II
3
Deze insecten steken niet
Skelet van een haring
Ijsblokjes blijven koud
ÉSll
I
uit aardgasbaten en grondverkopen.
Anders dan in het verleden stuurde
het rijk niet op details, maar op
hoofdlijnen. Geen woningcorpora
ties die, onder regie van het ministe
rie, gelijkvormige sociale huurwo
ningen neerplempten, maar globale
afspraken over omvang en kenmer
ken van de nieuwe wijken. Aan pro
vincies en gemeenten om die in te
vullen. „In de periode van de weder
opbouw na de oorlog, de tijd van de
groeikernen zoals Nieuwegein en
Zoetermeer en de stadsvernieu
wingsprojecten van de jaren 70, lag
de nadruk op snel bouwen van grote
aantallen betaalbare huizen. Vorm en
kwaliteit deden er minder toe. Bij de
Vinex wilden we iets bijzonders
neerzetten."
Pannendaken
Leeflang kan, in alle bescheidenheid,
alleen maar concluderen dat dat ge
lukt is. In de Nijmeegse Waalsprong
wijst hij vanaf zijn O V-fiets het ene
na het andere in zijn ogen geslaagde
bouwproject aan. „Die witte huisjes
met die rode pannendaken, daar wil
je toch wonen?" Hij roemt het ruim
opgezette stratenpatroon, de variatie
in de bebouwing, de vele wadi's: de
greppels die regenwater opvangen.
Natuurlijk, hij ként de kritiek op de
veronderstelde massaliteit van de Vi
nex, op wat criticasters de 'facadcar-
chitectuur' noemen: alleen de gevels
van de huizen verschillen, daarachter
zijn ze hetzelfde. Hij ként de gering
schatting van architecten voor de in
jaren 30 stijl gebouwde herenhuizen.
Hij weet dat gezegd wordt dat het le
ven in die nieuwbouwwijken depri
merend zou zijn, het ontbreken van
voorzieningen ondraaglijk, het ge
brek aan sociale structuren rampza
lig. Hij hoort vaak: ik wil niet dood
gevonden worden in de Vinex.
„Maar dat is grotendeels beeldvor
ming van mensen die nooit in een
Vinexwijk zijn geweest. Het is het
dédain van een stedelijke culturele
elite voor iedereen die daar niet toe
behoort. Zo'n bericht van laatst, dat
in Vinexwijken meer echtscheidin
gen zouden zijn, is koren op hun mo
len. Maar het bleek niet te kloppen."
En als je hem niet gelooft, vraag het
dan de bewoners: die zeggen dat ze
tevreden zijn met hun ruime huis
met tuin in die kindvriendelijke
buurt en toch de geneugten van de
stad op fietsafstand. De nadelen van
de Vinex - zoals het veelal gebrekkige
openbaar vervoer en het ontbreken
van buurtwinkeltjes en horecavoor-
zieningen - nemen ze voor lief.
Toch heeft Leeflang oog voor een
risicofactor: de eenzijdige bevol
kingssamenstelling: gezinnen met
kinderen. Straks zijn die kinderen de
deur uit en blijven de ouders achter
in dat grote huis. Vergrijzing, verpau
pering en leegstand liggen op de loer.
Om te voorkomen dat de Vinexwij
ken de toekomstige getto's van Ne
derland worden, moet de Vinex
voortdurend worden aangepast aan
de veranderende omstandigheden.
Slopen
„Dat betekent dat je bereid moet zijn
eengezinswoningen te slopen of om
te bouwen voor andere doelgroepen:
ouderen die zorg nodig hebben, jon
geren, alleenstaanden, nieuwe ge
zinsverbanden en manieren van
werken. Denk ook aan ontwikkelin
gen op het gebied van duurzaamheid
die we 25 jaar geleden niet konden
voorzien. De Vinex is geen eindsta
tion. Het is nooit af."
De toekomst van de woningbouw
ligt niet in de grootschalige ontwik
keling van de afgelopen 25 jaar,
meent Leeflang. „Dat past niet meer.
Mensen willen zeggenschap over
hun manier van leven. De toekomst,
ook van de Vinex, ligt in het klein
schalige, zelf vorm geven aan je
De Vinex is een grote
prestatie. In het
buitenland kijken ze er
vol bewondering naar
woonomgeving." Hoe dat kan uit
pakken, toont Leeflang in 'Plant je
Vlag', een gebied binnen de Waal
sprong waar mensen zelf hun wo
ning kunnen ontwerpen en bouwen.
Soms als particulier opdrachtgever
op een vrije kavel, soms als deelne
mer in een door Woningbouwver
eniging Gelderland geïnitieerd pro
ject. Zoals Strowij k, een kleinschalig
buurtje van duurzame, uit stro, leem
en hout opgetrokken sociale huur
woningen. Hier geen afgebakende
tuintjes en rechte straten, maar hou
ten wooncomplexen met veranda's
tussen hoog opgeschoten gras en
kronkelende paadjes. Een rommeltje,
maar een gezellig rommeltje.
De bewoners bouwden, geholpen
door vrijwilligers, grotendeels zelf
hun huizen", zegt Leeflang. „Stro-
wijk is een woonwijk én leefgemeen
schap. Dat ze in een Vinexwijk wo
nen beseffen de meesten niet eens. In
deze richting zal de Vinex zich de ko
mende jaren ontwikkelen."
vrijdag 28 oktober 2016
GO
- ;S;
Hans Leeflang, midden, in Stro-
wijk. In dit deel van Vinexwijk de
Waalsprong bouwden mensen hun
eigen huis. foto's koen verhei jden
Hans Leeflang
Bang voor muggen,
spinnen en andere
kleine beestjes?
Geen nood, deze in
secten blijven roer
loos op je muur zit
ten.
Het dessin 'Wings' uit
de nieuwe collectie
Ligna van Arte be
staat uit allerlei ge
vleugelde diertjes,
die dankzij het metal
lic effect een nieuwe,
stijlvolle uitstraling
krijgen.
Het hout op de ach
tergrond maakt er
een levensechte set
ting van. Insecten
toch te eng? In de
Ligna-collectie zitten
ook vogels en plan
ten. Prijs op aan
vraag. arte-interna-
tional.com
Voor serviescol
lectie Herring
bone lieten ont
werpers van de
Tokyo Design
Studio zich inspi
reren door het
skelet van een haring. In de Japanse
porseleinen kommen en borden zie je
het V-vormige patroon terug. Alle pro
ducten zijn volgens een ambachtelijke
methode, die in 400 jaar tijd geper
fectioneerd is, gemaakt in Japan.
Heerlijk, een glas koude frisdrank.
Maar als je er ijsblokjes in doet,
smaakt je cola snel waterig. Met
Lounge-ijsklontjes is dat verleden tijd.
Ze zijn gemaakt van roestvrijstaal, dus
smelten niet. En als je
drankje op is, kun je ze
opnieuw gebruiken. De
ijsblokjes zijn verpakt I
in een buideltje.
Vier stuks kosten
19,95 euro. Info:
blomus.com.