Geef jezelf wat in
je jeugd ontbrak
6
CAROLINE FRANSSEN
Zoektocht Journalist Anke Weiten (45) heeft ADD, waardoor ze
moeite heeft haar aandacht bij zaken te houden. Ze zoekt verwoed
naar oplossingen: van meditatie tot diëten en medicijnen. Met vallen
en opstaan krijgt ze controle over haar leven.
Impulsief, druk of juist dromerig
Vraag het de deskundige
Eigenlijk heeft bijna iedereen het nodig. Na
dat hij of zij uit huis is gegaan een tijdje af
stand nemen van zijn of haar ouders om
zichzelf beter te leren kennen. Dat is een gezonde
fase, hoewel voor de betrokkenen pijnlijk.
Maar soms is er in een gezin meer aan de hand.
Eén van de ouders heeft - of ze hebben allebei -
een psychiatrische stoornis, zoals borderline, nar
cisme of een verslaving aan alcohol of drugs. Dan
zijn zij eigenlijk niet beschikbaar als ouder. Als
kind kun je niet bij hen terecht voor veiligheid,
waardering en liefde. Integendeel. Ze zorgen voor
onveiligheid, breken je
gevoel van eigenwaarde
en zelfrespect af. Ze pra
ten je de grond in: emo
tionele mishandeling.
Uw moeder manipu
leert het gezin met haar
woede en uw vader is
niet bij machte om haar
te corrigeren. U heeft
zich vanaf jonge leeftijd
moeten handhaven in
een onveilige omgeving.
U moest emotioneel zelfstandig zijn op een mo
ment dat u daar helemaal nog niet aan toe was. Dat
is het lot dat u met zich meedraagt.
Een tijdje
afstand nemen
van ouders is
bijna altijd een
goed idee
Ook nu u volwassen bent, komt u bij uw ouders
tekort, want uw ouders zijn niet ineens wél in
staat om van u te houden zoals u bent. Dat bete
kent dat het veiliger en beter is om kortdurend of
zelfs blijvend afstand te nemen.
Uw moeder is en blijft altijd uw moeder, maar dat
wil niet zeggen dat u verplicht bent tot contact
met haar. Er zijn geen regels voor hoe lang het her
stel duurt.
In mijn praktijk zou ik daarin een aantal dingen
met u kunnen doen. Zo kunt u leren om aan uzelf
te geven wat u van uw ouders niet heeft gekregen:
veiligheid, waardering en respect voor je grenzen.
Ook is het goed om te onderzoeken in hoeverre u
liefde kunt ontvangen. Het is belangrijk dat u wel
dankbaar bent voor het leven dat uw moeder u ge
schonken heeft. Het resultaat van die helingspro-
cessen kan zijn dat u op een dag uw moeder kunt
zien, zonder in de stress te schieten als zij afkeu
rend op u reageert.
HET PANEL
ijn hoofd zit vol
plannen. Maar ik
denk zó lang na
over wat ik als
eerst zal doen
dat er soms bit
ter weinig uit
mijn handen komt. Ik heb ADD, een
afwijking in de manier waarop her
senen informatie verwerken. Het ge
volg: een leven vol vallen en opstaan.
Van het dromerige lagereschool-
meisje dat ik was, via talloze nieuwe
starts in wéér een andere baan, gedoe
met relaties tot opgebrand raken en
geldzorgen.
Sinds enkele jaren heb ik mijn ADD
redelijk onder controle. En dat komt
vooral door meditatie. Dagelijks zit ik
twee keer twintig minuten op een
meditatiekussen en tel mijn uitade
mingen. Dat probeer ik althans.
Want nog voor ik bij 'drie' ben, zijn
mijn gedachten al elders. Toch helpt
het. Mediteren geeft me tijd om te
kijken naar wat er in mijn hoofd ge
beurt. Dat geeft mij vrijheid, waar
door het me beter lukt om keuzes te
maken. Mijn plannen blijven minder
vaak in mijn hoofd hangen, ik doe er
wat mee.
Ik denk zó lang
na over wat ik
als eerste zal
doen dat er
bitter weinig
uit mijn handen
komt
AD(H)D
Zoals dit verhaal schrijven over
mijn worsteling met ADD. Het had
natuurlijk voeten in de aarde voor het
afkwam. Ik miste de deadline ruim
schoots. Ik hield me vijftien uur
muisstil, tot de volgende dag een
geïrriteerde opdrachtgever belde. Ik
schaamde me en baalde van mezelf:
leer ik het dan nooit?
De afgelopen jaren interviewde ik
diverse mensen met ADHD, waarvan
ADD een variant is. Ook een project
dat maar niet rondkwam. Want geen
van die vraaggesprekken werkte ik
uit. De verhalen van mijn lotgenoten
confronteerden me met wat er in
mijn eigen leven misgaat."
Betuttelend
„Vaak luisterde ik naar verhalen over
jaren achtereen verkeerd gestelde
diagnoses, medicijnen die depressief
maken, betuttelende hulpverleners.
Soms voelde ik me tijdens zo'n ge
sprek boos worden. Meer dan eens
betrapte ik mezelf op missiedrang:
'Misschien moet jij ook mediteren.'
Alsof ik niet weet hoe vervelend het
is als mensen je vertellen wat je moet
doen.
En toch: mediteren heeft mijn her
senen veranderd. Stilzitten was vijf
jaar geleden ondenkbaar, inmiddels
lukt het me prima. Mediteren geeft
me inzicht in hoe het werkt in mijn
hoofd. De sessies helpen me om
kwesties op te lossen.
Nog niet zo lang geleden was ik
een journalist met een vast contract
van 20 uur en een mooi salaris. Maar
die baan - ook die - raakte ik kwijt. Ik
koos voor een bestaan als freelancer.
De bodem van mijn spaarpot kwam
in zicht toen ik in 2014 aanklopte bij
een psycholoog. „Ik moet werk zoe
ken, maar ben niet vooruit te bran
den", vertelde ik hem. Hij ver
moedde ADD. Een test gaf uitsluitsel.
Alles viel opeens op zijn plaats. „Je
hebt veel stress nodig om in actie te
komen en tegelijkertijd raak je snel
gestrest."
De psycholoog suggereerde medi
cijnen. „Genezen kunnen die je niet,
maar ze kunnen je wel helpen rust in
je hoofd en meer focus te krijgen." Ik
dinsdag 1 november 2016
GO
Relatietherapeut
Caroline Franssen
beantwoordt
lezersvragen.
Mijn moeder is negatief en overheersend. Het
wordt erger nu ze ouder wordt. Ik voel me be
klemd. Daarom heb ik afstand genomen. Door
de afstand hoop ik meer inzicht te krijgen in de
mechanismen die spelen en haar grip op mij te
verkleinen. Ik voel me sterk. Maar mijn vader,
broer en zus nemen mij kwalijk dat ik de boel
'ontregel'. Ook zijn ze bang voor haar boosheid.
Wat moet ik doen? En hoe zit het met de schijn
baar onlosmakelijke band met de moeder?
Reageren? hartenziel@persgroep.nl
VOEDINGS
DESKUNDIGE
Ay Lin Kho
f
PSYCHO
LOOG
Steven Pont
De achtbaan
die ADD heet
Anke Weiten
—Anke Weiten
HUISARTS
Rutger
Verhoeff
ADHD: Alle Dagen
Heel Druk, heet het
in de volksmond.
Maar feitelijk staat
het voor een aan-
dachtstekort-hyper-
activiteitstoornis
(Attention Deficit Hy
peractivity Disorder).
Voor zover bekend
heeft 5 procent van
de kinderen en 3 tot
4 procent van de vol
wassenen er last van.
ADHD, en het ver
wante ADD, is een af
wijking in de manier
waarop hersenen in
formatie verwerken.
Die verloopt trager
dan bij anderen. Een
ADHD'er kan impul
sief of druk overko
men. Anderen zijn
juist dromerig. Zij
hebben ADD of
ADHD van het over
wegend onoplet
tende type'. Een
derde groep heeft
een combinatie. Maar
allen hebben een
slecht gevoel van tijd
en moeite met orga
niseren. Gevoelig
voor stress raken ze
sneller opgebrand.
Ook zijn ze gevoeli
ger voor depressie,
verslaving en andere
psychische proble
matiek. Tegelijk
komen onder
ADHD'ers veel crea
tieve geesten voor.