Virtuele
verkrachting is
zeker strafbaar
4 NI
SEKSUEEL GEWELD IN DIGITALE WERELD
P
Net als in het echte leven worden vrouwen
ook in de virtuele wereld aangerand, blijkt nu.
Het is een van de negatieve kanten van
Virtual Reality.
De 30-jarige Jordan Belamire
werd in het echte leven al
twee keer aangerand, maar on
langs werd ze tijdens het spe
len van een computerspel ook
virtueel bij haar borsten en in haar kruis ge
grepen. Belamire, die een pseudoniem ge
bruikt om haar privacy te beschermen,
speelde nietsvermoedend het computerspel
QuiVr (waarin je met pijl en boog een kas
teel moet verdedigen). Ze schoot samen
met vreemden op zombies op het moment
dat een andere speler haar virtueel over
haar borst begon te wrijven.
„Ik ben een keer in Starbucks betast op
klaarlichte dag. Ik weet hoe het is als je dit
overkomt", schrijft ze in een blog, die flink
wat discussie losmaakt. „De schok, de wal
ging die ik voelde toen het mij virtueel nog
eens overkwam verschilde niet veel van dat
moment. De hand die mij streelde voelde
levensecht."
Wrijven
Haar virtuele aanrander, BigBro442, had
door dat ze een vrouw was, omdat hij haar
via haar microfoon kon horen. Ze schreeuw
de 'Stop!' toen hij haar aanraakte, maar dat
maakte het alleen maar erger. „Hij zat mij
achterna, hij maakte knijp- en grijpbewe
gingen in de buurt van mijn borst. Hij duw
de zelfs zijn hand naar mijn virtuele kruis
en begon te wrijven." Ze barstte in tranen
uit terwijl haar echtgenoot en zwager toeke
ken.
De reacties zijn niet mals. Het meest frus
trerend vindt Belamire de berichten van
vreemden die haar vertellen dat ze zich
druk maakt om niets. Zet gewoon je Vir
tual Realitybril af, dan is er toch niets meer
aan de hand? Je wordt in een
echt aangeraakt? Gamers durven zelfs te be
weren dat het er 'gewoon bij hoort'. Belami
re is lang niet de enige vrouw met deze er
varing. Een andere vrouw schreef in maart:
„Ik voelde mij zo ongemakkelijk, het verwij
deren van mijn headset neemt dat gevoel
niet weg. Ik ben nog steeds gespannen. Aan
randing in de virtuele wereld is misschien
niet hetzelfde als in het echte leven, maar
dat betekent niet dat het geen effect heeft."
De maker van het spel QuiVR, Aaron Stan
ton, noemt het verontrustend. „Dit is ge
beurd in ons spel, wij zijn daarvoor verant
woordelijk. Dit was natuurlijk nooit onze
bedoeling. Wij hebben hier zelfs nooit aan
gedacht. Ik ben diep bedroefd, maar ook
dankbaar dat Belamire de moed had om
haar verhaal te delen. Nu kunnen we er iets
aan doen."
Bubbel
De makers van het spel hebben de mogelijk
heid om een zogenaamde 'persoonlijke bub
bel' aan te zetten, uitgebreid. Daardoor ver
dwijnen de handen van andere spelers als
ze te dichtbij komen. „Niemand mag behan
deld worden, zoals Belamire werd behan
deld", aldus Stanton, die nog verder gaat.
„We moeten serieus naar de negatieve kan
ten van virtual reality kijken. Zeker nu vir
tual reality steeds groter wordt."
Slechte dingen
doen zich ook
in de virtuele
wereld voor en
ze zijn net zo
goed strafbaar
vrijdag 28 oktober 2016
'Virtuele
aanranding
net zo erg
als in de
realiteit'
Simone van Zwienen
Enschede
T Virtueel spelen verliest zijn onschuld
Virtueel aangerand of zelfs
verkracht worden. Er wordt
weinig bij stilgestaan of het
wordt al gauw afgedaan als
aanstellerij, maar het is wel
degelijk strafbaar.
Volgens rechtsfilosoof en
universitair docent metajuri-
dica Litska Strikwerda heeft
de Amerikaanse Jordan Be
lamire wel degelijk een punt.
„Je wordt dan wel niet fy
siek aangeraakt, je wordt
wel ongewenst geconfron
teerd met pornografische
beelden. Iemand kan hier
door emotionele schade op
lopen", verklaart Strikwerda,
die op de Universiteit Twen
te een prijswinnend proef
schrift schreef over de straf
baarheid van daden in de vir
tuele wereld.
Dankzij een Virtual Reality
bril ben je even in een le
vensechte spelwereld. „Dat
is veel indringender dan wan
neer je gewoon achter je
computer zit", erkent Strik
werda. Ze vervolgt: „Vanuit
filosofisch oogpunt mag het
strafrecht toegepast wor
den wanneer iemand een an
der schade berokkent. Con
creet denk ik aan het ver
bod op het ongevraagd toe
zenden van pornografie." Al
zijn de straffen miniem: op
het ongewenst toezenden
van pornografie staat maxi
maal twee maanden cel of
een geldboete.
Virtuele aanranding heeft
nog nooit tot een daadwer
kelijke rechtszaak geleid,
maar volgens de rechtsfilo
sofe is dat slechts een kwes
tie van tijd. „De technologie
Litska Strikwerda,
rechtsfilosoof
is al zover dat er zelfs aan
heuse pakken gewerkt
wordt, zodat je niet alleen vi
sueel in een andere wereld
bent, maar dat je ook alles
echt kan voelen. Dan is het
zeker aanranden, op af
stand."
Ze kijkt er niet helemaal van
op. „Slechte dingen doen
zich ook in de virtuele we
reld voor en ze zijn net zo
goed strafbaar. Denk aan
eerdere rechtszaken rond
het stelen van virtuele meu
bels uit het Habbo Hotel of
virtuele kinderporno."