Voor kleine en grote boekenwurmen
sa™/.
In een zojuist verschenen
brievenboek is te volgen
hoe het Arnon Grunberg
verging vanaf het moment
dat hij het gymnasium
verliet tot hij zijn naam
vestigde met de roman
Blauwe maandagen.
Arnon Grunberg (1971)
is hyperproductief;
sinds zijn debuut
roman Blauwe maan
dagen in 1994, publi
ceerde hij naast columns en losse
verhalen minimaal één boek per
jaar. Ook als briefschrijver was hij
onstuitbaar, getuige de dikke bun
del die zijn uitgever Vic van de
Reijt bij elkaar bracht onder de
veelzeggende titel Aan nederlagen
geen gebrek. Het was een roerige,
tamelijk wanhopige tijd, van het
moment dat Grunberg in 1988
voortijdig van school ging tot het
verschijnen van zijn eerste boek.
Uit nieuwsgierigheid stemde hij
in met het brievenboek: hij wilde
zijn verleden zelf ook nog wel
eens onder ogen zien.
„Ik was verbaasd hoezeer ik me
nog verwant voelde met degene
die ik toen was. Je zou zelfs kun
nen zeggen dat ik door al die
brieven terug te lezen mezelf nu
beter begrijp."
„Het was in zoverre echt een sen
timentele exercitie dat ik besefte
hoeveel ik was vergeten - hoeveel
brieven ik aan een persoon had
geschreven, hoe verliefd ik was
- en hoeveel ook definitief voorbij
was. Soms wekte het mijn ver
wondering, schaamte, interesse;
soms moest ik ook om mijn oude
ik lachen. En ik was verbaasd dat
sommige correspondenten de
brieven heel goed hadden be
waard. Dat geeft toch aan dat die
anderen blijkbaar niet alleen be
langrijk voor mij waren geweest,
maar dat ik ook een rol had ge
speeld in hun leven. Dat vond ik
wel emotioneel."
„Ja, dat vind ik ook bijzonder.
Maar dat ervan langs krijgen was
natuurlijk ook een poging tot
aandacht, ik voelde mij verwaar
loosd, had meer verwacht van die
vriendschap, en dacht: als het
niet goedschiks kan, dan maar
kwaadschiks.
„Natuurlijk zijn brieven be
heerst, ze hebben een bepaalde
stijl. Maar ik liet me ook echt
gaan. Aan de ene kant denk ik
dat het wel goed is voor een
schrijver om niet al te veel zelf
censuur te hebben, aan de andere
kant vind ik het choquerend te
merken hoe boos ik kon worden,
hoe verliefd, hoezeer ik mij kon
laten meeslepen door eigen emo
ties, ja. In zoverre ben ik natuur
lijk wél veranderd, ik ben iets
onthechter geworden."
„Dat is waar, en dat heb ik ook
nog lange tijd gehad met e-mails,
zeker als die van iemand waren
die mij raakte; ik liet er echt alles
voor liggen.
„Het bracht natuurlijk inspira
tie, dat laten de brieven wel zien.
Maar het was ook afleidend,
omdat ik dan in plaats van aan
mijn roman te schrijven toch
weer aan een brief ging zitten.
Het waren lange brieven, dus
dat kostte veel tijd."
Samenstelling: Ellen den Hollander, Ruud Roodhorst
Weerzien meteen oude ik
Tekst: Esther Wils
Foto's: privécollectie
Was het nog dichtbij toen je
alles teruglas, of voelde je je
al erg oud?
Het kan wel aankomen, zo'n
kijkje in je eigen verleden.
Het verbaasde mij dat ook men
sen die er stevig van langs krijgen
in de brieven toestemming voor
publicatie hebben gegeven.
Als er een brief werd bezorgd,
onderbrak je waar je mee bezig
was om direct terug te schrijven.
Dat schrijven was heel acuut,
kennelijk.
Als lezer raak je onwillekeurig
bezorgd omdat je het in alle
opzichten moeilijk had. Gaat het
nu beter met je?
Praatstoel
Arnon rond zijn 16de.
30 zaterdag 5 november 2016
WG
