PEILT DE STEMMING
Europarlement bant
kwik in tandvulling
(5
BeniDonm
A
f
EUWS 15
DEZE WEEK: HET DILEMMA VAN DE SP
ft***
Onder SP-kiezers
heerst onvrede over de
partijkoers. Veel kiezers
zijn veel minder tolerant
over immigratie dan de
partijtop. „Nederland is vol."
Hoe gaat dat in gepolariseer
de tijden? Uit angst voor
vervelende reacties wil
Monique (42), werkzaam
in het onderwijs in een
middelgrote stad, niet met haar naam
in de krant. Monique is SP-stemmer,
maar 'kritisch'. Ze vindt de partij te soft
over de radicale islam en over de vluch-
telingencrisis. „Nederland is toch al
vol?" Haar man, van oorsprong 'hartstik
ke rood', overweegt om over te stappen
naar de PVV. Hij is niet de enige: Moni
que heeft een SP-vriendin van Suri
naamse afkomst, die bij de komende
landelijke verkiezingen eveneens op
Wilders wil stemmen.
Dat zijn heikele ontwikkelingen. Mo-
niques voorzichtigheid is dus wel te be
grijpen. „Zelfs in mijn vriendenkring
moet ik tegenwoordig oppassen met
wat ik zeg."
Ze woont al sinds haar 18de in achter
standswijken. Ze hoort daar heel ande
re zaken dan de politici in Den Haag.
„Mijn Marokkaanse buurjongens balen
openlijk van Somalische vluchtelingen.
'Die werken niet', zeggen ze. 'Onze
ouders hebben keihard gewerkt, wij
bouwen net een bestaan op en nu ver
pesten die Somaliërs het voor ons'." In
de kennissenkring van haar Surinaamse
vriendin ziet ze de polarisatie toene
men: „Een deel bekeert zich tot de is
lam - ja, serieus - en anderen gaan PW
stemmen. Het is enorm verwarrend alle
maal."
Wat is hier aan de hand? Electoraal
geograaf Josse de Voogd (33) is niet ver
rast. „Er ontstaat een nieuwe zuil van
mensen die sociaal-economisch links
zijn en cultureel rechts", vertelt hij in
een Amsterdams café.
Grof gezegd: van linkse kiezers, die is-
lamkritisch zijn en huiverig over immi
gratie. De Voogd haalt een kaart uit z'n
tas. „Kijk, in gebieden waar de mensen
vroeger KVP stemden - sociaal-christe
lijk, maar cultureel conservatief - kie
zen ze nu SP of PVV. Maar geen van die
partijen sluit echt aan bij die zuil." De
Voogd maakt zich zorgen. Waarschu
wend: „Als die zuil zich niet vertegen
woordigd voelt door een partij kan een
explosieve situatie ontstaan." Hij be
doelt? „Onrust. Op z'n minst een nare,
gepolariseerde samenleving als in de
Verenigde Staten."
Dat klinkt dreigend. Ik vraag via Twit
ter aan zes SP-stemmers of zij dit
beeld herkennen. Mijn gesprekspart
ners benadrukken dat de SP bovenal
een sociale partij moet zijn - met oog
voor het leed van vluchtelingen -
maar zij vinden ook dat de SP zich op
de thema's 'integratie' en 'radicale is
lam' duidelijker moet profileren. 'En
meer controle bij de grenzen!' schrijft
een vrouwelijke kiezer.
Weet de SP-leiding wel wat er on
der hun kiezers gaande is? In het ver
kiezingsprogramma zien ze van hun
zorgen weinig terug. Ik vraag het aan
Tweede Kamerlid Sadet Karabulut
(41), woordvoerder sociale zaken en
integratie. „Ik ben juist heel actief op
die dossiers", zegt Karabulut. „Door
erop te hameren dat de financiering
vanuit de Golfstaten van gebedshui
zen in Nederland moet stoppen. Of
door de segregatie in het onderwijs
aan te pakken. Maar kennelijk is dat
minder zichtbaar."
Wilders neemt haar in dit debat de
wind uit de zeilen, zegt Karabulut.
„Hoe overtref ik die makkelijke
PVV-oneliners?" Zij wil de bredere
context schetsen van dé crisis van de
ze tijd: de gevolgen van de ontwrich
ting van het Midden-Oosten. „Daar
door zijn de vluchtelingenstromen
ontstaan en radicaliseren jonge mos
lims." Westerse militaire interven
ties, westerse wapenleveringen aan
een land als Saoedi-Arabië, de oorlog
in Syrië: 'gewone' burgers lijden on
der cynisch winstbejag en brute
machtspolitiek. „Moslims in die re
gio's zijn slachtoffer, net als bij ons
autochtone kiezers, die door de globa
lisering hun banen verliezen." Dat
verhaal, zegt Karabulut, moet door de
SP beter over het voetlicht worden ge
bracht. „Daar zit het echte kwaad."
Een bruin café in de binnenstad
van Utrecht. SP-raadslid Michel Egger-
mont (46) zit op de speciale 'werk-
vrije rookplek' van het verwarmde ter
ras. Eggermont, met zwart jack en
paardenstaart, is een oude rot in de lo
kale politiek. Hij gaat regelmatig 'klop
pen': langs de huizen, bijvoorbeeld in
de achterstandswijk Overvecht. Wat
krijgt hij te horen? „Ja, men maakt
zich zorgen over vluchtelingen en
over de islam. Maar wij maken die
thema's niet groter dan ze zijn. Wij
zijn geen rattenvangers. Ik probeer
een moslima die onderdrukt wordt
concreet te helpen. En ik leg mensen
die angst hebben voor een azc uit dat
die vrees ongegrond is."
Is dat genoeg? „Nee", zegt Egger
mont. „Ik vind dat we in de wijken
veel actiever moeten zijn." Te veel
mensen hebben zich achter vier mu
ren teruggetrokken, merkt hij. „Die
stemmen helemaal niet. Of op de
PVV."
Tandartsen in heel Europa moe
ten stoppen met de aloude kwik
vulling. Die is veel te belastend
voor het milieu, zo zegt een meer
derheid in het Europese Parle
ment.
Kwik in thermometers mag al ja
ren niet meer, maar tandartsen
vulden vorig jaar nog vrolijk r,2
miljoen gaatjes met een amal
gaam, een legering van kwik met
een metaalstof.
Vroeg of laat duikt dat spul
weer op in het milieu, aldus
GroenLinks-Europarlementariër
Bas Eickhout. „Onlangs bleek dat
een kwart van de Nederlandse kin
deren te veel kwik in het lichaam
heeft doordat we veel vissoorten
eten die een hoge plek in de voed
selketen hebben."
Kinderen en zwangere vrouwen
gaan in 2019 het eerst over op de
kwikvrije vulling, drie jaar later
moet als onderdeel van een totaal
verbod de allerlaatste kwikvulling
volgen.
Het Europese Parlement wacht
nog wel zware onderhandelingen
met de lidstaten, omdat ook in de
chemie (en in de kolencentrales)
nog relatief veel kwik wordt ge
bruikt.
SPANJE
Appartementen Los Gemelos 2
10 DAGEN LG
r s v 3?
OLmanTours
ate
zaterdag 15 oktober 2016
'Mijn vrienden stemmen PW'
Michel Egger-
mont (r) is
SP-raadslid en
gaat regel
matig langs de
huizen. „Men
sen maken zich
zorgen."
FOTO
MARCO OKHUIZEN
Frans Boogaard
Brussel
Fijne appartementen op 500m van het strand
18 november 2016
Bekijk ook
onze vlieg- en
autovakanties
op solmar.nl!
Beste prijs, goede reis!
Al onze prijzen zijn p.p. gebaseerd op een 2pk, evt vroegboekkorting reeds verwerkt,
kind(eren) gratis geldt bij bijplaatsing extra bedden op een 2pk, betalen alleen busreis
Adm kst 10,-/€ 15,-. Voor voorwaarden www.solmar.nl Typefouten voorbehouden.
www.solmar.nl I 0495-588740
