8
Niersteen
kwijt na
ritje in de
achtbaan
Goed nieuws: de eetstoornis boulimia komt minder vaak voor dan 25 jaar geleden
Amerikaanse patiënten
met nierstenen verras
ten hun uroloog David
Wartinger: na een ritje
in een achtbaan lukte
het om een niersteentje
uit te plassen. Hierdoor
geïnspireerd ontwierp
Wartinger een 3D-mo-
del van een nier en
vulde die met urine en
enkele niersteentjes
van verschillende
grootte. Verborgen in
een rugzak maakte zijn
siliconen nepnier in to
taal zestig ritjes, ver
deeld over drie soorten
achtbanen: 20 keer
voorin, 20 keer in het
midden en 20 keer ach
terin.
Marineman Bert van
derJagt (56) hing zijn
uniformpet voorgoed aan
de kapstok. Vier jaar was
hij chauffeur op een
rolstoeltaxi. Nu bezorgt hij
streekproducten.
et veel genoegen zat ik 32 jaar
bij de marine. Tijdens mijn
hele loopbaan bleef Yerseke,
mijn geboortedorp, mijn thuishaven.
Eigenlijk had ik met ingang van 1979
mijn dienstplicht moeten vervullen
bij de landmacht. Maar zandhaas spe
len en kamperen in een bos in een
krappe, koude tent en schuttersput
jes graven, leek me helemaal niks.
Varen, zoals diverse vrienden van me
deden, sprak me meer aan en uitein
delijk vervulde ik mijn vervangende
dienstplicht bij de marine. Daar ben
ik gebleven.
Ik kreeg wat vakopleidingen
waarin de opvoeding die mijn ouders
me hadden meegegeven werd omge
vormd tot een praktisch militair
vaardighedenpakket: orders strikt
opvolgen, elke ochtend strak in het
pak met gepoetste schoenen en stipt
op tijd op appel staan, mijn bed op
maken volgens de voorschriften, van
die dingen."
Verkering
„Twee jaar later vertrok ik voor negen
maanden naar de west. Kort daarvoor
had ik een meisje leren kennen met
wie ik tijdens de reis heftig corres
pondeerde. Appen en mailen kon
toen nog niet en telefoneren was te
duur. Ondanks de vele brieven en
kaarten die over en weer gingen,
overleefde onze verkering de lange
reis niet. Lilian, de vrouw met wie ik
nu al jaren samen ben, had er geen
problemen mee dat ik zo veel weg
was. Het was niet anders.
Mijn leven als marineman was
avontuurlijk en ik heb veel gezien
van de wereld, mooie en minder
mooie dingen. Eind 20tr ging ik met
functioneel leeftijdsontslag, zoals dat
heet. Ik was 51 jaar en in principe
klaar met werken. Daar zat ik dan, na
32 jaar grotendeels afwezig te zijn ge
weest, opeens alle dagen thuis in Yer
seke. Ik keek wat tv, klooide met de
computer of liet de honden voor de
zoveelste keer uit. Je zag die beesten
denken: 'daar heb je die vent met die
riemen weer'."
Schelpdieren
„Om weer structuur in mijn leven te
brengen, me maatschappelijk nuttig
te maken en mijn wachtgeld aan te
vullen, werd ik chauffeur op een rol
stoeltaxibus. Prima werk, maar ook
eentonig. Na vier jaar vond ik het
mooi geweest. Daar komt bij dat mijn
Daar zat ik
dan, opeens
alle dagen
thuis in
Yerseke
werkdagen 'verknipt' waren, met een
ochtend- en een middagrit. Ik keek
uit naar iets anders en sinds kort le
ver ik vanuit Yerseke met een bestel
bus vlees, vis, schaal- en schelpdieren
af bij restaurants in de regio rond
Antwerpen. De chefs zien me graag
komen met die mooie, Zeeuwse pro
ducten. Voor een rasechte Zeeuw als
ik is dat natuurlijk leuk. Moest ik me
met de rolstoeltaxibus houden aan
een strak rittenschema, nu ben ik een
stuk vrijer. Ik vertrek 's morgens op
tijd uit Yerseke en tegen een uur of
drie ben ik weer thuis. Kan ik lekker
relaxen en erop uit met Lilian en de
hondjes. Helemaal prima."
ONDERZOEK
Straatbeeld
Mooi
Vergruisd
De uitkomst? In de
voorste wagen kwamen
de steentjes in 16 pro
cent van de gevallen
los, achterin was dit
maar liefst 64 procent.
Waarom het stoeltje
waarin je zit van in
vloed is, blijft
onbekend.
Harde
conclu
sies wil
de uro
loog niet
trekken
na dit
kleinschalige
experiment.
Al kan het geen kwaad
om eens achterin een
achtbaan te stappen na
een eerdere niersteen
vergruizing in het zie
kenhuis: vernietigde
grotere steentjes laten
soms restjes achter die
vast blijven zitten.
Even flink heen en
weer schudden in een
rollercoaster kan een
doktersbezoek schelen.
dinsdag 4 oktober 2016
PZ
Last van kleine nier
stenen? Stap dan
eens in het achterste
karretje van een acht
baan. Grote kans dat
u erna weer pijnvrij
plast.
'Zandhaas spelen
leek me niks'
Paula Koster
—Bert van der Jagt
In 25 jaar tijd is
het aantal nieuwe
gevallen van de
eetstoornis bouli
mia nervosa met
twee derde afge
nomen. Maat
schappelijke ver
anderingen dra
gen daar mogelijk
aan bij.
Dat blijkt uit promotie-on
derzoek naar eetstoornis
sen van psychiater Frédéri-
que Smink aan de Rijksuni
versiteit Groningen. Zij be
studeerde de gegevens van
bijna 150.000 patiënten van
ruim 80 huisartspraktijken,
verzameld in drie periodes
vanaf de jaren 80.
„Boulimia gaat gepaard met
eetbuien en methoden om
gewichtstoename te voorko
men, bijvoorbeeld door
laxeermiddelen te gebruiken,
overmatig te sporten of te
braken", aldus Smink.
Bekend was al dat boulimia
waarschijnlijk meeverandert
met maatschappelijke ont
wikkelingen. „Nederlanders
zijn de afgelopen kwart eeuw
gemiddeld dikker geworden.
In het straatbeeld is overge
wicht veel normaler gewor
den. Mensen met eetbuien
voelen hierdoor mogelijk
minder drang dan voorheen
om te compenseren, bijvoor
beeld om het eten na afloop
uit te braken."
Als tweede mogelijke verkla
ring noemt de psychiater de
opkomst van preventiemaat
regelen en zelfhulp, versterkt
door de toegenomen be
schikbaarheid van internet.
„Eetbuien zijn een enorm
taboe. Online kunnen patiën
ten inmiddels laagdrempelig,
anoniem en al vroegtijdig
hulp zoeken."
Uit een andere studie van
Smink komt bovendien naar
voren dat als 13-jarige kinde
ren mooi worden gevonden
door veel klasgenoten, dan
beschermt ze dat tegen eet
problemen op jongvolwassen
leeftijd. Smink: „Positieve
beoordelingen in die periode
leggen wellicht een basis
voor een positief eigen
lichaamsbeeld in de toe
komst."
- Arnoud Kluiters
Arnoud Kluiters
^Chef
koks zien
Bert
graag
komen
met zijn
streek
produc
ten. „Als
Zeeuw
vind ik
dat na
tuurlijk
leuk."
FOTO
MARCELLE
DAVIDSE
Bert van der Jagt
Was militair bij
de marine en
chauffeur van een
rolstoeltaxi
Is nu bezorger
van Zeeuwse
streekproducten
