Alle kroketten nu toch op één broodje
E 21
Apple Bandit moet Nederland gaan veroveren
De brouwer zet zich schrap voor
een heus cideroffensief. De oogst
van de appels is in volle gang. Via
ciderdochter Stassen heeft Heineken
150 hectare appelboomgaard.
André Hallet is miljo
nair. Tenminste, in
appels. Even buiten
het ingeslapen Bel
gische dorp Aubel, in
de Ardennen en pal onder
Zuid-Limburg, beheert hij op acht
hectare circa 8.000 bomen. Met
zo'n duizend appels per boom.
In het oogstseizoen worden
door twee man die acht miljoen
appeltjes in anderhalve maand
van de bomen geschud en opge
raapt.
Het is een wellustige zomer ge
weest voor appels. Precies op het
goede moment, toen de vruchten
hun suikers en zuren produceer
den, was de zon op z'n warmst.
Meer appels levert de weldadige
zon niet op, wel betere.
Ciderappels
De acht hectares van André
Hallet zijn van Heineken. De
brouwer heeft in België en
Noord-Frankrijk in totaal 150
hectare boomgaard, waar
twintig soorten appels voor
cider groeien. Gedrongen,
keiharde appeltjes zijn het,
met namen als Kermerrien,
Major of Ellis Bitter. Appels
die te wrang zijn om een
hap uit te nemen, maar vol
tannine (zoals looizuur) zit
ten, de stof die zo belang
rijk is voor de smaak van ci
der. En dan is er nog de 'X1-1-26',
een van buiten en binnen bloedro
de appel die Hallets werkgever
Stassen zelf na zeven jaar en 9.000
pogingen heeft gekruist. Omdat
de cidrerie niet tevreden was met
de appels die nodig zijn om de
roséachtige ciders te maken. Dit
jaar worden de eerste bomen van
het eigen appelras geplant. Als het
meezit gaan de eerste 'Xi's' ('we
moeten echt nog een betere naam
verzinnen') rond 2025 de cider in.
Twee dagen nadat André Hallet
zijn appeltjes heeft geoogst, zijn
ze al uitgewrongen. Het ingedikte
appelsap wordt vervolgens in de
ciderfabriek van Stassen gemengd
met het zoete vocht van tafelap
pels, zoals de Nederlandse jona-
golds en elstars.
Die cidrerie is in bijna tachtig
jaar uitgegroeid tot de grootste
producent van ciders op het vaste
land van Europa. Het is de uitvals
basis van waaruit eigenaar Hei
neken ons aan de Apple Ban
dit wil krijgen, de cider waar
mee Heineken Nederland wil
veroveren.
Vooralsnog rammelen er
flesjes Strongbow door de af-
vullijnen en staan de do
zen Bulmers hoog opgetast.
Britse ciders voor de Britse
en Europese markt vormen
de bulk van Stassens cider-
productie.
Jean-Pierre Stassen is ook
miljonair, maar dan cider-
miljonair. In Aubel wordt
jaarlijks 43 miljoen liter cider ge
produceerd.
Ingeving
Stassen behoort tot de vierde gene
ratie ciderproducerende Stassens.
Het is de generatie - drie broers
en een zus - die de cidrerie van lo
kaal producent tot Europese gi
gant opwerkte. Simpelweg met
een ingeving: fruitsmaken aan ci
ders toevoegen. „Ik dacht: als we
in België fruit mengen met pils,
zoals in kriekbier, kan het ook
met cider." Zes jaar na dat idee, in
1993, kreeg de familie een niet te
weigeren overnamebod van het
Britse HP Bulmers, waardoor Stas
sen naast de eigen ciders ook die
uit Britse stal kon produceren.
In 2008 kwam het tot een
breuk. Toenmalig eigenaar van
Bulmers, Scottish Newcastle,
werd onderwerp van een overna
mestrijd tussen het Deense Carls-
berg en het Nederlandse Hei
neken. „We zagen er niet veel in
om bij nationaliteiten te geraken
die niks met ciders hebben."
De Stassens kochten hun cidre
rie weer vrij, maar zaten nog wel
vast aan de bottelcontracten voor
Strongbow. Dat bracht hen toch
in de invloedsfeer van Heineken,
dat zich bij de overname van S8cN
over de cidertak had ontfermd en
daarmee met een marktaandeel
van 20 procent de grootste produ
cent van de appeldrank ter wereld
werd.
Toen het Strongbowcontract in
2012 verlengd moest worden, kwa
men de Nederlanders onver
wachts met een overnamebod.
Het waren vooral de plannen van
Heineken die Jean-Pierre Stassen
aanspraken. Plannen om de appel
drank van een Angelsaksische ab
erratie - met uitwassen naar
Frankrijk, Baskenland en Scan
dinavië - tot werelddrank te ma
ken. Net als ooit gebeurd was met
Heineken-bier.
Kunst
Het was 'Zone S5', het laborato
rium van Stassen, dat vorig jaar de
smaak bepaalde van Apple Bandit,
nadat Heineken had bepaald dat
het met een eigen merk de cider-
slag in Nederland wilde aangaan.
„Cider maken is een kunst, net
als wijn maken", zegt Stassen.
„Het is zoeken naar de juiste me
lange van appelsappen, de juiste
gisting en de juiste rijping."
Heineken wilde iets anders dan
'vrouwencider' Jillz en iets anders
dan Strongbow, dat te Brits en te
droog bleek voor de Nederlandse
smaak. Het moest zich ook duide
lijk onderscheiden van de bitter
heid van bier. „We hebben goed
gekeken naar de smaakvoorkeur
van de Nederlander en heel veel
verschillende soorten smaken ge
probeerd. Bandit is nu afgestemd
op de Nederlandse smaak met de
juiste balans tussen zoet en
droog."
Heineken gaat Stassen helpen
de grootste ciderproducent ter we
reld te worden, verwacht hij.
„Heineken respecteert die familie
traditie, het is per slot van reke
ning zelf ook een familiebedrijf.
Heineken gunt ons tijd. Je kunt
immers geen succesvolle ciders
maken als je ze te snel moet intro
duceren."
De draadjesvleeskroket sluit een
huwelijk met de chique blokjes-
vleeskroket. Daar komt de overna
me die de Tilburgse snackfabri
kant Van Geloven gisteren aankon
digde op neer. „Onze Mora-kroket-
ten hebben hun wortels in de zui
delijke draadjesvleescultuur", zegt
directeur Peter Doodeman. „Van
Dobben en Kwekkeboom zijn ge
stoeld op de blokjes vlees in romi
ge ragout die vooral in het noor
den en westen van het land erg po
pulair zijn." Met de vijf snackmer-
ken die Royaan verkoopt wordt
Van Geloven ook de grootste kro
kettenverkoper in de horeca
branche. In de supermarkt is het
bedrijf met Mora al marktleider.
Overnames zijn de snelste ma
nier om te groeien in de lastige fri-
tuurmarkt. Steeds minder men
sen hebben een frituurpan in huis
en buiten de deur rukken alterna
tieven op. In 2012 ketste een fusie
poging tussen Van Geloven en
Royaan af, omdat de aandeelhou
ders het niet eens konden worden
over de prijs. Begin dit jaar is Van
Geloven (950 werknemers) zelf
overgenomen door het Canadese
McCain. De mislukte vrijage met
Royaan mondde uit in een kroket
tenoorlog toen Van Geloven zelf
een luxe kroket en grote bitterbal
voor de horeca lanceerde. Dat
merk, De Bourgondiër, is volgens
Doodeman een groot succes.
Buitenfood, de huidige eigenaar
van Royaan, verkoopt de merken
om zich te concentreren op uit
bouw van zijn Kwekkeboom
Oventak. Van Geloven verkoopt
zelf al ovensnacks onder het merk
Mora. De partijen verwachten tot
het einde van het jaar nodig te
hebben om de deal af te ronden.
Goedkeuring van de mededin
gingsautoriteiten is niet nodig.
De overnameprijs maakt van Ge
loven, dat zelf zo'n 200 miljoen eu
ro per jaar omzet, niet bekend.
vrijdag 7 oktober 2016
Heineken blijft in het bier,
maar gelooft ook in cider
Herman Stil
Aubel
Ciderappels aan de bom in Aubel. foto herman stil
Mora koopt de merken Kwekke-
boom en Van Dobben van con
current Royaan. Eerder ketste
de krokettenfusie af.
Annemieke van Dongen
Tilburg
FOTO PHIL NIJHUIS
