'Ik las de Bijbel en dacht:
SHOW CULTUUR 25
Cabaretier Remco Veldhuis
vat in zijn voorstelling
'Lang verhaal kort' de
Bijbel samen in twee iSK
uur. „Jezus was bij
vlagen een behoorlijk gj
arrogante man." ~\Tff
Het programma gaat ook over het
gevecht tussen mijn vader en mij
Nee, de humor ligt bepaald
niet voor het opscheppen
in de Bijbel, weet Remco
Veldhuis (43), de blonde
helft van het cabaretduo
Veldhuis Kemper.
„Het Oude Testament is vaak een vre
selijk boek. Eén groot bloedbad, één aan
eenschakeling van bedrog, verraad, over
spel, jaloezie en incest. Iedereen slaat el
kaar voortdurend de hersens in. Hele
steden worden uitgemoord, inclusief
zwangere vrouwen en kinderen. En al
les onder het goedkeurend oog van
God. Bij lezing dacht ik voortdurend:
dit moet toch leuker kunnen?"
Veldhuis ploegde in twee maanden
tijd de Bijbel door. De weerslag van de
'loodzware, soms deprimerende klus' is
onder de titel Lang verhaal kort in de
theaters te zien. Daarin vat de cabare
tier, vervlochten met een persoonlijk
verhaal, het 'Boek der boeken' samen in
een voorstelling van twee uur.
„Ik behoor tot de generatie Nederlan
ders tussen de 35 en 50 jaar die religie
loos is opgegroeid. Onze ouders trouw
den nog in de kerk, maar die vochten
zich in de jaren 70 al neukend in de zit-
kuil vrij. Tegen ons zeiden ze: Zoek het
lekker uit."
Hoewel Veldhuis 'semi-atheïstisch'
werd opgevoed, was hij gefascineerd
door geloof en religie. „Het programma
gaat ook over het gevecht tussen mijn
vader en mij. Als jongetje van 7 vergaap
te ik me voor de etalage van de Bij
bel-In in Haarlem. Aan de gekruisigde
Christus, figuurtjes die op hun knieën
baden, hun lange gewaden.
„Toen zei mijn vader: We gaan, hier
hebben wij niks te zoeken. Op het po
dium vertel ik waarom mijn vader, ka
tholiek opgevoed, zo'n hekel had aan
het geloof. Mijn moeder, opgevoed door
nonnen, moest voor haar communie
vasten. Toen ze geplaagd door honger
wat broodkruimeltjes at, kwam Zuster
Amelie binnen. 'Jij komt in de hel!' Zo
ging dat."
Veldhuis liet zich bijstaan door film
maker en regisseur Maarten van Voorn-
veld, een Bijbelkenner die de StatenBij-
bel ter hand nam alsmede een theoloog
en een predikant die het script ontde
den van eventuele theologische onjuist
heden. Bovendien schakelde hij een
voorganger van een vrijzinnige gemeen
te in 'die niet in God gelooft'.
„De kerken in Nederland lopen onver
minderd leeg, maar tegelijk ontploffen
de kijkcijfers van The Passion. Hoe slech
ter religie reclame voor zichzelf maakt -
kijk naar IS, zie de katholieke broeders
die hun poten niet thuis kunnen hou
den - hoe meer het besef van godgevoel
en zingeving toeneemt."
maagden onder
soldaten ver
deeld. En Lot,
die de vernieti
ging van de zondige stad So
dom overleeft, wordt door zijn dochters
dronken gevoerd en verleid tot incest.
Zet dat eens af tegen de anderhalve ko
lom die het Kerstverhaal bevat.
„In het Oude Testament is God een
god der wrake. Hij stuurt hij het Joodse
volk 40 jaar de woestijn in onder lei
ding van Mozes, een reisleider met een
kapotte TomTom. Uiteindelijk staan er
De Bijbel dus. Het lijvige werk - Veld
huis las de 'gewone-mensen-versie' -
dat 3 miljoen letters bevat terugge
bracht tot t20 minuten. Lachend: „Ik
ben geen expert, maar heb me voor
mijn generatie opgeofferd om het te le
zen."
Zoals gezegd, een opwekkende bezig
heid was het lang niet altijd. „Ik was op
pagina 10 van Genesis toen ik dacht: dit
trek ik niet. Na het 'In den beginne'
vloeit het eerste bloed: Kaïn die zijn
broer Abel omlegt. En je vraagt je al
snel af hoe de katholieken ooit bij het
celibaat zijn gekomen. God stelt onom
wonden dat de man niet alleen behoort
te zijn.
„Van de 2.000 pagina's gaan er sowie
so 200 over seks. Ergens worden 32.000
maar 50.000 aan de poort van Jeruza
lem - 600.000 man zijn omgekomen.
En Mozes? Die mag niet eens naar bin
nen. De rest onder aanvoering van Jo-
zua wel, maar God verordonneert hem
niemand in leven te laten. Voor een goe
de steniging en onthoofding kun je al
tijd in de Bijbel terecht.
„Let wel: dit is dus de gids die ons
moet verleiden tot het geloof. Openba
ringen leest als een LSD-trip. Honderd
duizend mensen die in een gigantische
druivenpers tot moes worden gestampt.
De stroom bloed uit de ton is 30 meter
hoog en 300 kilometer lang. De hemel?
Ik wil er nog niet dood worden gevon
den." Gelukkig gloorde er hoop in het
Nieuwe Testament. „Ze gooien het over
een andere boeg. Jezus neemt alle zon
den op zich, en we beginnen met een
schone lei. De Bijbel had dus half zo dik
kunnen zijn."
Toch, constateert hij, is Christus een
'behoorlijk arrogante man'. Veldhuis:
„Dat mag misschien wel als de zoon
van God, hè? Wie kan dat op zijn CV
zetten? Hij was tevens de Che Guevara
van zijn tijd, een levensgevaarlijke revo
lutionair. Jezus was een directief type,
geen man voor de discussie. Hij vond
zijn omgeving ook buitengewoon dom.
'Hoe vaak moet ik het nou nog uitleg
gen', lees je dikwijls."
Net zo interessant vindt Veldhuis de
eeuwige worsteling van mens met de
Bijbelse geboden. „Adviezen als: 'Ga
niet met de vrouw van een andere man
naar bed, dat kost je je leven. Ga liever
naar de hoeren, dat kost je alleen wat
geld'. Prachtig, zulke duizenden jaren
oude adviezen. „De lol en luchtigheid
zit 'm natuurlijk ook in de hedendaagse
parallellen. De Bijbel maakt duidelijk
dat de mens geen steek is veranderd. Zo
is er een groep kooplui die Paulus wil
vermoorden. Die preekt dat je helemaal
niet naar de Tempel hoeft. Goed leven
en geloven in Jezus is voldoende. De
mannen die hem willen omleggen heb
ben een zakelijk motief: ze verkopen zil
veren tempeltjes. Die denken: daar gaat
onze handel."
Remco Veldhuis benadrukt dat bij
Lang Verhaal Kort iedereen welkom is:
van gelovigen tot ketters. Voor het gelo
vige smaldeel verwacht hij een 'avondje
relativeren'. „De Bijbel multi-interpreta-
bel. De een leest het boek en begint een
hulporganisatie voor vluchtelingen, de
ander gooit een molotovcocktail door
de ruit van een abortusarts. Maar één
boodschap staat recht overeind: wees
lief voor elkaar, behandel anderen zoals
je jezelf behandeld wilt worden. Dat is
toch wat we allemaal willen en voe
len?"
vrijdag 7 oktober 2016
dit moet leuker
kunnen9
Arno van Gelder
FOTO MILAN RINCK
