KIEK STORM
Dominee met linkse hobby's
18 ZE
iddelburg duikt vier
dagen in haar rijke
verleden van de
VOC', schreef Mau-
rits Sep afgelopen woensdag in de
PZC. Er zijn dit weekend nog
twee dagen te gaan. En de link
met religie? Pas op, die is er zeker!
Bernardus Smytegelt (Goes 1665 -
Middelburg 1739), de bevindelijk
gereformeerde oudvader, had
niets op met bepaalde vormen
van zakendoen.
Smytegelt zijn preken worden
tot op de dag van vandaag gele
zen. En in Middelburg komen
mensen speuren naar sporen die
hij cultuurhistorisch heeft nagela
ten. In de Abdijkerken zijn zij op
zoek naar het predikantenbord (te
vinden in de Wandelkerk), aan de
Elerengracht naar zijn huis en op
de plek waar het Smytegeltbrugge-
tje lag, wordt de legende verteld
over een voorgenomen moordaan
slag die door Engelen werd voorko
men. Meestal zijn zij die meer
over Smytegelt zoeken bevindelijk
gereformeerden, protestanten uit
de meer orthodoxe hoek. De
Zeeuwse predikant heeft voor hen
bijzondere betekenis, hij behoort
tot de oudvaders; predikanten
met een bijzondere betekenis
voor de pastorale psychologie. 'Zij
waren gidsen voor de ziel, ver-
Monnikenwerk
José Baars schrijft
wekelijks over religie en ker
ken in Zeeland. Kijk
voor haar blog op
pzc.nl/monnikenwerk.
troosters van twijfelmoedige har
ten en meesters in het beschrijven
van de weg der bekering. Loden-
stein, Brakel, Smytegelt, Comrie
en Van der Groe zijn de grootsten
onder hen', lees ik in Het gerefor
meerde geheugen. Smytegelt
preekte toegankelijk en niet te
lang. Persoonlijke bekering werd
zeker in de Nadere Reformatie
van belang. Die bekering, het ont
vangen geloof, moest natuurlijk
wel getoetst worden. Nou daar
was Smytegelt wel van. In het reli
gieuze ervaringsleven werden al
lerlei staten en standen onder
scheiden en Smytegelt speciali
seerde zich in de 'kenmerkenpre-
diking'. Hij was in staat om in 145
meditaties over het gekrookte riet
(Mattheus 12:20) honderden 'gena
detekenen' te noemen, teneinde
de twijfelmoedige gelovigen een
hart onder de riem te steken. Ken-
merkenleer klinkt als een gereed
schapskist om elkaar de maat te
nemen, dat bemoedigen klinkt
mij aardiger in mijn oren. Maar
wat had hij met de VOC?
Smytegelt had kritiek op twee
dingen gerelateerd aan de VOC:
kaapvaart (niet te verwarren met
koopvaart) en slavenhandel. Hij
was op beide mordicus tegen.
'Smytegelt verwierp deze handel
en noemde slavernij een grove en
verschrikkelijke zonde. Het maak
te hem niet geliefd bij de rijke han
delaren en regenten uit Middel
burg. Die zochten hun toevlucht
bij ambtsbroeders van Smytegelt
die hun economische activiteiten
minder scherp veroordeelden',
staat op de site Zeeuwse Ankers te
lezen. Hij kon trouwens ook gewo
ne burgers de oren wassen als ze
met prots en praal naar de kerk
kwamen en zwendel en corruptie
van het stadsbestuur veroordeelde
hij evenzeer. Een man naar mijn
hart, alsof hij en ik delen wat
wordt gelabeld als 'linkse hob
by's'. Ik hoop dat het Cultuurhisto
risch Museum Middelburg - in
wording - een deel van de exposi
tie zal wijden aan de activistische
predikant avant la lettre: oudvader
Smytegelt!
PZC ONLINE
UW REACTIE
Peter Baak @peerholland
Je mag kinderom
budsvrouw zijn
maar dan hoef je
nog geen kinder
achtige onderzoek-
jes te doen. Onder
zoek Piet. Feiten
graag.
zaterdag 22 oktober 2016
De haren strak, de bril bijna van de neus geblazen. Het najaar doet zich gelden. Is het niet nu, dan toch straks: een echte storm in een gro
te plas water, foto ruben oreel
José Baars
Meer info: Links, leestips en
een actueel overzicht van de kerk
diensten van morgen staan op
www.pzc.nl/monnikenwerk.
1. Eerste kattencafé van
Zeeland opent volgend jaar
in Goes
2. Clubs met bijzondere na
men: 'Wij zijn er trots op'
3. Natuurgebied Braakman
wordt 'supersnel' groter
4. Topmodel Doutzen
Kroes schittert in Vlissin-
gen
5. Schoonmaak Thermp-
hos wordt molensteen om
de nek van provincie
Ze krijgen bij het azc in
Goes wel vaker spullen
aangeboden, maar 115
knalroze bh's is toch wel
een primeur. „Beste inbur
gering ooit :P", vindt Mar
tin van der Zande. „Waar
om geen diverse kleuren",
vraagt Henny Tromp -Van
As zich af. Fred Jansen
reageert: „Het gaat toch
om de functie!"
Kijk op www.pzc.nl of
D @pzcredactie
facebook.com/depzc
@pzcredactie
—Kinderombudsman Margrite
Kalverboe concludeert uit
haar onderzoek dat kinderen
dankzij Zwarte Piet gediscrimi
neerd worden. Leraar Pim Wa
lenkamp werd bijzonder arg
wanend toen hij dit las, dus
vroeg hij haar naar de onder
zoeksmethodes. Toen bleek
dat het slechts om vier kring
gesprekken met steeds tien
scholieren ging.