Tommy Wieringa
Hoofden
B
Haytema heeft 'geluk'
met drie maanden cel
MORGEN de Suske en Wiske
geschreven door Carlo Boszhard
17
Kijk voor verkooppunten op pzc.nl/suskewiske
uiten keek ik nog een tijd
je naar de mensenkudde
die het station uitstroom
de.
Het is niet gemakkelijk om hel
dere gedachten te hebben over
de rol van de islam in de wester
se wereld. Ik probeerde het on
derweg van Schiphol naar Lon
den, en ging er nog een tijdje
mee door in de metro die me
van de luchthaven naar Padding-
ton Station bracht. Ik dacht aan
politicologe Machteld Zee, die in
de krant vertelde over haar on
derzoek naar shariaraden in En
geland. Ze bezocht zittingen van
islamitische rechtbanken en con
cludeerde dat het religieuze
rechtssysteem op gespannen
voet staat met seculiere westerse
rechtspraak. Vrouwen moeten
polygamie en huiselijk geweld ac
cepteren, kinderen worden bij
een scheiding aan de gewelddadi
ge vader toegewezen.
moskeeën die onder het Turkse
Presidium voor Godsdienstza
ken Diyanet ressorteren. De
imams fungeren als partijfunctio
narissen van de AKP. Voor de in
tegratie van Turken is dat funest.
Drie generaties zijn niet langer
voldoende om in het land van
aankomst op te gaan. In de Volks
krant van 18 juli noemt de
Turks-Nederlandse ondernemer
Feysel Uz zich beslist geen Ne
derlander, ook al werd hij hier 36
jaar geleden geboren. 'Ik voel me
echt een Turk', zegt hij. 'Mijn kin
deren zijn Turks en hun kinde
ren zullen ook Turks zijn. Al
weet ik natuurlijk niet wat er
over honderd jaar gebeurt.'
Turken, tot in de eeuwen der
eeuwen, als het aan Diyanet ligt.
Het is intussen van het groot
ste belang om streng onder
scheid te blijven maken tussen
Naast een celstraf van drie maan
den moet Haytema 105 dollar boe
te betalen vanwege het onderbre
ken van de ceremonie. De dertien
dagen die de Fries uit Wons al
vastzat, worden van zijn drie
maanden cel afgetrokken.
Volgens hoogleraar Aziatische
studies aan de Universiteit Nijme
gen, Paul van de Velde, heeft Hay
tema nog geluk gehad. „Ik had een
paar jaar cel verwacht. Tot in de
18de eeuw kon je hier zelfs de
doodstraf voor krijgen. Dat is lang
geleden, maar het geeft aan: Myan
mar is een zeer streng boeddhis
tisch land. Monniken staan in gi
gantisch hoog aanzien. De 'pa-
li-taal' die die monniken aan het
uitspreken waren, heeft magische
kracht. Het reinigt de omgeving
en jaagt demonen weg. Als je dat
verstoort, heb je echt een groot
probleem."
Haytema was met zijn vriendin
op vakantie in het Aziatische land
(voorheen Birma). De versterker
hing vlakbij Haytema's kamer in
de Four Rivers B&B in de stad
Mandalay. Vanwege de herrie die
de versterker veroorzaakte, liep
Klaas rond 10 uur 's avonds naar
buiten en trok nietsvermoedend
de stekker uit een installatie. Hij
was boos omdat hij wakker werd
van het lawaai. Gelijk daarna werd
het rumoerig voor zijn hostel en
werd hij opgepakt.
Haytema is niet de eerste Neder
lander die door een stommiteit in
de nesten raakte. Vergelijkbaar is
de zaak van Dylan Snel uit Anke
veen, in juni 2015. Hij liet zich
naakt fotograferen bovenop de hei
lige Maleisische berg Kinabalu.
Ook hij werd gepakt voor heilig
schennis. De Maleisische rechter
liet hem gaan met 'slechts' drie da
gen cel en 1.200 euro boete.
Volgens Van de Velde zijn Malei
sië en Myanmar niet met elkaar te
vergelijken. „Boeddhisme wordt
in Myanmar veel strenger beleefd
dan de islam in Maleisië. Boven
dien is die berg in Maleisië een
soort volksgeloof, niet een offici
eel religieus dogma. Maleisië is
ook veel moderner."
Juist over zulke vaders las ik
onlangs het proefschrift Meiden
met lef van cultureel antropoloog
Lenie Brouwer, waarin fysiek ge
weld jegens ongehoorzame
Turks-Nederlandse en Marok
kaans-Nederlandse dochters
structureel lijkt. Brouwer onder
zoekt waarom zulke meisjes van
huis weglopen, waarmee ze ver
lies van eer en verstoting uit de
familie riskeren. De bevelshuis
houding van thuis staat op ge
spannen voet met de vrijere mo
raal van het omringende land, de
meisjes willen zowel loyaal zijn
aan de familie als zich ontworste
len aan sociaal-religieuze dwang.
In veel gezinnen is het religieuze
conservatisme toegenomen,
waar juist meisjes onder lijden.
Volgens Machteld Zee is de in
vloed van de fundamentalisti
sche islam toegenomen door de
Moslimbroederschap en de Ara
bische oliestaten die duizenden
imams stuurden en lesboeken
en moskeeën financierden.
In Nederland geldt dat voor
ledereen zag
zichzelf bloedend
op de grond liggen,
op zoek naar
zijn ledematen
een monotheïstische dwanggods-
dienst enerzijds en miljoenen
moslims anderzijds die geen en
kele behoefte hebben aan ideolo
gische scherpslijperij. 'Moslims',
zegt de gematigde Britse moslim
Maayid Nawaz nog eens, 'zijn
heel verschillend, je hebt er secu-
lier-gezinden onder, homosek
suelen, enzovoorts. Ikzelf bijvoor
beeld ben niet alleen moslim
maar ook liberaal en Europeaan.'
Toen ik de metro in Padding-
ton Station verliet en geleidelijk
aan tot de conclusie kwam dat je
misschien wel twee hoofden no
dig had om het allemaal te begrij
pen, klonk boven mijn hoofd de
mededeling dat reizigers werd
verzocht het station onmiddel
lijk te verlaten. De oproep werd
monotoon herhaald, beveiligings
mensen sloten de perrons af.
Steeds haastiger ging iedereen
de trappen op - ik noteerde
dat de paniek begon op het
moment dat enkelen begon
nen te rennen. De angst
sprong over als griep, ie
dereen zag zichzelf bloe
dend op de grond lig
gen, op zoek naar zijn
ledematen.
Ik haalde adem, de
zon scheen, ik leefde.
Vanaf 8/10 in de winkel
vrijdag 7 oktober 2016
heeft drie maanden cel gekre
gen van de rechter in Myanmar
wegens 'beledigen van de reli
gie'. Een zware straf, vergeleken
met 'vergelijkbare' zaken. „Toch
heeft hij geluk gehad", zegt
hoogleraar Paul van de Velde.
Victor Schildkamp
Mandalay/Nijmegen
Klaas Haytema kreeg naast celstraf ook 105 dollar boete, foto afp
Klaas Haytema uit Friesland
SUSK€t«WISK€
DE GRANDIOZE GITAAR
SüSKEcnWISKE
DE CHARMANTE CHIRURG
SUSK€eNWISK€
DE PIENTERE POP
SUSK€*nWISK€
DE TOLLENDE TOVERKOL
Nu verkrijgbaar Nu verkrijgbaar Nu verkrijgbaar Nu verkrijgbaar Nu verkrijgbaar
SOS
KINDERDORPEN
Een liefdevol thuis voor ieder kind
Hiermee steunt u
