II
ZEELAND 5
KAMERDEBAT HULP AAN ZEELAND
Krijgt do Tweede Kamer vandaag de
regering in beweging om Zeeland
te helpen? Jo-Annes de Bat en
Albert de Vries hebben goede hoop.
„Natuurlijk ben ik positief ge
stemd", zegt gedeputeerde Jo-An
nes de Bat (CDA, financiën),
„maar het moet woensdag wel ge
beuren."
Vanmiddag moet duidelijk wor
den of er beweging zit in het rege
ringsstandpunt over de toekomst
visie van oud-premier Jan Peter
Balkenende over Zeeland. Onder
zijn leiding heeft de Commissie
Structuurversterking en Werkgele
genheid Zeeland enkele maanden
geleden aanbevelingen gedaan om
de economie van de provincie te
versterken. Daar zat ook een ver
langlijstje bij aan het kabinet. Zo
als hulp voor de kerncentrale en
tientallen miljoenen, onder meer
voor een bèta college. Vanuit Den
Haag is tot dusver de boot afge
houden.
Tijdens de Algemene Beschou
wingen, kort na Prinsjesdag, bleek
al dat de Kamer daar niet blij mee
is. Er moet iets voor Zeeland wor
den gedaan. Vandaag staat het rap
port 'Zeeland in stroomversnel
ling' op de agenda. Twee uur lang
is Zeeland, en alleen Zeeland, hét
onderwerp in de Tweede Kamer.
„We hebben veel gesprekken ge
voerd, veel gelobbyd", verklaart
De Bat. „We hebben alle fracties
benaderd, input geleverd. Het is
nu aan hen om het af te maken."
Een belangrijk onderwerp is de
kerncentrale in Borssele. Die is
verliesgevend en gaat de investe
ringskracht van de regio - energie
bedrijf Delta en haar aandeelhou
ders (de provincie en de gemeen
ten) - te boven, aldus Balkenende.
Dus moet het Rijk de helpende
hand toesteken.
Regeringspartij PvdA vindt dat
het kabinet Zeeland in de kou laat
staan en voert achter de schermen
al maanden forse druk uit op de ei
gen bewindslieden om Zeeland te
helpen. De boodschap: er mogen
niet nóg meer banen verloren
gaan. Dat is een levensgroot risico
als bijvoorbeeld het netwerkbe
drijf Enduris moet worden ver
kocht om de verliezen van de
kerncentrale te financieren.
Of de PvdA zijn zin krijgt is nog
de vraag. PvdA-Kamerlid Albert
de Vries uit Middelburg voert van
daag namens de sociaaldemocra
ten het woord in het voor Zeeland
cruciale debat. „Onze inzet zal
zijn dat het kabinet Zeeland te
hulp schiet bij de kwakkelende
kerncentrale", zegt De Vries. „Het
kabinet heeft een onderzoek laten
doen en er zijn verschillende toe
komstscenario's op een rij gezet.
Officieel ken ik dat rapport (van
bureau Roland Berger - red.) niet.
Maar de kans dat het kabinet Zee
land op dat vlak gaat helpen is toe
genomen", zegt hij geheimzinnig.
Erover uitweiden doet hij verder
niet.
VERLANGLIJSTJE
De Vries zal het kabinet van
daag vragen het rapport openbaar
te maken. Of de PvdA helemaal
zijn zin krijgt, vraagt De Vries
zich af. „Er blijft een paar punten
over waar nog geen zicht is op een
oplossing. Ik denk dan aan het
door de commissie Balkenende
voorgestelde Zeelandfonds en de
oprichting van een bèta collega als
tweede university college. Als het
kabinet daarin Zeeland niet tege
moet komt, zal ik proberen om in
een tweede debat via een motie
toezeggingen binnen te halen."
De Vries heeft er goede hoop op
dat het kabinet vandaag gaat bewe
gen, terwijl er aanvankelijk hele
maal geen beweging in zat. „Ik
heb inderdaad het idee dat de op
gevoerde druk vanuit de
PvdA-fractie wel degelijk effect
heeft. We komen steeds een stap
je verder."
Het was maar vijf uur rijden en zo
maar ineens bedacht hij het: we
gaan terug naar Bosnië. Veteraan
Steef van Hoeijen uit Terneuzen keerde na
negentien jaar terug naar Prijedor, waar
hij dingen meemaakte die een mens niet
mee zou moeten maken.
„We zouden naar Hongarije op vakantie
gaan. Op Google Maps zag ik een paar da
gen voor vertrek dat Bosnië eigenlijk niet
eens zo ver was." En zo reed hij twee we
ken geleden naar Prijedor waar hij voor
het laatst was in 1997, als marechaussee.
„Terug in bekend gebied. Ja, da's apart.
Toen we vanuit Kroatië, Bosnisch gebied
binnenreden en het landschap steeds ru
wer werd, merkte ik het. Ik zat steeds naar
de kant van de weg te kijken of daar niet
iets lag. Onwillekeurig merk je dat je niet
zomaar over iets heenrijdt dat op de weg
ligt. Stoppen aan de kant van de weg om
dat je nodig moet, dat doe je niet." Het laat
ste stuk naar Prijedor heeft hij zijn vrouw
laten rijden. Bang dat hij door een plotse
linge herbeleving onveilig zou rijden.
Van Hoeijen heeft als gevolg van de oor
log in voormalig Joegoslavië een posttrau
matische stressstoornis (PTSS). Pas na een
jarenlang proces van therapie en gedokter
werd onderkend dat hij een schoolvoor
beeld was van PTSS. „Bij Centrum '45
Ik dacht: 'ik ga nóóit meer
terug'. Met Obli kon ik me
over die grens zetten.
waar ik een jaar intern ben geweest zeiden
ze 'je komt nooit meer van je trauma's af.
Die hou je je leven lang. Wel kunnen we
je rugzak wat lichter maken'. Dat is ze ei
genlijk nooit gelukt. Obli kon dat wel."
Obli is de labrador-hulphond die sinds
november 2015 niet meer van zijn zijde
wijkt. Hij waakt voor stressvolle momen
ten, hij houdt zijn baas in de luwte en
wekt hem voor de nachtmerries te erg wor
den. „Ik heb altijd gedacht, ik ga nóóit
meer terug. Met Obli kon ik mezelf over
die grens zetten. De beelden kwamen wel
weer terug daar, maar ze waren wel te dra
gen. Obli heeft hard moeten werken daar.
Ik herkende Prijedor niet direct. Geen ko
gelgaten of kapotgeschoten ruïnes. Het ver
keersgedrag wel. Nog steeds een gekken
huis."
Zijn bezoek aan Bosnië was een bezoek
aan vrienden die hij tijdens de oorlog
maakte, zoals tolk Slavko. „Slavko had toen
geen besef van mijn PTSS-problemen. De
mensen daar waren bezig met overleven.
De mensen zijn zo flexibel. De groepen
gaan weer met elkaar om. De oorlog is ook
niet ontstaan door de mensen, die wilden
dat niet. Het waren de politici. Ook nu zie
je weer de populisten naar boven komen.
De vlam kan zo weer in de pan slaan."
woensdag 12 oktober 2016
Maanden zei het kabinet nee,
wordt het vandaag een ja?
Gedeputeerde Jo-Annes de Bat is optimistisch, foto lex de meester
Jeffrey Kutterink
Ernst Jan Rozendaal
Den Haag
Hulp voor de kerncentra
le Borssele, bijvoorbeeld
door een garantstelling
voor een miljoenenlening.
10 miljoen euro per jaar
extra uit het Zeelandfonds,
als compensatie voor het
ontbreken van dividend uit
Delta.
Een bijdrage van 25 mil
joen euro in een Zeeland
fonds van 100 miljoen om
de economie te versterken.
20 miljoen euro voor een
bèta college
PvdA-Kamerlid Albert de Vries heeft goede hoop. fotoanp
Na 19 jaar trauma terug in
Guido van der Heijden
Terneuzen
—Steef van Hoeijen
Bosnië
Steef van Hoeijen bezocht Bosnië met
zijn vrouw Miriam en hulphond Obli.