De tol van
de Brexit
Bi
V
Lagarde: 'Groei is nu nog te laag
en bereikt veel te weinig mensen'
18 ECONOMIE
O
Vleesindustrie wordt als risico gezien
Een groep
investeerders
roept bedrijven
als Unilever en
Nestlé op in
plantaardige
vleesvervangers
te investeren.
In de schijnwerpers
Wat moest dat 'mediavrouwtje' na
24 jaar krantenuitgeverij The Guar
dian bij de Britse lowbudgetlucht
vaartmaatschappij? De baas van aartsrivaal
Ryanair zei destijds hardop wat velen over
de transfer van Carolyn McCall dachten. Zes
jaar geleden was er eigenlijk weinig dat goed
liep bij Easyjet. De halve directie had na een
machtsstrijd met oprichter Stelios Haji-Ioan-
nou het veld moeten ruimen.
Het personeel was murw gebeukt met be
sparingen - zelfs de maaltijdporties voor ca
binepersoneel waren verkleind. Piloten wer
den opgezadeld met onhaalbare schema's.
Vertragingen deden het imago geen goed.
Een van McCalls eerste wapenfeiten was
de personeelsporties weer vergroten. Ze
schreef de piloten dat ze 'geen oranje Rya
nair' wilde creëren. Het waren gouden zet
ten. Easyjet ging zich ook op zakenreizigers
richten en startte
met stoelreserve-
ringen. Haar
vluchten door Eu
ropa gebruikte ze
om haar klanten
en personeel te
leren kennen. On
derweg hielp ze
de stewardessen
met het ophalen
van vuilnis. „Een
geweldige ma
nier om relaxt
met ze te pra
ten", zei ze.
Vier jaar later
presenteerde ze
haar vierde re
cordwinst op rij
- en deden easy-
Jets aandelen het
op de beurs veel
beter dan die van
Ryanair. Zelf zag
McCall nooit
veel verschillen
tussen kranten
en vliegtuigen
('je werkt bij alle
bei voor consu
menten, met ei
genwijs personeel'), behalve dat luchtvaart
maatschappijen veel afhankelijker zijn van
externe factoren. Dat voelt ze nu inderdaad.
Door de terreuraanslagen en de Brexit (die
voor hogere brandstofkosten zorgt, omdat ke
rosine wordt afgerekend in dollars) ziet easy
jet zijn jaarwinst met 28 procent dalen.
Studie
politiek,
in Londen.
Werd in
2010 Chief
Executive
van easyüet.
Flitsen
Philips
Lighting
Refresco
Probiodrug
edrijven die afhanke
lijk zijn van de
vee-industrie lopen
serieuze financiële ri
sico's, stelt een groep
van veertig institutionele beleg
gers. In een brief waarschuwen
ze zestien internationale voe
dingsbedrijven als Unilever,
AholdDelhaize en Nestlé voor de
gevolgen. „Onze huidige afhanke
lijkheid van de vee-industrie om
aan de wereldwijd groeiende
vraag naar eiwitten te voldoen, is
een recept voor een financiële, so
ciale en milieucrisis," zegt Je
remy Colier namens de beleg
gers, samen goed voor meer dan
een biljoen euro. Het gaat om on
der meer Triodos Bank, Zweedse
staatspensioenfondsen, de Britse
verzekeraar Aviva en Robeco.
Diëten
De investeerders baseren zich op
een recent onderzoek van de uni
versiteit van Oxford. Daarin is be
cijferd dat een wereldwijde ver
schuiving naar diëten met min
der vlees en meer fruit en groen
te tot 2050 acht miljoen levens
zou sparen en de uitstoot van
broeikasgassen met twee derde
zou verminderen. Dat zou de
maatschappij 1,3 biljoen euro aan
kosten voor gezondheidszorg en
schade door klimaatverandering
besparen. Ook de maatregelen
die overheden nemen om de pro
ductie van vlees en zuivel te ont
moedigen, zien de investeerders
als risico. Zo overweegt Denemar
ken om een vleesbelasting in te
voeren en wil China zijn vlees
consumptie halveren. In Neder
land wordt de veehouderij gecon
fronteerd met steeds strengere re
gels, aldus Peter van der Werf
van Robeco. „Zo krijgen melkvee
houders volgend jaar te maken
met fosfaatrechten om het milieu
te beschermen. De uitwerking
van het Klimaatakkoord van Pa
rijs zal op termijn tot nog strenge
re wetgeving leiden. Die trend
zien wij als een financieel risico,
omdat de voedingsconcerns waar
wij in beleggen onlosmakelijk
met de intensieve veehouderij
zijn verbonden. Hun productieke
ten begint op de boerderij." Ook
de schakels ertussen, zoals slach
terijen, lopen volgens Robeco risi
co's.
Met de term 'zeepbel' trekken
de investeerders een vergelijking
met de kolen-, olie- en gasbedrij
ven. Die zagen hun beurswaarde
afgelopen jaren dalen. Doordat
de zorgen om klimaatverande
ring groeien en overheden inves
teringen in groene energie aan
moedigen, worden hun reserves
aan fossiele brandstoffen minder
waard. Tegelijkertijd zien de in
vesteerders kansen in plantaardi
ge alternatieven voor vlees en zui
vel. De markt voor plantaardige
„Ik vraag om actie", stelde Lagar
de. „Elk land kan iets bieden. Ik
wil dat elke minister, elke centra
le bankier hier vertrekt met de
vraag: wat kan ik doen om de
groei te stimuleren? Die is nu al
te lang te laag en bereikt te wei
nig mensen." Lagarde benadruk
te dat alle vormen van beleid
moeten worden ingezet en dat
overheden niet alleen kunnen
leunen op centrale banken. Daar
bij wees ze expliciet op Duits
land, Canada en Zuid-Korea als
landen die de financiële ruimte
hebben om hun investeringen op
te voeren. Landen met een krap
pere begroting kunnen door met
middelen te schuiven ook meer
besteden aan onderwijs, onder
zoek en infrastructuur, voegde ze
daaraan toe.
Het IMF vreest dat het uitblij
ven van sterkere en beter verdeel
de groei tot steeds meer verzet te
gen internationale handel en sa
menwerking zal leiden. Lagarde
wees daarbij op de protectionisti
sche neigingen van veel politici
in Europa en de VS en waar
schuwde dat die de economie
juist verder in de put dreigen te
brengen.
„Handel is de motor van
groei", stelde de Francaise. „Die
moeten we niet beschadigen, dat
zou economisch wanbeleid zijn.
Maar we moeten wel zorgen voor
een eerlijke verdeling binnen lan
den, ook voor mensen die achter
op dreigen te raken. Dat geldt
niet alleen bij de handel, maar
ook bij de veranderingen in de in
dustrie en dienstensectoren door
nieuwe technologie."
In een turbulente tijd navigeerde Carolyn
McCall easyüet weer omhoog. Voor het
eerst kampt ze nu met slechte resultaten.
Annemieke van Dongen
a Geboren
in 1961,
India.
Begon in
1986 bij The
Guardian als
planner.
Promoveer
de tot
directeur.
Een voorstel om vluchten van Air Fran-
ce-KLM van Schiphol over te hevelen naar
Parijs ligt 'niet op tafel'. Dat zei staatssecre
taris Sharon Dijksma (Infrastructuur) giste
ren. Het kabinet houdt de belangen van
KLM goed in de gaten, voegde ze eraan toe.
Unilever sluit zijn ontwikkelingsvestiging
in Vlaardingen en hevelt de werkzaamhe
den over naar andere vestigingen, zoals
Wageningen. Het concern zegt de 800
medewerkers binnenboord te houden.
O
vrijdag 7 oktober 2016
'Stop geld in de
Het lichtbedrijf
liftte mee op
overnamege
ruchten rond
concurrent
Osram.
De bouwonder
neming is de dip
van begin juli al
weer ruim
schoots te
boven.
De investeer
ders Ferskur Hol
ding, Tamoa en
3i verkopen acht
miljoen aandelen
van de bottelaar.
Het biotech
nologiebedrijf wil
745.000 nieuwe
aandelen uitge
ven.
O
o
o
Annemieke van Dongen
Plantaardige biefstuk, ontwikkeld door Universiteit Wageningen,
WASHINGTON Elk land kan
iets doen om de economische
groei te stimuleren en om te
zorgen dat die groei beter
wordt verdeeld. Dat stelde de
topvrouw van het Internatio
naal Monetair Fonds (IMF),
Christine Lagarde, gisteren bij
de aanvang van de jaarvergade
ring van het IMF en de Wereld
bank.
