Minder NHG's door
stijgende prijzen
Bonden en bazen uit heel
Europa roepen op tot actie
E 19
voor de werkgelegenheid, voor on
ze maatschappij, maar ook voor de
sociale zekerheid en pensioenen.
Het begint bij de vraag waar ze
zullen verdwijnen. Als SER willen
we dat nu systematisch per sector
van de arbeidsmarkt in kaart laten
brengen."
„Dat zowel werkgevers als werkne
mers eikaars belangen onderken
nen. Vakbonden zien in dat ze de
technologische ontwikkelingen
niet kunnen stoppen, werkgevers
snappen dat een goede arbeids
markt ook voor hen van belang is.
Dat is het begin van de oplos
sing."
„Zonder bevolking die je produc
ten consumeert, zijn ondernemin
gen nergens. Om nog maar te zwij
gen van de maatschappelijke on
rust en polarisatie die een groot
banenverlies meebrengt."
„Precies. Niet voor niets zegt Hans
de Boer (voorzitter VNO-NCW)
dat er een sociale paragraaf moet
komen. Zo zijn pilots gestart voor
regionale adviescentra waarbij ex
perts van de bonden werknemers
begeleiden bij het vinden van an
der werk."
„We weten in elk geval dat roboti
sering ten koste gaat van lager- en
middelbaar opgeleiden. Kijk naar
de werknemers van ING die hun
baan kwijtraken. Cruciaal om fit
te zijn voor de nieuwe arbeids
markt is intellectuele wendbaar
heid. Hoogopgeleiden zijn daar be
ter voor opgeleid dan lageropgelei
den."
„Wendbaarheid, netwerken en
goed kunnen samenwerken wor
den belangrijke vaardigheden. Het
allerbeste is permanent na te den
ken hoe je vakgebied zich ontwik-
A
Laagopgeleiden
kelt. Nu hebben nog veel mensen
met een MBO-opleiding werk.
Dat willen we graag zo houden.
Bij sommige banen - ik zag dat
laatst zelfbij postbestellers van
PostNL - zie je dat het opleidings
niveau zich ontwikkelt van MBO
2 naar 3 of 4 omdat er bijvoor
beeld steeds meer administratie is
vereist."
„Ik vind van wel, steeds meer be
drijven pakken dit ook op. Zoals
Tata Steel, zij werken met een
werkgelegenheidspact waarbij ze
werknemers proberen te behou
den via omscholing en herplaat
sing. Ook kennen ze opleidings
budgetten. De gemeente Den
Haag werkt met een generatiepact
waar ouder personeel jongeren
traint. Ook in de Rotterdamse ha
ven, waar veel banen door ICT ver
dwijnen, is een plan."
„Lager opgeleiden die zich niet
omscholen, dreigen via allerlei sta
pelbaantjes - zoals in een minibus-
je pakjes bezorgen voor webshops
- in hun levensonderhoud te moe
ten voorzien. Of ze raken werk
loos. Dat is een grote zorg."
„We hebben een geweldige digita
le infrastructuur én veel Neder
landse bedrijven zijn innovatief.
Maar we zijn er nog niet. We heb
ben bijvoorbeeld 2,5 miljoen laag-
geletterden, veel meer dan de mil
joen toen ik mijn loopbaan begon.
Ook is regelgeving niet op techno
logische vernieuwingen aange
past. Veel werkgevers willen expe
rimenteerruimte om te innove
ren. Dat kan nu vaak niet."
„Ik ben helemaal niet zo pessimis
tisch, in de jaren 30 van de vorige
eeuw vreesde iedereen ook al dat
robots het zouden overnemen.
Maar dat er tot nu toe meer jobs
bijkwamen, wil niet zeggen dat
dat blijft. De situatie nu is funda
menteel anders. We kunnen daar
beter goed op voorbereid zijn."
„Dat kan altijd beter, maar we zijn
intensief bezig met het betrekken
van meer mensen en groepen bij
ons werk. We gebruiken daarvoor
ook vaker social media om menin
gen te peilen en kennis te verza
melen. Wij willen meer naar bui
ten kijken."
AMSTERDAM In de eerste negen
maanden van dit jaar zijn er min
der hypotheken met de Nationale
Hypotheek Garantie (NHG) ver
strekt ten opzichte van een jaar
eerder. Dat blijkt uit cijfers van
het Waarborgfonds Eigen Wonin
gen (WEW).
De afname hangt samen met de
sterk stijgende prijzen voor wonin
gen. Daardoor komen minder hy
potheken voor de garantie in aan
merking. De NHG-grens ligt dit
jaar op 231.132 euro. Vanaf 1 januari
2017 wordt de NHG jaarlijks gekop
peld aan de gemiddelde woning-
waarde. Dan kan een woning tot
maximaal 245.000 euro worden ge
financierd met NHG.
In de eerste negen maanden van
2016 werd 74 procent van de hypo
theken afgesloten met NHG. Dat
komt neer op 87.500 huishoudens
die de aankoop of verbouwing
van hun huis financierden met
NHG. Een jaar eerder waren dit er
in dezelfde periode ruim 100.000.
De NHG is in het leven geroe
pen om in economisch ongunsti
ge tijden restschulden op te van
gen. In de eerste negen maanden
van het jaar werd 2.707 keer een
beroep gedaan op de hypotheekga
rantie. Dat betekende een daling
met ruim een vijfde ten opzichte
van een jaar eerder.
Maak een doorstart en maak eens
gezind werk van groei, banen, vei
ligheid, migratie en onze concur
rentiepositie, aldus hun gezamen
lijke oproep aan de vooravond
van een tweedaagse top van
staats- en regeringsleiders. „Wij
geloven in Europa. Populisme, na
tionalisme, vreemdelingenhaat,
anti-Europese gevoelens en pro
tectionisme kunnen alleen maar
leiden tot een neerwaartse spi
raal die iedereen schade toe
brengt. Europees en nationaal op
treden kunnen en moeten hand
in hand gaan", aldus de oproep
van vakbondskoepel Etuc en
werkgeversclub BusinessEurope.
Meteen formuleren ze hun ei
gen concrete eisen: na tien jaar
van onderinvestering een snelle
verdubbeling van het Juncker in
vesteringsfonds naar 630 miljard,
een Brexit waarvoor de rekening
bij burgers noch bedrijven te
recht mag komen en uiterlijk vol
gend jaar een nieuw industriebe
leid. Dat is ook nodig, aldus werk
geversvoorzitter Emma Marcecag-
lia, om de 5 miljoen banen te
creëren die nodig zijn om de Eu
ropese werkgelegenheid weer op
het pre-crisispeil van 2008 te
brengen. Bonden en werkgevers
borgen hun tegenstellingen giste
ren op om één lijn naar de toe
komst te trekken. Marcecaglia
deed tevens een dringend beroep
op 'Brussel' om nu ook het han
delsverdrag met Canada 'los te
trekken'. Geen akkoord zou een
gigadreun voor Europa zijn.
donderdag 20 oktober 2016
Mariëtte Hamer is voorzitter van de SER. foto pim ras
Wat is de belangrijkste waarde
van dit advies?
Als met robots en ICT véél goed
koper gewerkt kan worden, dan
doet een bedrijf dat toch?
We hebben elkaar nodig...
Als SER zet u zwaar in op scho
ling. Is dat genoeg om iedereen
mee te laten doen?
Omscholen dus, maar naar wat?
Wat zijn de benodigde vaardig
heden in de toekomst?
Zo'n 10 procent van de banen
in Nederland, met name die
van laagopgeleiden, loopt di
rect gevaar overbodig te wor
den door robotisering en digi
talisering. Die voorspelling
doet de OESO (Organisatie
voor Economische Samenwer
king en Ontwikkeling) in een re
cent rapport over robotisering.
Met haar schatting zit de OE
SO lager dan het geruchtma
kende onderzoek van weten
schappers Frey en Osborne
uit 2013. Zij bekeken liefst 700
beroepen en voorspelden dat
over 20 jaar bijna de helft van
die banen verdwenen kan zijn.
Nederlanders zijn zelf ook be
hoorlijk somber. De verwach
ting is dat een op de drie ba
nen over 30 jaar is overgeno
men door robots, blijkt uit on
derzoek van het ING Econo
misch Bureau onder 65.000
Nederlanders. Momenteel
loopt het overigens nog niet
zo'n vaart met de robotisering
in ons land, concludeerde de
Wetenschappelijke Raad voor
het Regeringsbeleid. Op elke
10.000 Nederlandse werkne
mers zijn nu 93 robots. Dat zijn
er beduidend minder dan kop
lopers Zuid-Korea (437 per
10.000), Japan (323). Maar
ook in Duitsland (282), België
(169) en Italië (153) is de robot
dichtheid aanmerkelijk groter.
Die landen hebben echter veel
meer industrie dan Nederland
met zijn diensteneconomie.
Hebben werkgevers daar een
verantwoordelijkheid in?
Door het sneuvelen van midden
functies dreigt een grotere kloof
tussen hoog- en laagopgeleiden.
Kan Nederland de veranderin
gen aan?
Somberen we niet te veel?
Sinds de industriële revolutie
zijn er alleen maar banen bijge
komen.
Hoe digitaal en vernieuwend is
de SER eigenlijk zelf?
Werkgevers en vakbonden in
heel Europa hebben gisteren
de Europese politiek ruw, maar
eensgezind, wakker geschud.
Voor één keer werden de ge
bruikelijke tegenstellingen tus
sen 'arbeid' en 'kapitaal' opzij
gezet.
Frans Boogaard
Brussel
