Spin in web
van Trump
Lenen
Investeren
16 ECONOMIE
UI
UI
IE9
SPAARGELD WAT TE DOEN
Hoe tijdelijk is
de 'tijdelijke'
lage rente?
Steeds meer
economen
denken dat we ze
maar moeten
accepteren, die
standen van rond
de nul procent.
In de schijnwerpers
Het FBI-onderzoeknaar de e-mails van
Hillary Clinton heeft de aandacht op
nieuw op de Russische connecties
van haar Republikeinse tegenstander ge
richt. De Amerikaanse regering beweerde en
kele weken geleden dat Rusland achter de
hack op de computers van het Democratisch
Nationaal Comité zit. De politiek gevoelige
mails die daardoor uitlekten, zouden Trump
aan een overwinning kunnen helpen.
Clinton noemde hem eerder al een mario
net van het Kremlin. Eén van Trumps Russi
sche zakenrelaties is de schimmige bemidde
laar Sergei Millian. De twee ontmoetten el
kaar in 2007 op de Millionaire Fair in Mos
kou Een uitje naar de paardenraces in Miami
volgde. Daarna
werd Millian de
'exclusieve make
laar' van Trumps
vastgoed in Rus
land en de voor
malige sovjetre
publieken. Hij
zou 'honderden
miljoenen dol-
voor de
Trump Organisa
tion in het laatje
hebben gebracht.
Tenminste, daar
schepte hij afgelo-
pen jaren herhaal-
Koophandel delijk over op in
Russische media.
Sinds de pijlen
op de Russische
relaties van
Trump zijn ge
richt, ontkennen
beide partijen el-
Geboren kaar goed te ken-
-- '*':i nen.
Fungeert de
Russisch-Ameri-
kaanse Kamer
van Koophandel
in New York als dekmantel voor spionnen
die hun tentakels uitstrekken in de Ameri
kaanse politiek?
Tijdens de Koude Oorlog was de handels
kamer de uitvalsbasis voor de geheime dien
sten, zei Konstantin Borovoi in de Financial
Times. Die functie is volgens de zakenman
en het voormalig Russisch parlementslid
nieuw leven ingeblazen. „Rusland heeft hier
enorm veel geld aan gespendeerd."
Flitsen
Shell
DSM
Vastned
Ordina
Deze week zei Coen Teulings,
voormalig directeur van het Cen
traal Planbureau, het nog bij de
eerste Witteveenlezing op de Eras
mus Universiteit in Rotterdam: de
komende vijftien jaar moeten we
rekening houden met lage rentes,
en dat heeft niets te maken met
het beleid van de Europese Centra
le Bank. „De daling van de reële
rente is al veel langer gaande, al
drie decennia."
Teulings wees de anticonceptie
pil aan als grote boosdoener. Die
zorgde ervoor dat de bevolkings
groei in de jaren 60 van de vorige
eeuw plots sterk daalde en dat
leidde er weer toe dat de groep
die nu tegen zijn pensioen aan zit
relatief groot is ten opzichte van
de rest van de bevolking. Pas als
deze grote groep niet meer spaart
voor zijn pensioen, maar écht geld
gaat uitgeven, kunnen we weer re
kenen op meer consumptie, en
daarmee op hogere economische
groei en hogere rentes.
Ook minister van Financiën
Jeroen Dijsselbloem wees recent
in een interview in deze krant
nog op langjarige ontwikkelingen
- naast de bevolkingsgroei ook
technologie - als oorzaak van de
lage rente, in plaats van monetaire
beleid van de Europese Centrale
Bank.
Dijsselbloem hintte erop dat we
er dus misschien maar aan moe
ten wennen dat er een nieuwe eco
nomische realiteit is aangebroken.
Een realiteit van lage rentes dus.
Wat betekent dat nu precies voor
ons in het dagelijks leven?
Volgens de VS mengt Rusland zich met
Koude Oorlog-achtige praktijken in de ver
kiezingsstrijd. Sergei Millian is de spin in
het Russische web rond Trump.
woensdag 2 november 2016
Voorzitter
Russisch-
Amerikaanse
Kamer van
Koophandel
in New York
sinds 2006.
Tevens
vastgoed
makelaar en
eigenaar tolk-
bureau.
Geboren
in Wit-Rus-
land als Ser
gei Kukut.
Annemieke van Dongen
De bonus die de 65-jarige topman Rick
Clemmer van chipproducent NXP krijgt, is
volgens minister Dijsselbloem (Financiën)
'idioot hoog' en 'buitenproportioneel'. Clem
mer kan 428 miljoen dollar opstrijken als
NXP wordt overgenomen door Qualcomm.
De autoverkopen zijn in oktober fors la
ger uitgevallen dan vorig jaar in dezelfde
maand. Dealers brachten ruim 30.000 nieu
we personenauto's aan de man. Dat is 22
procent minder dan in oktober vorig jaar.
Het olie- en gas
bedrijf boekte af
gelopen kwar
taal een
onverwacht
hoge winst.
Het chemiecon
cern komt don
derdag met cij
fers, een beperk
te omzetgroei
wordt verwacht.
De winkel
verhuurder ver
loor ondanks
een positiever
winstdoel.
De automatiseer
der kwam gis
teren met teleur
stellende kwar
taalcijfers naar
buiten.
O
o
o
Die lage rente?
Sander van Mersbergen
Rotterdam
Hoe pijnlijk het voor spaar
ders ook mag zijn, aan de an
dere kant van de balans is het
natuurlijk prettig.
De hypotheekrente breekt re
cord na record: wie de rente
tien jaar vast zet, betaalt nog
maar 2,3 procent, en zelfs
maar 1,7 procent bij een hypo
theek met Nationale Hypo
theek Garantie. Dat Nederlan
ders dat prettig vinden, blijkt
wel uit de hoeveelheid schul
den. Hoewel na de huizen
crisis alom de roep klonk om
minder schulden te maken, en
ondanks kabinetsbeleid dat
dat voor elkaar had moeten
boksen, is de schuld van Ne
derlandse huishoudens sinds
het derde kwartaal van 2014
weer aan een opmars bezig.
Het leidde al tot bezorgdheid
bij Klaas Knot, president van
De Nederlandsche Bank, die
pleitte voor een beperking
van de hypotheekrenteaftrek.
„We moeten een woning
markt krijgen die minder op
schuld is gebaseerd."
Het kabinet besloot vorige
week echter dat de huishou
dens volgend jaar juist iets
meer mogen lenen. De grote
angst van critici is dat huishou
dens die zich nu in de schul
den steken omdat de rente zo
laag is, niet bestand zijn tegen
een sterke renteverhoging in
de toekomst. Voor hen is het
te hopen dat Coen Teulings
gelijk heeft, met zijn voorspel
ling dat het nog vijftien jaar zo
blijft.
Als belangrijke zegening van
lage rentestanden wordt vaak
gewezen op de kansen die het
biedt voor investeerders.
Wanneer geld lenen goed
koop is, hoeft een project min
der rendement op te leveren
om toch rendabel te zijn. Dit is
altijd een belangrijk argument
voor centrale bankiers om tot
renteverlagingen over te
gaan.
In de praktijk blijkt vaak wel
dat bedrijven niet automa
tisch veel meer gaan lenen als
de rente even daalt. Ook ande
re argumenten spelen een rol
in hun beslissing. Positieve
economische groeicijfers en
-verwachtingen hebben vaak
minstens zo veel effect op
hun beslissingen. Er zijn wel
