T urkije doet
letters F en G
in de ban
Wilders boos nu
zaak toch doorgaat
18 NI
Ruim 150 Dutchbatveteranen klagen de staat
aan. Ze voelen zich in de steek gelaten na de val
van Srebrenica. Pelotonscommandant Leen van
Duijn: „Niemand zei: we steunen jullie."
CLAIMS MILITAIREN A
Het Turkse ministerie van Onder
wijs heeft 13.000 ton wiskunde-
boeken ter waarde van 14,6 mil
joen euro verboden, omdat er bij
opgaven voor meetkundige bereke
ningen de letters F en G worden
gebruikt.
De verwoede pogingen om de
initialen van 'terrorist' Fethullah
Gülen en alles wat maar enigszins
aan hem doet denken overal in
Turkije te verwijderen, heeft al
eerder tot extreme initiatieven ge
leid. Zo zijn alle nummerborden
De politie onderzoekt
of eigenaren van
auto's met FG in het
kenteken adepten
van Gülen zijn
met de lettercombinatie FG uit de
roulatie genomen. De politie on
derzoekt of de eigenaren van de
bewuste kentekenplaten Gülen-
aanhangers zijn.
Een ivf-kliniek is gesloten om
dat een van de aandeelhouders er
van wordt verdacht banden te heb
ben met de Gülenbeweging.
Families van minstens zes van
de omgekomen soldaten die deel
namen aan de putsch hebben hen
als 'landverraders' verstoten. Zij
weigeren hun doden te begraven.
Daardoor zijn ze zonder enige reli
gieuze ceremonie terechtgekomen
op een plek voor daklozen en
niet-geïdentificeerde personen.
Hakan Sükür, oud-topvoetballer
van Galatasaray en de Turkse top
scorer aller tijden, is inmiddels
ook toegevoegd aan de zwarte lijst
van terrorismeverdachten. Sükür,
een bekende Gülenaanhanger,
kwam in 2011 in het parlement op
de lijst van de AK Partij. Hij bleef
Gülen trouw en is daarom nu een
'landverrader'. Tegen hem en zijn
vader zijn arrestatiebevelen uitge
vaardigd. Hij vluchtte voor de
coup naar Amerika.
Foto's van hem en videobeelden
van zijn legendarische doelpun
ten, onder meer het allersnelste
doelpunt ooit op een WK -in
2002 na 10 seconden - zijn uit het
nationale voetbalmuseum verwij
derd. Galatasaray heeft hem ge
royeerd. Uit een Turkse Walk of
Fame is zijn naam weggebeiteld.
Zijn huis en andere bezittingen,
ter waarde van 60 miljoen euro,
zijn in beslag genomen.
Volgens president Erdogan zijn
er inmiddels 85 dozen met bewijs
materiaal tegen Gülen naar Ameri
ka gestuurd, maar ondanks her
haalde verzoeken van de Turkse
autoriteiten is hij nog steeds niet
in voorlopige hechtenis genomen.
Het proces tegen PVV-leider
Geert Wilders gaat gewoon door.
Volgens de Haagse rechtbank is er
een 'uitgebreid en inhoudelijk' de
bat nodig om te kunnen beoorde
len of Wilders zich schuldig heeft
gemaakt aan belediging en het
aanzetten tot discriminatie en
haat. De rechter verwierp het be
toog van de PVV-leider dat de
rechtspraak zich niet moet be
moeien met politici. „Deze zaak
gaat er niet om zijn beleid te be
oordelen, maar om de specifieke
uitspraken", aldus de rechter.
Wilders was niet aanwezig bij
de uitspraak, maar reageerde diep
teleurgesteld. Hij twitterde snel
nadat de rechter uitspraak had ge
daan: 'Vervolgd voor wat miljoe
nen mensen vinden.
#politiekproces #pleurop.'
Wilders staat terecht voor zijn
minder-Marokkanen-uitspraak op
19 maart 2014. Hij al tijdens de
campagne voor de gemeenteraads
verkiezingen van die dag te stre
ven naar 'minder Marokkanen' in
Nederland. Wilders stelde vervol
gens op de verkiezingsavond in
een café in Den Haag zijn
PW-achterban de vraag of zij
'meer of minder Marokkanen in
Nederland' wilden. Zijn fans en
medewerkers scandeerden daarop
'Minder, minder, minder!' Waar
hij ten slotte aan toevoegde: 'Nou,
dan gaan we dat doen'.
In totaal 56 personen en vijf or
ganisaties meldden zich als slacht
offer en klaagden hem aan. De
zaak start op 31 oktober. Er zijn
drie weken voor uitgetrokken.
uim twintig
jaar verwerkte
hij het drama
dat zich tijdens
de zomer van
1995 afspeelde,
in stilte. Alleen
bij rechters en onderzoekers
deed Leen van Duijn zijn verhaal
- en alleen als hem daar nadruk
kelijk om werd gevraagd.
Hij schuwde bewust de publici
teit na de massamoord op 8.000
Bosnische moslims. Zijn bataljon
Dutchbat III, dat hen had moeten
beschermen, zou hij er toch niet
verder mee helpen, dacht hij. Het
drama kon alleen nog maar gro
ter worden. „Mijn commandan
ten dreigden toen nog vervolgd
te worden. En misschien was ik
zelf wel de volgende bij wie nabe
staanden van de genocide zou
den uitkomen."
Maar tot een strafzaak zal het
hoogstwaarschijnlijk niet meer
komen. En dus voelt de toenmali
ge officier meer dan ooit de nood
zaak om in actie te komen en
moét hij de manschappen steu
nen die defensie jarenlang in de
kou heeft laten staan.
Helemaal nu de minister van
Defensie Jeanine Hennis op Vete-
ranendag heeft toegegeven dat
hun 'opdracht op voorhand onuit
voerbaar was'. „Die uitspraak
was veelzeggend, maar het mag
daar niet bij blijven. Tijdens onze
aanwezigheid is de grootste geno
cide van Europa sinds de Tweede
Wereldoorlog gepleegd. Veel vete
ranen hebben daar nog steeds
last van. Dat kun je niet afdoen
met 'sorry' en we gaan weer over
tot de orde van de dag."
Van Duijn weet waar hij over
praat. Hij was pelotonscomman
dant toen de Nederlanders in de
zomer van 1995 door Bosnische
Serviërs onder de voet werden ge
lopen. „Achterafhad ik daar ten
tijde van de oorlog net zo goed
op de camping kunnen staan.
Dat had mij eenzelfde situatie op
geleverd als nu. Ik heb aan niets
gemerkt dat ik officier was van
de Nederlandse krijgsmacht."
Voor, tijdens en na de missie
voelt Van Duijn zich in de steek
gelaten. De militair verbleef in de
heuvels van Srebrenica toen gene
raal Mladic met meer dan tiendui
zend militairen de Nederlanders
onder vuur nam. Hier moest
Dutchbat op verzoek van de Vere
nigde Naties een enclave vol ge
vluchte moslims beschermen.
De pelotonscommandant weet
nog als de dag van gisteren hoe
ze met wegblokkades wanhopig
de opmars van de Serviërs pro
beerden te vertragen. Met veel te
weinig manschappen en wapens
■P*55ï
die zo verouderd waren dat ze er
in Nederland op de schietbaan
nog niet mee mochten oefenen.
„Het voelde alsof we in de ring
stonden tegen Mike Tyson met
één arm op de rug en een blind
doek om. De opmars vertragen
was echt het maximale dat we
konden doen. In de hoop dat er
luchtsteun kwam, wat niet ge
beurde."
De enclave viel. Duizenden
moslims probeerden te vluchten
terwijl de Serviërs de mannen er
uit pikten. Van Duijn en zijn
manschappen probeerde zoveel
als ze konden families bij elkaar
te houden. Protesteerden als de
Serviërs mannen mee wilden ne
men die overduidelijk geen strij
der konden zijn.
Van Duijn maakte keuzes die
hem tot op de dag van vandaag
achtervolgen. Heel vaak ziet hij
nog het beeld voor zich van een
vrouw die zich aan hem vast
klampt omdat een familielid met
de Serviërs mee moet. Ze smeek
te om hulp. Maar Van Duijn liet
die man toch meegaan. „Achteraf
blijkt dat ik keuzes maakte die
over leven of dood gingen. Het
was een afschuwelijke combina
tie van Schindler's list en Sophie's
choice. Zulke films kan ik nog
steeds niet zien."
Tot van Duijns eigen verdriet
zetten sommige dienstmakkers
hem later weg als een oorlogsmis
dadiger. De pelotonscomman
dant liet vluchtelingen op eigen
initiatief met bussen naar Tuzla
brengen. Van Duijn kreeg het ver
wijt dat hij daarmee had meege
werkt aan de etnische zuiverin
gen door de Serviërs. Terwijl hij
zaterdag 15 oktober 2016
Drie maanden na de mislukte
staatsgreep in Turkije komen er
uit Ankara nog steeds maatrege
len tegen Fethullah Gülen, het
vermeende brein achter de coup
poging.
Mare Guillet
Istanboel
Tobias den Hartog
Den Haag
ussen
Schindler's
List
en Sophie's
Choice
Raymond Boere
Den Haag
Fethullah Gülen. foto reuters
