Frisse
wind
<D
\^m
Meerderheid niet
voldaan door het werk
V&D
16 ECONOMIE
ANALYSE ECONOMISCHE KLOOF
Jarenlang was globalisering vanzelfsprekend,
handel het antwoord op alles. Maar de wielen van de
wereldeconomie dreigen vast te lopen. Modale
werknemers moeten geholpen worden. Maar hoe?
In de schijnwerpers
En veel bestuursvoorzitters van concur
rerende bedrijven waarschijnlijk ook
niet. Want als er een gesloten wereld
is, dan is het wel die van de grondstoffenhan
delaars.
Cowboys waren het en zijn het deels nog.
Waaghalzen die naar plekken afreizen waar
niemand durft te komen en daar zaken doen.
Burgeroorlog in Zuid-Soedan? Prima moge
lijkheid om zonder concurrenten zaken te
kunnen doen met de aankoop van olie. Clau
de Dauphin was
daar de belicha
ming van. Waar
dat toe kon leiden
bleek in 2006,
toen het schip Pro-
bo Koala een gifti
ge lading dumpte
in Ivoorkust. Het
was afval dat door
Trafigura naar het
land was ge
bracht. Het afval
werd verspreid
over tien stort
plaatsen in en bij
Abidjan. Duizen
den omwonen
den werden ziek,
Universiteit tien mensen over-
van leden aan de ge-
Melbourne volgen. Trafigura
Werkte bij betaalt uiteinde
lijk een schikking
van 152 miljoen
euro als vergoe
ding voor het
schoonmaken.
Topman Dauphin
zat zes maanden
in de cel. En in 2007 ontplofte hetzelfde goed
je, ook van Trafigura, op een verwerkingsbe
drijf in Noorwegen, wat tot grote milieu
schade leidde.
Met de komst van Jeremy Weir is er een an
dere wind gaan waaien bij Trafigura. Weir is
een rustige bestuurder die zijn mensen ruim
te geeft. Bovendien is de afgestudeerde geo
loog gepokt en gemazeld in het bankiersvak
en is hij geen grondstoffenhandelaar. Dat
soort managers kan het bedrijf, met een om
zet van 120 milard euro, goed gebruiken.
„Openheid is belangrijk", liet hij al eens opte
kenen. Hij gaf ook openheid over de deals die
het bedrijf sloot met overheden. Die betalin
gen zijn een bron van corruptie, vrezen orga
nisaties als Greenpeace.
Peet Vogels
Flitsen
lil
lil
CC
lil
Opleiding
Geologie
aan de
Universiteit
van
UniCredit
Galapagos
Wolters
Kluwer
Het is soms verbazend hoe de we
reld eruit ziet door de ogen van de
mensen die echt aan de touwtjes
trekken. De bloedige conflicten in
Syrië en Libië zijn dan ineens pro
blemen die nog niet 'closed' zijn.
„Daar moeten we harder aan wer
ken", zijn de woorden die
Lars-Hendrik Roller, economisch
adviseur van bondskanselier Ange
la Merkel, gebruikt. Alsof het een
verbouwing van de keuken is, die
wat achterloopt op schema.
Roller doet zijn uitspraak in de
kantlijn van de jaarvergadering
van het Internationaal Monetair
Fonds en de Wereldbank in Was
hington, vorig weekend. In het fo
rum waarin de Duitser zit, komen
ook de verkiezingen in Nederland
even voorbij. Die zijn vanuit heli
kopterperspectief een klein rim
peltje in de vijver.
En toch ook weer niet. Protest
partijen in Europa, populisme in
de VS, de Brexit: de anti-stem valt
niet te negeren. Het doet er tegen
woordig echt wat toe, de uitslag
van een stembusgang.
Want Jan met de Pet, Otto Nor-
malverbraucher en Joe the Plum
ber, of hoe ze ook allemaal mogen
heten, dreigen zand te strooien in
de motor van de globalisering.
'WHO'S AGAINST WORLD TRA-
DE?' kopt het dagelijkse magazine
van het IMF in koeienletters. De
vraag is retorisch bedoeld, maar
wordt niet voor niets gesteld.
Steeds meer landen keren zich
van elkaar af, aangevuurd door kie
zers die het voordeel niet zien van
nog meer vrijhandel. Ze zijn er
voor hun gevoel niet op vooruitge
gaan, ten opzichte van een jaar of
vijftien geleden.
Pijn
Dat is niet langer alleen maar een
bewering van een enkele eco
noom, linkse politicus of ngo: het
is inmiddels een algemeen aan
vaard feit. De ongelijkheid begint
pijn te doen, op steeds meer plek-
Uit onderzoek van TNO blijkt dat
hun werk de afgelopen jaren een
stuk minder interessant is gewor
den én de vaste baan is ver te zoe
ken. Onderzoekers kwamen tot de
ze conclusie na ruim 22.000 werk
nemers in verschillende sectoren
te hebben ondervraagd.
„Dit is waar werkenden nu mee
te maken hebben: meer arbeidson-
zekerheid en matige arbeidsvoor
waarden, deeltijdwerk, flexibele
contracten en relatief weinig in
vloed op het eigen werk", stelt
Seth van den Bossche van TNO in
het economenblad ESB.
Een aantal belangrijke oorzaken
daarvoor: toenemende concurren
tie, technologische innovatie, de
toename van laagbetaald werk in
de dienstensectoren. Volgens het
onderzoek komen de werkenden
in de eerdergenoemde sectoren er
helemaal bekaaid van af.
De trend is in elk geval erg her
kenbaar voor Jan van Meijeren. De
61-jarige Alkmaarder heeft bijna
40 jaar bij V&D gewerkt. Terug
blikkend concludeert hij: „Het
werk is er in al die jaren echt niet
leuker op geworden. Misschien
bracht de barcode nog wel de
meest drastische verandering te
weeg. De streepjescode maakte
het handmatig prijsstickeren van
producten overbodig, daardoor wa
ren in een klap veel minder men
sen nodig en ons werk werd daar
door eenvoudiger en saaier."
Ook zag hij dat er de afgelopen
jaren steeds meer tijdelijke con
tracten werden uitgedeeld aan jon
geren en heeft hij aan den lijve er
varen dat een vast contract ook
maar een papiertje is. De praktijk
ervaring van Van Meijeren sluit
naadloos aan bij het beeld dat de
TNO-onderzoekers hebben.
Toch is er wel een verschil met
het verhaal van Van Meijeren.
TNO constateert dat jongeren er
nóg slechter uitspringen dan de
oudere generaties. „Een van de ef
fecten van de crisis, de groei van
het tijdelijk werk, is bijna geheel
bij jongeren tussen 15 en 29 jaar
komen te liggen", stelt Van den
Bossche. Voor veel werkenden is
het werk onzekerder geworden, te
gelijk is het opvallend hoe belang
rijk voldoening in het werk wordt
gevonden. Marcel Molenaar, mana
ger Benelux bij het netwerkplat
form Linkedln: „Mensen van alle
leeftijden vinden dit onderwerp
in toenemende mate belangrijk.
Werknemers willen geïnspireerd
zijn en zich thuis voelen bij een
onderneming die ergens voor
staat. Volgens een onderzoek van
Linkedln voelt maar 37 procent
van de Nederlanders zich echt vol
daan en gelukkig in het werk."
Personeelsmanagers houden te
weinig rekening met deze moder
ne motivatie van nieuw perso
neel. „De personeelsmensen kij
ken naar de vaardigheden van de
sollicitant, de gewenste diploma's
en als je er uitkomt met het sala
ris, dan is er een deal", ziet Mole
naar. Dat kan een slechte investe
ring blijken, als voldoening in het
werk in het gesprek helemaal niet
aan de orde is gekomen. Dan gaat
de nieuwe aanwinst snel toch
weer om zich heen kijken.
*- >r -y-
Het was nieuws voor de krant. In 2015 gaf
Jeremy Weir, de nieuwe bestuursvoorzitter
van grondstoffenhandelaar Trafigura een
toespraak in het openbaar. Dat had zijn
voorganger Claude Dauphin nog nooit ge
daan.
De EU moet snellere en effectievere
maatregelen nemen om de dumping van
spotgoedkoop Chinees staal op de Europe
se markt tegen te gaan. Dat schrijven bijna
zestig topfunctionarissen uit de Europese
staalindustrie in een open brief aan Europe
se regeringsleiders.
Het leven was afgelopen maand in een
tiental EU-landen goedkoper dan een jaar
eerder. Ook Nederland kende een negatie
ve inflatie in september, zo blijkt uit cijfers
van statistiekbureau Eurostat.
dinsdag 18 oktober 2016
Geboren
in maart
1963 in
Australië
Melbourne
Werkte bij
investment
bank Roths
child in
Melbourne
en Londen
De Italiaanse
bank is in ge
sprek over de
verkoop van zijn
belang in de Pe-
kao bank.
De fabrikant van
halfgeleiders
was de sterkste
stijger in de Am
sterdamse Mid-
Kap.
2.1%
Het biotechnolo
giebedrijf was
de verliezer van
de dag in de
AEX.
■UK
De uitgever
bleef in het kiel
zog van zijn Brit
se branchege
noot Pearson.
O
o
Wie redt de
gewone man?
Sander van Mersbergen
Washington
Werkenden willen voldoening ha
len uit hun werk. De realiteit is:
het werk is saaier en onzeker
der geworden. Vooral koks en
kelners, verplegend en verzor
gend personeel, winkelperso
neel en schoonmakers hebben
een goede reden om te klagen
over hun werk en arbeidsvoor
waarden.
Bart van Eldert
Natasja de Groot
Delft
Jan van Meijeren foto dingena mol
