BUITEN
Vogel voor
Venus?
ZEELAND 11
Op een prachtige herfstdag wandelen rond
Kattendijke is een traktatie. Van deze dag lijken
meer mensen te genieten; langs de Oude
Zeedijk is het 's ochtends vroeg al druk.
De wandeling
Is Moeder Natuur vandaag ja
rig? En trakteert zij op deze
heerlijke herfstdag op r no
vember? Ik vraag het me se
rieus even af terwijl ik mijn wan
deling begin aan de Oude Zee
dijk bij Kattendijke. Het is nog
vroeg, maar het lijkt wel of Kat
tendijke en omstreken heeft be
dacht bij dag en dauw op te staan
om van deze mooie dag te kun
nen genieten. Langs de Oude Zee
dijk is het al druk met fietsers,
wandelaars en autoverkeer. Op
passen geblazen dus bij het over
steken. Gewoon even old school
'links-rechts-links' voor ik Kat
tendijke binnenwandel. Vanaf de
dijk is het zicht op het dorp su
bliem. Vanwege het vroege tijd
stip is een deel van de weilanden
nog gehuld in nevel, die lang
zaam verdampt door de zon die
hard haar best doet er weer een
fraaie herfstdag van te maken. De
Dorpsstraat wordt als het ware in
tweeën gehakt door een brugge
tje. Daaronder kabbelt De Dee.
Het water dat onder het brugge
tje doorloopt ligt er kalmpjes bij,
net als de eenden die erin rond
dobberen. Voor hen is deze dag
als geen andere. Just another day
at the office. Ik zie het gesprek tus
sen de vrouwtjes eend en haar
woerd al voor me. „Hoe was je
dag schat?" De woerd antwoordt
waarschijnlijk met iets van: „Oh,
gewoon net als gisteren en als
morgen." Een meerkoet brengt
wat actie op het 'eendenkantoor'
door een soortgenoot aan te val
len. Gaat zeker over een stukje
brood. De rust keert weer terug
op het water en ik vervolg mijn
weg. Een auto passeert me lang
zaam terwijl ik de Dorpsstraat
verder in wandel. Kattendijke
hanteert een dertigkilometerzo-
ne. Is maar goed ook. Harder rij
den door dit dorp zou haast mis
dadig zijn.
Verder de Dorpsstraat in stuit
ik op het muziektent je (1913) dat
een centrale plek inneemt. Het
wordt omgeven door bruin bebla-
derde bomen. Af en toe laat een
blad los en dwarrelt op de grond
waar zich een waar bladertapijt
heeft gevormd. De Dorpsstraat
uitlopen betekent meteen het
dorp verlaten en via de Zuidweg
wandel ik de polder in. Links ligt
speeltuin de Zuidweide. Vier
mannen in oranje hesjes zijn
daar bezig met onderhoud. Al
thans, ik vermoed dat dat de be
doeling is. Waarschijnlijk hebben
ze even een vergadering belegd.
Ik kan flarden van het gesprek op
vangen. Vang woorden als 'tan
denborstels' en 'nylon flosdraad'
op. Zou de vergadering echt gaan
over het onderhoud van hun ge
bit? Een moeder met kind ver
stoort hun gesprek. Even is de
aandacht verlegd, maar al snel ver-
Opvallend stil is het
op de akkers. Geen
tractoren, geen
landbouwmachines
volgt het viertal hun 'goede ge
sprek'. Ik vervolg mijn weg en sla
linksaf het Zoutewegje in, die hal
verwege overgaat in de Kokuitse-
weg. In de verte doemt de Oude
Zeedijk weer op. Als je hier een
flinke ademteug neemt, ruik je
de Oosterschelde al. Opvallend
stil is het op de akkers. Geen trac
toren, geen landbouwmachines.
Het contrast is groot als ik aan
het eind van de Kokuitseweg
links de Zeedijk weer insla: daar
is het een drukte van jewelste.
Vooral onze Zuiderburen zijn
vandaag goed vertegenwoordigd.
Ik loop de zeventigjarige Luc Mor-
reel tegen het lijf Uitgerust met
laarzen, emmer, gieter en schep
staat hij net op het punt om zee-
pieren te steken. De Blankenber
genaar komt hier al veertig jaar.
„Ik doe dit steken voor mijn ont
spanning. Het kost me tegenwoor
dig wel meer moeite dan vroeger.
Doe er zo'n twee uur over." Dan
vindt-ie het welletjes en gaat hij
terug naar de camping in Wol-
phaartsdijk waar hij bivakkeert.
Ik wens hem succes en alvast een
goede vangst.
De rest van de tocht is puur ge
nieten met links van me polder
landschap en rechts een verge
zicht over de Oosterschelde. Nou
ja, misschien geen vergezicht,
door de nog niet opgetrokken
mist, maar in elk geval een fraai
zicht.
Uit de Zeeuwse klei
Vanuit de oostpoort van de
verschillende Romeinse
forten van Aardenburg liep
een weg naar het zuidoosten. Aan
de noordkant ervan was een bad-
gebouw aangelegd voor de hygië
ne van de soldaten. Tussen het
fort en het badgebouw hebben
waarschijnlijk huizen gestaan,
maar oostelijk van het badgebouw
lag een gebied dat gezien kan wor
den als een zone waar ambachtelij
ke en industriële activiteiten wer
den uitgevoerd. Dat blijkt uit 26
stookplaatsen of ovens die in die
zone vooral ten zuiden van de
weg zijn ontdekt. De vele kuilen
en dumps met mosselschelpen
wijzen erop dat de verwerking
van mosselen de belangrijkste acti
viteit moet zijn geweest. Waar
schijnlijk begon in deze zone ook
de eerste Romeinse bewoning
rond 250 na Christus.
Enkele vondsten duiden ook op
een productie van aardewerk.
Twee bij elkaar gevonden mallen
voor het maken van een vogelfi
guur wijzen op het vervaardigen
van vogels van gebakken klei of
terracotta. De mallen zijn zelf ge
maakt van roodbakkend aarde
werk. In elke mal is een halve vo
gelfiguur, vermoedelijk een duif,
uitgespaard en zijn de details er
vervolgens ingegraveerd, met uit
zondering van het staartgedeelte.
De slanke vogel heeft geen poot
jes en zal om te kunnen staan van
een apart voetstuk moeten zijn
voorzien. De vogelfiguur heeft
een lengte van tien centimeter.
Tot nu toe zijn er geen produc
ten uit de Aardenburgse mallen
ter plaatse of elders ontdekt. Er is
dus niets wat direct kan wijzen op
de functie van zulke vogels. In al
gemene zin is wel bekend dat ter
racotta gevogelte als hanen en dui
ven in tempels werd geofferd in
plaats van de levende have zelf. In
het geval dat een duif is bedoeld,
kan dat een directe relatie hebben
met Venus, omdat de duif een aan
die godin gewijde vogel was. Maar
de vogel kan ook als maaltijd aan
de dode zijn meegegeven, of kin
derspeelgoed zijn geweest.
Oosterschelde
Oude Zeedijk
Kattendijke
woensdag 2 november 2016
Drukte aan zeedijk
Een wekelijkse wandeling
door Zeeland. Vandaag:
Kattendijke
Winnie de Witte-van Dam
Tweewekelijkse rubriek over
archeologische vondsten in
Zeeland door Stichting Cultu
reel Ergoed Zeeland (SCEZ).
Robert van Dierendonck
Twee helften van een mal voor
een terracotta vogeltiguur.
Muziektent in de Dorpsstraat
A Zicht op de polder, foïüs winnie dewitte-van dam
A Luc Morreel.
