13
Als hoogleraar Stedelijke Vernieuwing
aan de TU Delft bekijkt Maarten van Ham de
uitkomsten van het Buurtonderzoek met extra
interesse. Hij is blij verrast: Nederland is best tevreden
over de woonomgeving. En dat is goed nieuws. „Het
zal een hele opgave zijn om dat zo te houden."
De overlast van hangjongeren en de
problemen in achterstandswijken
komen vaak in het nieuws, maar in
de gemiddelde woonbuurt in Ne
derland is het eigenlijk prima toe
ven, concludeert Maarten van Ham,
hoogleraar Stedelijke Vernieuwing
aan de TU Delft. „Ik zie in het Buurtonderzoek het
beeld van een heel tevreden land. De cijfers voor
veiligheid zijn opvallend hoog en ook het contact
met de buren wordt hoger gewaardeerd dan ik had
verwacht. Ik kan niet anders dan concluderen dat
het eigenlijk ongelofelijk goed gaat."
„Zeker, maar daar staat tegenover dat 90 procent
van de mensen zich veilig voelt in de buurt. Zwerf
vuil, hondenpoep, onkruid... Buurtbewoners erge
ren zich eraan, maar ze veroorzaken het zelf. We
klagen erover, maar zijn het echte problemen? We
kunnen het ons kennelijk veroorloven daarover te
klagen. In vergelijking met het buitenland is het
woongenot hier enorm. Lagere werkloosheid, be
ter openbaar vervoer, veel betere voorzieningen.
Het streven van de politiek zou moeten zijn om dit
alles te behouden. Dat zal volgens mij al een hele
opgave zijn."
„Dat is wel een gevaar. Juist in wijken waar het al
goed gaat, zijn veel bewoners actief als vrijwilli
gers. De buurten waar actief burgerschap achter
blijft, dat zijn juist de wijken die meer actieve be
woners nodig hebben. De politiek zou daar wél
moeten investeren. Daar moet de overheid de bi
bliotheken open houden en bewonersinitiatieven
steunen. Dus niet in de duurdere wijken met
mondiger inwoners."
„Een stad met allemaal dezelfde woonbuurten lijkt
me helemaal niet fijn. Mensen willen wonen in
een omgeving met mensen die zijn zoals zij. Dat
blijkt uit ieder onderzoek. Daarom is het goed dat
er verschillen zijn: een wijk met studenten, een
hippiewijk, een wijk met voornamelijk jonge ge
zinnen. Het heeft geen zin om bevolkingsgroepen
doelbewust te mengen. Als mensen te veel afwij
ken van hun buren, trekken ze toch vaak weg. We
moeten daarom leren van het verleden. Sommige
woningcorporaties doen dat al: die proberen niet
langer kunstmatig diversiteit in buurten aan te
brengen, maar accepteren de verschillen. Arme
wijken zijn niet per se probleemwijken."
„De echte keuze is eerst: wil je de wijk opknappen
of de bewoners helpen? Met grootschalige sloop en
nieuwbouw knap je een wijk zeker op, maar daar
hebben de oorspronkelijke bewoners vaak weinig
aan. Zij moeten verhuizen omdat de nieuwe wo
ningen te duur zijn. Politici kiezen graag voor
nieuwbouw, want het staat goed bij de volgende
verkiezingen. Maar je helpt de wijkbewoners er
niet mee."
„Door te investeren in scholing en opleidingen. En
help mensen om actief te worden in de wijk. Het is
een lastige keuze, want het effect zie je pas na tien,
twintig jaar. Uit onderzoek blijkt: kinderen in ach
terstandswijken blijven daar vaak wonen, ook als
ze volwassen zijn. Pas als ze een goede opleiding
hebben, weten ze de armoede te ontgroeien en
verhuizen ze naar betere wijken."
„Soms moet je ingrijpen in oudere wijken, maar
grootschalige sloop is in Nederland vaak niet no
dig. We zijn een rijk land, maar zouden zelf iets
meer verantwoordelijkheid kunnen nemen. We
moeten samen zorgen voor een betere samenle
ving. Koester de zonderlinge man in de wijk die
zwerfvuil opruimt. Rijd zelf niet te hard in een
woonstraat en doe af en toe mee aan een buurt-
activiteit. Het gaat er niet om hoe een wijk eruit
ziet, maar hoe bewoners er leven. Het gaat fantas
tisch, laten we proberen dat zo te houden."
zaterdag 8 oktober 2016
PZ
Wat is het
geheim?
Jeroen de Vreede
Toch hebben mensen ook ergernissen: honden
poep, zwerfvuil en te hard rijdende auto's wor
den vaak genoemd.
Nederlanders zou
den actiever moeten
streven naar een be
tere samenleving,
meent Maarten van
Ham. FOTO MARCO DE SWART
Toch trekt de overheid zich steeds meer terug,
want burgers moeten actiever worden. Gaat dat
overal lukken?
Hoe ziet de ideale woonwijk eruit?
In het verleden werden problemen in achter
standswijken vaak opgelost door grootschalige
sloop en nieuwbouw. Is dat de oplossing?
Hoe help je de bewoners dan wel?
Investeren in mensen, is dat het middel om de
buurt leefbaar te houden?
