt tot nu toe op overgewicht,
maar het voorkomen van onderge
wicht en ondervoeding door eetge
woonten is net zo belangrijk", al
dus Caren Lanting van TNO.
Jongerensite JouwGGD.nl last
de komende maand chatsessies in,
omdat de gezondheidsdienst over
spoeld wordt met vragen over ge
wicht en voeding. „We leven in
een selfïecultuur. Daar kunnen
jongeren knap onzeker van wor
den", constateert Petra van Tigge-
len van JouwGGD.nl.
Jeugdartsen- en verpleegkundi
gen maken zich zorgen. „In bijna
alle gesprekken met brugklassers
gaat het over voeding", zegt jeugd-
verpleegkundige Viviane Her
mans. Brood en zuivel gaan vaak
in de ban. Niet gezond voor deze
leeftijdscategorie, stelt Mascha
Kamphuis van AJN Jeugdartsen
Nederland: „Ze zijn volop in de
groei en hebben gevarieerde
bouwstoffen nodig."
Orthorexia is volgens hulpverle
ners lastig te herkennen: de tie
ners vallen niet zo extreem af als
bij bijvoorbeeld anorexia. „Voor
de buitenwereld lijkt er weinig
aan de hand. Ze nemen dagenlang
superfoods en groente, maar hou
den dat niet vol. Dan gaan ze in
eens veel meer eten. Per saldo blij
ven ze op gewicht", zegt psycho
loog Rozemarijn Vos van centrum
voor eetstoornissen Accare uit.
Instagram is een belangrijke voe
dingsbodem voor onzekere jonge
ren. Het wemelt er van de eetad-
viezen en 'fitte' lijven. Jongeren
spiegelen zich daaraan, zegt ge
dragswetenschapper Dian de
Vries. Uit haar onderzoek blijkt:
hoe vaker online, hoe ontevrede
ner over het uiterlijk.
Als 16-jarig meisje startte blogger Laura Brijde (20)
een zoektocht naar een gezonder leven, maar ze sloeg
daarin door. „Je moet ook van het leven blijven genieten."
rijstwafel kunnen eten. Dat maakt
echt totaal niet uit." Om nog maar
niet te spreken van de foto's die ze
wel eens krijgt toegestuurd van
meisjes die zichzelf te dik voelen.
„Dan zie ik ze en schrik ik ervan.
Die meiden zijn veel te mager."
Eén meisje is haar specifiek bij
gebleven. De tiener van een jaar
of zestien stapte op haar af tijdens
een fitevent. „Ze zei dat ze me
volgde en dat ze mijn lichaam zo
mooi vond. Dat wilde ze ook.
Maar ik schrok echt zo van haar.
Die jonge meisjes
kijken te veel
naar anderen en
willen ook zo zijn
Ze postte aan de lo
pende band fo
to's van haar fitte
lijf en haver
mout. Struinde
zelf het internet
af naar informa
tie over gezonde voeding en een
fitte leefstijl. Én ze begon daar
over te schrijven. Veel tieners ken
nen haar inmiddels als Run-
ningLau; blogger Laura Brijde
heeft 75.000 volgers. „Ik was één
van de eersten die hierover
schreef', vertelt de 20-jarige scho
ne in een openhartig gesprek.
Goed voor de motivatie, want de
lezers moedigden Laura aan om
veel te sporten.
De groeiende bekendheid had
echter ook een keerzijde. „Ik voel
de de druk om dagelijks dingen te
posten. Dan denk je niet snel: hm,
vandaag heb ik geen zin om te
sporten, ik ga lekker niet", be
schrijft de blogger. Elke dag werk
te de tiener aan haar lichaam; in
de sportschool, thuis of hardlo
pend over straat. En ze lette ook
steeds strenger op haar voedsel.
„Ik wilde geen slechte stoffen
binnenkrijgen, want ik dacht
dat dat slecht was voor mijn
lichaam."
Een avondje met vrienden
naar een fastfoodketen was
voor haar een dilemma. Heel
gezellig, maar wat moest ze
eten? „Ik ben een sociaal dier, dus
wilde erbij zijn. Maar ik voelde
me wel schuldig als ik allemaal
slechte dingen had gegeten", zegt
ze. Door de voortdurende focus
op voeding en sport verloor Laura
Het leek alsof dat meisje niet lang
meer te leven had. Haar botten sta
ken overal uit, ze was mager, haar
haar was dof. Ik heb haar geadvi
seerd hulp te zoeken. Dat meisje
zag niet dat ze veel te dun was."
Voorbeeld
Mede door haar eigen ervaringen
als tienermeisje beseft deze blog
ger welke voorbeeldrol ze heeft.
„Die jonge meisjes kijken veel te
veel naar anderen en willen zo
ook zijn. Het is makkelijk om op
Instagram een mooier leven voor
te stellen. Als je alleen maar sport-
selfies plaatst, lijkt het alsof je
daar de hele dag mee bezig bent,
terwijl je dat maar even doet."
Daarom probeert Laura het éch
te verhaal te vertellen. Met meer
kleding aan, af en toe genietend
van een zak patat. Want, beseft ze,
de scheidslijn tussen gezond en
ongezond bezig zijn met voeding
is heel dun. „Bij mij is het geluk
kig niet tot een eetstoornis geko
men. Ik besefte dat ik te dun
werd. Genoeg anderen zien dat
niet."
de nodige kilo's. Gelukkig, consta
teert ze achteraf, zag ze zichzelf te
dun worden. „Afvallen was nooit
mijn doel. Ik begon hiermee om
een betere conditie te krijgen en
gewoon wat gezonder te leven. Ik
was al slank van mezelf, dunner
hoefde niet."
De toen 18-jarige Purmerendse
gooide het roer opnieuw om.
Sindsdien kijkt ze anders naar ge
zond eten en sporten: het moet
vooral leuk blijven. „Ik snap nu
echt niet dat ik daar zo mee bezig
was. Je moet ook van het leven ge
nieten, niet de hele tijd denken:
kan ik dit wel of niet eten?" blikt
ze terug.
Snacken
Ook op haar blog veranderde Lau
ra haar boodschap. Geen continue
stroom aan selfies van ontbloot bo
venlichaam meer. Nee, Laura wil
vooral laten zien dat tieners van
het leven moeten genieten. „Er is
niets mis met gezond eten, maar
je moet niet doorslaan. Het is niet
erg om af en toe te snacken", waar
schuwt ze. Dat ziet de blogger wel
veel gebeuren bij de tienermeisjes
die haar volgen. Het baart Laura
zorgen. „Ik krijg vragen van mei
den of ze beter een cracker of een
Jonge meiden die leven op smoo
thies en niet met vriendinnen
naar de stad durven, omdat ze
niet weten wat op het menu staat.
Veertienjarigen aan de eiwitsha-
kes om spieren te kweken. Hulp
verleners zien bij tieners de focus
op 'gezond' zorgelijke vormen aan
nemen. Bijzonder hoogleraar Eet
stoornissen Eric van Lurth doet
onderzoek naar het fenomeen or
thorexia: op dwangmatige wijze
gezond leven.
Orthorexia is nog geen erkende
ziekte, maar komt in de jeugdge
zondheidszorg meer aan het licht.
Daarom ontwikkelt TNO een
maandag 7 november 2016
Voor alle executieverkopen
van de Belastingdienst.
Kijk op www.veilingdeurwaarder.nl
'Gelukkig is het bij mij geen
eetstoornis geworden'
Blogger Laura probeert het
echte verhaal te vertellen. En
daar hoort ook een zak patat
bij. FOTO MARCO OKHUIZEN
De continue aandacht voor ge
zonde voeding slaat bij groepen
tieners door in obsessief eetge
drag. Daarom komt er meer on
derzoek en een richtlijn onder
voeding.
Ellen van Gaaien
Francine Wildenborg
Rotterdam